F. M. Şİrzadov tribotexniKİ avadanliq və vasiTƏLƏR

4.3. 
Yüksək tezlikli cərəyanla materialın 
emalı texnikası. İnduksiya generatoru 
İnduktorları müxtəlif parametrli elektrik cərəyanı 
ilə təmin etmək üçün emal dərinliyindən və detalın 
ölçülərindən asılı olaraq, müxtəlif güclü induksiya 
qurğuları (induksiya generatorları) tətbiq olunur. 
Böyük xüsusi gücə (2kVt/sm
2
) malik olan bu 
generatorlar əməliyyat vaxtını xeyli azaltmağa (2-
50san) imkan verir. 
Ümumiyyətlə, yüksək tezlikli generatorlar bütün 
elektrik cərəyanı keçirən materialların o cümlədən, 
metalların 
əridilməsində, 
formavermə 
üçün 
qızdırılmasında, birləşdirilməsində və s. tətbiq olunur.
YTC- la emal zamanı istehsalatda tətbiq olunan hər 
hansı bir qurğunun ümumi görünüşü aşağıdakı şəkildə 
təsvir olunmuşdur. 
Şəkil 4.7. Proqramla idarə olunan induksiya qurğusu. 

---

96 
İnduksiya qurğusu əsasən şəbəkə cərəyanını, 
modifikasiya edən elektron blokdan, soyutma 
sistemindən, avtomatlaşdırılmış mexaniki qurğudan, 
prosesə nəzarət və onu idarə etmək üçün 
proqramlaşdırma təchizatından ibarətdir.
Şək. 4.8- də nümunə üçün “Eldec Schwenk & 
Heiliger GmbH” firmasının “TYP HFG 40” markalı 
yüksək tezlikli cərəyan generatorunun elektrik sxemi 
təqdim olunmuşdur. Sxemdən göründüyü kimi ilkin 
olaraq, şəbəkə gərginliyi (L1, L2, L3) generatorun 
giriş düzləndiriciləri (diod işarələri olan blok) vasitəsi 
ilə sabit cərəyana çevrilir. Düzləndirilən bu cərəyan 
növbəti olaraq tranzistor körpüsünə (bərabərlik və 
tezlik işarələri olan bloklar) ötrülür və burada yüksək 
tezlikli cərəyana generasiya olunur. Nəhayət, alınan 
yüksək tezlikli cərəyan koaksial transformatorun (T3) 
qidalandırma mənbəyinə verilir. İnduktora (I) ötürülən 
bu cərəyanın gücünə və tezliyinə əlavə cihazlar 
vasitəsi ilə nəzarət olunaraq, çıxış parametrləri 
avtomatik olaraq tənzimlənir.