Dərslik II cild Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin

Tərbiyə elmsiz deyil məqbul,

Elm ilə olur hüsuli-izzət,

Elm ilə olur nüfuzu-millət.

M.Ə. Sabir öz yaradıcılığında, pedaqoji fəaliyyətində elmə, təh­silə xüsusi diqqət yetirmiş, “Yeni tipli məktəb”, “Ana dili təh­sili”, tərbiyə və təhsil problemləri, uşaq ədəbiyyatı məsələləri Sabir yaradıcılığının ana xəttini təşkil etmişdir.

Sabir köhnə məktəblərin mahiyyətini ifşa etdiyi kimi, yeni üsul­lu məktəblər təşkil etmək üçün var qüvvəsi ilə çalışmış və özü də Şamaxıda 1908-ci ildə “Ümid” adlı belə yeni üsullu mək­təb­lər­dən birini açmışdır“. Burada Sabir məktəbdarlıqla, müəllimliklə məş­­­ğul olmuş, uşaqlara oxutmaq üçün dərs vəsaitləri, mənzum şeir və hekayələr yazmışdır. “Ümid” məktəbində əsasən yoxsul, zəh­mət­keş balaları oxuyurdu. O zaman varlı təbəqənin fikrinə görə yox­sul balaları yalnız sənət öyrənməli idilər. Guya yoxsul bala­la­rı­nın zehni işdən çox, fiziki işlərə qabiliyyəti varmış. Sabirin bütün uşaq­ların zəkalı və qabiliyyətli olması məsələsini irəli sürməsi mü­tə­rəqqi pe­da­qoji ideya kimi qiymətli olmaqla, onların bu fikirlərini heçə en­dir­mişdir. Sabir uşaqlara xalqın, millətin gələcəyi, ümid çırağı kimi baxırdı: “Ey millətin ümidi, dilü-canı uşaqlar”- deyərək uşaq­la­rın parlaq gələcəyinə ümidlə baxırdı.

Sonralar Sabir pedaqoji fəaliyyətini Balaxanıda Hacı Zey­na­lab­dın Tağıyevin “Nəşri maarif” Xeyriyyə cəmiyyətinin açdığı ibti­dai məktəbdə, sonra isə Sabunçu məktəbində davam etdirmişdir. Sa­bir bir müəllim və tərbiyəçi olaraq, çox müdrik, həssas və coşqun ruh­lu adam olmuş, keçdiyi ədəbi qiraət dərslərində şagirdlərə müm­kün qədər ətraflı bilik vermək və xüsusilə, onlarda bədii zövq tər­bi­yə etmək üçün böyük şövqlə çalışarmış. Nəğmə dərslərinə xeyli vaxt ayırması da maraqlı bir cəhət idi.

M.Ə.Sabir qadınların təhsil alıb tərəqqi etməsinə xüsusi qayğı göstərirdi. O qadın hüquqlarının müdafiəsinə, ananın müqəddəs tər­bi­yəçi vəzifəsinə, onun qağıkeş əməyinə yüksək qiymət verirdi. Bu ba­xımdan Sabirin “Ana bəzəyi” şeirində qızların təhsil alması, tə­rəq­qiyə can atması, yüksək iradi, əxlaqi keyfiyyətlərə yiyələnməsi vur­ğulanır: