G‘apporov M. Ingliz tili grammatikasi

vited.
Agar uni taklif qilishmasa, u u 
yerga bormaydi.
We can deliver the machine in 
December provided (that) we re-
ceive your order within the next 
ten days.
Agar buyurtmangizni keyingi o‘n 
kun ichida olsak, mashinani de-
kabr oyida yetkazib bera olamiz.
2. Shart ergash gaplar bosh gapdagi fe’l ifodalagan ish-harakatning 
yuzaga kelish- kelmasligi (sodir bo‘lish yoki sodir bo‘lmasligi) uchun zarur 
bo‘ladigan shartlarni ifodalaydi.
3. Bundan keyin qulaylik uchun «Shart ergash gapli qo‘shma gap» ata-
masi o‘rnida «shart gaplar» atamasini ishlatamiz.
Shart ergash gaplar real shart gaplar va noreal shart gaplarga bo‘linadi. 

---

317
REAL SHART GAPLAR
1. Real shart gaplar agar gapirilayotgan shart-sharoit mavjud bo‘lgan da 
amalga oshishi mumkin bo‘lgan, real taxminni ifodalaydi. Buni ko‘pincha 
kelasi zamondagi ehtimollik ham deyishadi va u kelasi zamonga nisbatan 
ishlatiladi. Real shart gaplarning bosh gapida Simple Future, ergash gapida 
esa, kelasi zamon o‘rnida Simple Present ishlatiladi:
If the weather is fi ne tomorrow, we 
shall go to the country.
Agar ertaga havo yaxshi bo‘lsa, biz 
qishloqqa boramiz.
I’ll give you the book on the condi-
tion (that) you return it next week.
Men kitobni sizga kelasi hafta qay-
tarib berish sharti bilan beraman.
He won’t fi nish his work in time un-
less he works hard.
Agar u qattiq ishlamasa, ishini o‘z 
vaqtida tugata olmaydi.
2. Real shart ergash gaplarda Simple Present o‘rnida should + V (fe’lning 
asosiy shakli) ishlatilishi mumkin va shu shart-sharoitning yuza ga chiqish 
ehtimolligini juda kamligini ifodalaydi:
If he should come, I shall ask him 
to wait.
Agar u kelib qolsa, men undan 
kutib turishini so‘rayman.
If need should arise, we shall com-
municate with you again.
Agar zarurat tug‘ilsa, biz siz bi-
lan yana bog‘lanamiz.
3. Shart ergash gaplarda ba’zan will + V ishlatilishi mumkin. Bu yerda