Мцяллифдян
Yüklə 7,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Argentina. Bu Latın Amerikası ölkəsində üzümlüklər demək
olar ki, Ģimaldan cənuba min kilometrlərlə uzanır. Ġqlim Ģəraitinin rəngarəngliyi, hər reqionun torpaq-iqlim Ģəraitinin fərqli xüsusiyyətləri burada müxtəlif üzüm sortlarının becərilməsinə imkan verir. GeniĢ yayılan sortlardan Malbek, Kaberne Sovinyon, Kaberne Fran, Merlo, ġiraz, Torrontes, ġardone, Çenin və b. göstərmək olar. Üzümlükləri demək olar ki, 220 min ha sahəni əhatə edir. Onun 150 min hektarı ən mühüm Ģərabçılıq regionu olan Mendozadadır. Burada Argentina Ģərablarının 75%-i və ixrac olunanın 95%-i istehsal olunur. Argentina Ģərabçılığı 4 əsrlik tarixə malik olsa da, Ģərabları yalnız indi dünya Ģöhrəti qazanmıĢdır. Çünki, Argentina uzun illər qapalı ölkə olub burada idxal və ixraca qadağan qoyulmuĢdu. Ölkə praktik olaraq xarici aləmdən təcrid olunmuĢdu. 70 mln əhalisi olan ölkədə, Ģərabçılığın xariclə əlaqəsi olmayan öz ənənələri formalaĢmıĢdı. Burada Ģərabı su ilə duruldaraq içirdilər. Ona görə də Ģərabla yanaĢı onun konsentratı da hazırlanırdı. Yalnız XX əsrin 90-ci illərində baĢlanan islahatlar Ģərab istehsalı və ixracı üçün əlveriĢli Ģərait yaratmıĢ oldu. Ġndi Argentina Ģərab istehsalına görə dünyada 5-ci yeri tutur (Fransa, Ġtaliya, Ġspaniya və ABġ-dan sonra), ixrac isə bir neçə dəfə artmıĢdır. Malbek sortunu bəzən Argentina ilə əlaqələndirirlər. Çünki, bu sort burada çox keyfiyyətli məhsul verir. Lakin mənbəələr bu sortun Argentinaya 1852-ci ildə gətirildiyindən xəbər verir. Argentina üçün digər mühüm sort – muskat sortu Torontestdir. Ölkə üzrə cəmi 824 Ģərabçılıq müəssəsi mövcuddur ki, onun 40-a yaxını keyfiyyətli Ģərab buraxır. 2000-ci ildən baĢlayaraq Argentina Ģərabları beynəlxalq dequstasiyalarda yüksək
mükafatlara layiq görülməkdədir. Bununla belə ölkədə xeyli aĢağı keyfiyyətli Ģərablar da buraxılır. Zavodlardan az hissəsi məhsulu brendləĢdirir, qalanları isə su ilə duruldulan Ģərablar hazırlayırlar. Argentinada digər Latın Amerikası ölkələri kimi filloksera epidemiyası yoxdur. Avropadan fərqli olaraq bir çox təssəruffatlarda üzüm əllə yığılır. Adi keyfiyyətli Argentina Ģərabı ~ 35 ~
qərb super marketlərində 10-15 dollara satılır ki, bu oxĢar Avropa məhsullarından iki dəfə ucuzdur. Argentinada son illər Ģərab turizmi fəal inkiĢaf etdirilməkdədir. Bir çox müasir təssərüfatların nəzdində mini mehmanxanalar tikilir ki, buraya bir neçə günlüyə ölkənin iri Ģəhərlərindən, həmçinin Avropa, ABġ və Kanadadan ekskursiyaya gəlirlər. Turistlər bütün günü Ģərab dequstusiya edir, üzümlüklərə və zirzəmilərə baxırlar. Belə Ģərabçılıq müəssisələrində restoranlar təĢkil olunur, bəzilərində yüksək mətbəx təklif edilir. Argentina öz məhsulunun yalnız 10%-ni ixrac edir. Əsas idxalçı ölkələr ABġ, Ġngiltərə, Braziliya və Kanadadır. ABġ-a ixrac xüsusilə yüksək templə artmaqdadır. Rusiya bazarında Argentinanın əsas rəqibi Çilidir. Ağ üzüm sortlarından orta keyfiyyətli Uni Blan və Muskat Dambur dominatlıq edir. Onlardan kobudvari zəif likor Ģərablar və zərifvari süfrə Ģərabları hazırlanır. Ən yaxĢı ağ sort Torontes olub, ondan yüngül, xoĢagələn Ģərablar hazırlanır. Ən yaxĢı xarakterik Ģərablar Malbek sortundan hazırlanır. Təəssüf ki, bəzi Ģərabçılar Kaberne və Merloya daha çox üstünlük verir və Malbek sortu arxa plana keçirilir. Argentinada həmçinin çoxlu Ġtaliya (Barbera, Bonarda, Nebbiola, Sondjoveze) və ispan (Temronilya) sortları becərilir.
