Iqtisodiy talimot doc



Yüklə 3,09 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə109/150
tarix26.07.2023
ölçüsü3,09 Mb.
#137611
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   150
6-IQTISODIY-TALIMOTLAR-TARIXI-2005-oquv-qollanma-A.Razzaqov-va-bosh

J.K.Gelbreyt
 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com


317 
o`zgarmoqda, bu siyosat tobora kapitalizmni ijtimoiy tomonga burish sari 
bormoqda. 
Hozirgi davr institutsionalizmining asosiy g`oyasi shuki, inson 
postindustrial jamiyatning asosiy iqtisodiy omili, asosiy resursi sifatida 
qaraladi va yangi jamiyat shaxsni har tomonlama rivojlantirish uchun o`z 
siyosatini qayta ko`rib chiqishi kerak bo`ladi, XXI asr esa "inson asri" deb 
e'lon qilinadi. 
Iqtisodiy evolutsiya jarayonini tadqiq qiluvchi iqtisodiy-globalistlar 
shu qoidaga amal qiladilarki, evolutsiya turli iqtisodlarning o`zaro yagona 
iqtisodga aylanishi emas, balki turli tizimlarga aylanishidir. Bu oqibatda 
yangi industrializatsiyani ta'minlaydi, bunda inson bosh, hal qiluvchi o`z 
o`rnini egallaydi. 
XULOSA 
Hozirgi iqtisodiy ta'limotlar tarixida institutsionalizm muhim 
o`rinni egallaydi. Bu yo`nalish tub ma'nosi bo`yicha klassik maktabga 
muxolif deb qaralishi mumkin, chunki bu ta'limotda iqtisodiy kategoriyalar 
ikkinchi darajali bo`lib, asosiy e'tibor institut (davlat, oila, monopoliya, 
urf-odatlar, huquq, kasaba qo`mitalari va boshqalar)larga qaratiladi
noiqtisodiy omillar yetakchidir. Tadqiqot usulida Germaniya tarixiy 
maktabi qoidalari keng qo`llaniladi, ammo to`la yaqdillik yo`q. 
Institutsionalizm uch oqimga bo`linadi, bular ijtimoiy-psixologik 
(texnokratik, asosiy mafkurachisi T.Veblen), ijtimoiy-huquqiy (yuridik, 
J.Kommons), konyunktur-statistik (empirik- prognoz, U.Mitchell). bu 
tadqiqotlarda islohotlarga, ilmiy-texnika taraqqiyotiga (1-oqim), omma 
fikriga quloq soluvchi hukumat, iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish, 
ma'muriy kapitalizmni yaratish, huquq sohasini takomillashtirish (2-oqim), 
iqtisodiyotning rivojini aniq raqamlar asosida o`rganish, uning o`zgarishi, 
siklik holati, matematik apparatni keng qo`llash, keyingi taraqqiyot 
bo`yicha prognozlash (3-oqim) xosdir. Bu yo`nalish qonun-qoidalari 
hayotda o`z tatbiqini topmoqda, ammo prognozlar doim ham aniq emas. 
Masalan, AQSHda 1929 yil ravnaq yili deb bashorat qilingan edi, ammo 
amalda "Buyuk depressiya" boshlandi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com


318 

Yüklə 3,09 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   150




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin