3-bob bo’yicha xulosa
O‘zbekistonda davlat xaridini samarali tashkil etishda Janubiy Koreya va
Xitoy tajribalarini o‘rganish muhim ahamiyatga ega. Zero davlatimiz hamda ushbu
mamlakatlarning rivojlanish yo‘llari, aholisining mentalitetida o‘xshashliklar
mavjud bo‘lib, bu o‘xshashliklar davlat xaridi tizimining ijobiy jihatlarini
o‘zlashtirish imkonini beradi. Shuningdek, bu davlatlar bilan bugungi kunda
mustahkam aloqalar yo‘lga qo‘yilmoqda.
Janubiy Koreyada davlat xaridi sohasidagi munosabatlar “Davlat
shartnomalari to‘g‘risida”gi qonun, “Mahalliy hokimiyat organlari to‘g‘risida”gi
qonun, “Davlat xaridi to‘g‘risida”gi qonun va boshqa bir qator qonun hujjatlari
bilan tartibga solinadi. Ushbu mamlaktda Davlat xaridlari xizmati (Public
Procurement Service – PPS) davlat xaridi sohasidagi vakolatli organ hisoblanadi.
PPS davlat xaridi sohasi bo‘yicha markaziy hukumat agentligi bo‘lib, mazkur idora
mudofaa ehtiyojlari uchun xaridlardan tashqari davlat xaridi jarayonining barcha
bosqichlarini muvofiqlashtirib turadi. 2002-yilda PPS barcha davlat xaridlari
uchun yagona darcha vazifasini bajaruvchi Koreya onlayn elektron xarid tizimi –
KONEPSni joriy qildi. KONEPS ta’minotchilarni ro‘yxatdan o‘tkazish, tenderlarni
tashkil etish, shartnoma tuzish va uning ijrosini nazorat qilish, shuningdek,
yetkazib beruvchilar uchun to‘lovlarni o‘tkazib berish jarayoniga xizmat
ko‘rsatadi.
Xitoy ham o‘ziga xos bo‘lgan davlat xaridi tizimiga ega. Bu mamlakatda
davlat xaridi qonunchiligini asosan “Davlat xaridlari to‘g‘risida”gi qonun hamda
“Tender to‘g‘risida”gi qonunlar shakllantiradi. “Davlat xaridlari to‘g‘risida”gi
qonun faqat markaziy va mahalliy hokimiyat organlari tomonidan amalga
oshiriladigan xaridlarga nisbatan tatbiq qilinadi. “Tender to‘g‘risida”gi qonun esa
davlat korxonalari, shuningdek, xususiy sector investitsiyalari hisobiga
moliyalashtiriladigan loyihalar doirasidagi munosabatlarni ham tartibga soladi.
Bundan tashqari, mahalliy darajadagi hokimiyat organlari ham o‘z vakolatlari
doirasida davlat xaridini amalga oshirishga doir qoidalarni ishlab chiqishgan.
Dostları ilə paylaş: |