istehsalı 4-5 mln hl, əhalinin orta adambaĢına illik Ģərab istehlakı 19 litr təĢkil edir. Çilidə 20-yə yaxın üzüm sortu becərilir. Onlardan ən geniĢ yayılanları qirmizi Kaberne Sovinyon (30,7%), qirmizi Pays (18,1%), qirmizi Merlo (12,0%), ağ ġardone (8,0%), ağ Sovinyon (7,7%), ağ Semilyon (2,8%), qirmizi Karmenera (2,7%), qirmizi Sira (1,2%), qirmizi Pino Neqra (1,0%), ağ Rislinqdir (0,3%). Çilidə Ģərab adları sortun adına uyğun gəlir. ġərab 70% etiketdə göstərilən üzüm sortundan hazırlanmalıdır. Belə qayda məhsul ilinə və Ģərabın hazırlandığı rayona da Ģamil edilir. Digər ilin, yaxud digər rayonun məhsulundan yalnız 25% miqdarında istifayə icazə verilir. Çilidə Ģaptalizasiya(Ģirəyə Ģəkər əlavə olunması)
~ 36 ~
qadağandır, lakin turĢu əlavə oluna bilər. Keyfiyyətli Ģərab üçün hektardan orta məhsuldarlıq təqribən 90 sentenerə bərabərdir. Çili dünyada az təsadüf olunan ölkələrdəndir ki, orada təbiət sanki Ģərabçılıq üçün yaranmıĢdır. Paradoks ondadır ki, burada keyfiyyətli Ģərab istehsalına yalnız XX əsrin 90-cı illərində baĢlanılmıĢdır. Çili Yeni Dünya ölkələri arasında ən qədim Ģərabçılıq diyarlarındandır. Ġspan müstəmləkəçilərinin buraya nə vaxt üzüm gətirməsi dəqiq məlum olmasa da burada 1551-ci ildə məhsul yığılması sübut olunmuĢdur. Mütəxəssislərin fikrincə məĢhur Çili mərkəzi vadisi dünyada Ģərabçılığın inkiĢafı üçün ən yüksək potensialı olan yerdir. Bu ərazilər fillokserasız olub, iqlimi noyabr və mart ayları arası praktik olaraq yağıntısızdır. Ġsti gündüzlərlə sərin gecələrin vəhdəti üzüm bitkisinin məhsulunun tədricən yetiĢməsinə imkan verir. Mərkəzi zonada üzümün yetiĢməsi üçün ideal Ģərait olmasına baxmayaraq, burada keyfiyyətli Ģərab istehsalının təĢkili çox çətin və uzun müddətlidir. Bu gün Çili Ģərabçılığının strukturunu təqribən 50 sərbəst Ģərabçılıq Ģirkətləri təĢkil edir. XX əsrin 70-80-ci illərində Çili Ģərabçılığında yol verilən kobud səhvlər nəticəsində bazar güclü oksidləĢmiĢ Ģərablarla dolduruldu. Yalnız sonralar ispan Migel Torres kimi romantiklərin hesabına sahəyə sərmayə qoyuluĢuna baĢlandı. Lakin bu sərmayələr problemi həll etmədi. Belə fikir hökm sürürdü ki, guya yaxĢı Ģərab yalnız super müasir zavodlarda, günəĢ Ģüaları ilə qızan sexlərdə alına bilər. Sərmayə köhnə ağac qabların aradan qaldırılmasına, paslanmayan poladın dəmir betonu əvəz etməsinə sərf olundu. Lakin bu, Çili Ģərabçılığının yalnız minimum çiçəklənməsinə səbəb oldu. Orta keyfiyyətli Ģərablar bir qədər yaxĢılaĢdı, lakin əvvəlkilərlə müqayisədə bu çox az idi. Çili Ģərabçılığı yenə çıxılmaz vəziyyətə düĢdü. Yalnız bir neçə ildən sonra Ģərabçılar sadə həqiqəti baĢa düĢməyə baĢladılar ki, yüksək keyfiyyətli Ģərablar istehsalının sirri zavoda daxil olan üzümün keyfiyyətinin yaxĢılaĢdırılması ilə mümkündür. Üzümçülərdə birdən-birə üzümlüklərin planlaĢdırılması, lazımi örtülü binalarla təmin olunması və irriqasiya sisteminin yaradılması ideyası yarandı. Son nəticədə üzümlüklərdə qayda ~ 37 ~
yaradılmıĢ oldu. Lakin bununla belə, hətta yaxĢı tənəkdə də məhsul xeyli aĢağı salınırdı. Bu zaman Çili Ģərabçıları müəyyən mənada fransızların təsiri altına düĢərək, risk etməkdən çəkinməyərək eksperimentlərə baĢladılar. Nəticədə ciddi müvəffəqiyyətlərə nail olaraq öz Ģərablarını klassik kateqoriyaya çatdırdılar. Bu dövrdə hər Ģərab zavodunun divarına aĢağıdakı fikri əks etdirən belə təlimat
yapıĢdırırdılar: «…müvəffəqiyyətin sirri qabıqla
uzunmüddətli yetiĢdirmədə, mayada qıcqırtmada və hər cür filtrləməni istisna etməkdədir». Keyfiyyətli üzüm müasir texnologiya ilə qovuĢdu. Beləliklə də Çili Ģərabçılığının dirçəliĢ yolu tapılmıĢ oldu. Çili artıq adi Ģərablar istehsalından «premium» və «ultra-premium» seqmenti Ģərabları buraxılıĢına keçid tendensiyası yaĢayır.Ġndi Çili Ģərabçılığı yeni avadanlıqlar, yaxĢı sortlar və dünyanın ən yaxĢı Ģərabçılıq təsərrüfatlarında staj keçmiĢ Ģərabçılarla təmin olunmuĢlar. Buranın üzümçülük və Ģərabçılıq təsərrüfatlarında dünyanın ən yaxĢı Ģərab ustaları vaxtaĢırı olur və məsləhət xidmətləri göstərirlər. Hazırda bütün ölkədə üzümlüklər üçün müxtəlif sahələrin (həm dağətəyi, həm də vadidə) seçilməsi üzrə aprobasiya iĢləri aparılır.
Yüklə 7,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|