Дастурий таъминотни ишлаб чикиш технологияси

2. Loyihani rejalashtirish.
Dasturiy loyihalar menejerlari uchun aniq standart vazifalar tasnifini keltirish mushkul.chunki menejerlarning ishlari tashkilotlar hamda dasturiy mahsulotlarning ishlab chiqishiga qarab o’zgaradi.
Shunga qaramasdan ko’p menejerlar qo’yida keltirilgan harakatlaning ba’zilariga yoki hammasiga javobgar bo’lishadi:
1. Loyihani rejalashtirish.
Loyiha menejerlari loyihani rtejalashtirish,ulani aniqlash hamda guruhdagi odamlarga o’zlarining vazifalarini bo’lib berishga javobgar bo’lishadi. Ular vazifalarni talablarga mos holda bajarilishini monitoring qilishadi va ishning belgilangan vaqt ichida borishi hamda budjetga mosligini nazorat qilishadi.
2. Hisobot berish.
Loyiha menejerlari bajarilayotgan ishlarni qay darajada ketayotganli haqida mijozga hamda kompaniya menejerlariga hisobot berishga majbur . Ular texnik axborotlardan tortib boshqarish xulosalarigacha bo’lgan bosqichlarda ma’lumot berishga majbur. Ular bu ma’lumotlarni loyiha jarayonlari ketayotgan paytda berishlari shart.
3. Xavfni boshqarish.
Loyiha menejerlari loyihaga ta’sir ko’rsatishi mumkin bo’lgan xavflarni baholashlari , ularni monitoring qilishlari shuningdek muammo kuchayganda ular ustida ish olib borishlari kerak bo’ladi.
4. Odamlarni boshqarish.
Loyiha menejerlari lyihani bajarayotgan guruh odamlari ustidan nazorat olib borishlari kerak bo’ladi.
5. Taqdim yozish.
Dasturiy ta’minotni loyihalashning birinchi bosqichi loyiha bo’yicha shartnomani yutish uchun taqdim yozishga jalb qiladi. Taqdim o’z ichiga loyihaning maqsadi va uni qanday olib borilishini oladi.
Xavfni boshqarish
Xavfni boshqarish bu menejer uchun loyihani boshqarishdagi eng muhim vazifa hisoblandi. Xatarlar loyihaga tahdid soladilar.
Xatarlarni uchta turga bo’lib ko’rsatish mumkin:
1. Loyihadagi xatarlar.
Bular shunday xatarlarki, ular loyiha grafigiga hamda loyiha resurslariga ta’sir qiladilar.bunga misol qilib loyiha disaynerining yuqolishini keltirish mumkin. Agar dizayner ketsa uning o’rnig boshqa tajribali dizayner topishga ko’p vaqt ketadi.
2. Mahsulotdagi xatarlar.
Bu shunday xatarlarki, ular mahsulotning sifatiga hamda loyiha imkoniyatlariga ta’sir ko’rsatadi. Bunga misol qilib qabul qilinga komponentlarning tartibdan chiqib ketishini ko’rsatish mumkin.
3. Biznes xatarlar.
Bu shunday xatarlarki, ular tashkilotning dasturiy ta’minot jarayonlariga hamda ularni rivojlantirishlariga tasir ko’rsatadi. Bunga misol qilib raqobatchilarning shunga o`xshash yangi loyihani taqdim etishlari kiradi.
Loyiha menejerlardan loyihani rejalashtirishdagi xatarlar oqibatlarini tahlil qilish talab qilinadi. Xatarlarni effektiv boshqarish bu yuzaga keilishi mumkin bo’lgan xatarlarni aniqlash hamda ularni yechishning samarali yo’lini topishdir.
Loyihaga tasir ko’rsatadigan shunday muayyan xavf-xatarlar borki, ular loyiha hamda dasturiy ta’minot yaratilayotgan tashkilot muhitiga bog’liq bo’ladi. Biroq shunday xavf-xatarlar borki ular yaratiulayotgan dasturiy ta’minotning turiga bog’liq bo’lmaydilar va ularga har qanday loyihalarda duch kelish mumkin bo’ladi.
Amaliy dasturlash ham yuqoridan quyiga qarab bajariladi, bunda dastur boshida topshiriuklarni blshkaruvchi tillar operatorlari eziladi, undan keyin asosiy boshqaruvchi dastur eziladi.
Odatda loyiha "skeleti" bitta odam tomonidan bajariladi, bu ishlab chiqilgan loyihani ta`minlaydi. Modullik printcipi ishlatilganligi uchun bosh dastur kiska bo’lishi, shuningdek modul va quyi dasturlarni chaqirib bajariladigan bo’lishi kerak, buni "podigrqvayuo’iy" quyi dasturlarni yaratish yordamida amalga oshirish mumkin.
Ikkita loyihani kayta ishlash vaqtida strukturali dasturlashtirishning hamma uslublari birlashtirilib, bosh dasturchini brigadasi deb nomlanuvchi brigada yaratiladi.
Bosh dasturchini asosiy majburiyatlari quyidagilardan iborat:
1) texnik boshqarishda-loyiha texnik aspektini kuzatish;
2) xodimlarni boshqarishda-odam sonini nazorat qilish;
3)kontrakt shartlarni bajarishda-mijozlar bilan mulokotni bosh karish.
Qayta ishlashni tayanch kutubxonasi (KITK)-xamma strukturali dasturlarni saqlash va ishlatish uchun xizmat qiladi, bu dasturlar testdan o’tgan va tizimga qo’shilgan bo’ladi. KITK quyidagilar uchun mo’ljallangan:
1. Loyiha joriy holatini aniqlashni tashkil qilish va saqlash hamda xohlagan vaqtda undan foydalanishni tashkil qilish.
2. Loyiha xodimlarni kolgan kontcelyariya ishdash ozod qilishni tashkil qilish.
Bunday tashkilot dasturlshni unumdorligini oshiradi. KITK quyidagi xususiyatlrga ega bo’lishi kerak:
1. Mashinaning ichki va tashki hujjatlarini saqlash kerak;
2. Butun loyiha davomida ishlashi kerak. Loyihalash bosqichidan to oxirgi yakunlovchi past-sinov bosqichigacha va loyiha buyicha hisobot tayerlashgacha
3. Tashki kutubxona faktgina eski tarixni saklabgina qolmay, balki loyihaning joriy holatini ham saklaydigan bo’lishi kerak.
4. Prrogrammalar uzlari berilgan formatlari, dastur ishlashi, algoritmlar va xokazo xaqida savol tugilgagnda ma`lumot berishlari kerak.
5. Iloji boricha kutubxonachi uzi hamma "progon"larni bajarishi va registratciya qilishi kerak. Bu loyiha butunligini va nazorat ostida bo’lishini ta`minlaydi.
Arxiv bo’lishi bir nechta sabablarga ko’ra foydalidir. Bunda dastur evolyutciyasini ko’rish imkoniyati yoki bu dasturning oldingi versiyalarini ko’rish imkoniyati yaratiladi.
KITK ning bitta qulayliklaridan biri shuki, bunda xohlagan faylni tiklash imkoniyati borligidir.