A. Q. Samyayev, Q. S. Yarashev, B. B. Eshquvvatov


Gorizont (ufq tekisligi) — (yunoncha gorizon — cheklayman) — Yer  yuzasining ochiq, tekis yerda atrofimizda ko`rinadigan qismi. Daryo



Yüklə 1,35 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/51
tarix13.06.2023
ölçüsü1,35 Mb.
#129566
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   51
Samyayev

Gorizont (ufq tekisligi) — (yunoncha gorizon — cheklayman) — Yer 
yuzasining ochiq, tekis yerda atrofimizda ko`rinadigan qismi.
Daryo- o`zi hosil qilgan tabiiy o`zandan oqadigan suv. D. lar bir-birlaridan 
uzunligi, kengligi xavzasining maydoni, chuqurligi, nishabi, tezligi, oqiziqlari, 
to`yinish turi, suvning kimyoviy tarkibi bilan farq qiladi. O`z irmoqlari va 
tarmoqlari bilan daryolar sistemasini hosil qiladi.
Daryo vodiysi - yer yuzasida uzunasiga cho`zilgan qiyosan kambar soylik. D 
V-lari oqar suvlarning ishi natijasida vujudga kelgan bo`lib, daryo oqadigan 
tomonga qiya va ko`pincha egri-bugri bo`ladi.  
Daryo mansabi (quyar joyi) -daryoning dengiz, okean, ko`lga yoki boshqa 
daryoga qo`shiladigai joyi. Daryolar mansabida ko`rfaz yoki delta xosil qiladi. 
Daryo nishabi- daryo biror qismning yoki butun daryoning yuqori nuqtasi 
bilan quyi nuqtasi orasidagi tik balandlikning uning uzunligiga nisbati. Daryo 
oqimi- suvning tabiatda aylanib yurish jarayonida daryo o`zanida oqadigan suv.
Daryo sistemasi - biror daryo havzasiga kiruvchi barcha daryo irmoq, tarmoq, 
jilg`alar. Ular bir-birlari bilan qo`shilib, suvi to`planib, bosh daryo, dengiz yoki 
ko`lga quyiladi. Masalan Volga sistemasi, Sirdaryo sistemasi, Amur sistemasi. 
Daryo havzasi - biron-bir daryo sistemasiga suv keladigan maydon, hudud. D. 
h-ni ko`pincha daryoning, suv yig`adigan havzasi deyiladi.
Delta - daryoning dengizga yoki ko`lga quyilish joyida suvda oqib kelgan 
jinslarning cho`kib to`planishidan hosil bo`lgan tekislik.
Dengiz 
— okeanning bir qismi; D. okeandan quruqlik yoki
orollar, yarim orollar va suv 
osti rel`efining ko`tarilgan joylari bilan ajralib 
turadi. O`zining geografik o`rni va havzalarining hususiyatiga qarab 3 turga 
bo`linadi: 1) materiklar orasidagi dengizlar; 2) materik ichkarisidagi dengizlar; 3) 
chekka dengizlar.

Yüklə 1,35 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   51




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin