Mövzu 1: Büdcənin sosial- iqtisadi mahiyyəti və funksiyaları

KitabYurdu.az 
45

---

13 
I . Növbəti büdcə ili üzrə dövlət büdcəsi haqqında qanun layihəsinin birinci 
oxunuşda Milli Məclis Azərbaycan Respublikasının sosial- iqtisadi inkişafının 
konsepsiyası və proqnozunu, büdcələrarası qarşılıqlı münasibətlərin əsas 
prinsiplərini, dövlət büdcəsi kəsirinin ödənilməsi üçün xarici maliyyələşdirmə 
mənbələrini araşdırır. Eyni zamanda dövlət büdcəsinin göstəriciləri, o cümlədən 
büdcə gəlirlərinin bölmələr, qruplar və yarımqruplar üzrə təsnifatı, dövlət 
büdcəsinin gəlirlərinin və rüsumlarının büdcə subyektləri arasında 
bölgüsü,dövlət büdcəsi kəsirinin ölçüsü və növbəti il üçün dövlət büdcəsi 
xərclərindəki xüsusi çəkisi, büdcə kəsirinin örtülməsi mənbələri və ümumilikdə 
dövlət büdcəsinin xərclərinin ümumi həcmi təhlil edir. 
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Daxili Nizamnaməsinin 16- cı
maddəsinə əsasən qanun layihələrinin birinci oxunuşu zamanı qəbul 
edilməsinin zəruriliyi, yuxarıda qeyd olunan əsas müddəaları müzakirə edilir,
qanun layihəsinin ümumi konsepsiyasına qiymət verilir. 
Iqtisadi siyasət daimi komissiyasında layihəyə baxılarkən onların arasında
fikir ayrılığı əmələ gəlmişsə, layihə ilə razı olmayan daimi konsepsiyanın rəyini
həmin komissiyanın nümayəndəsi oxuyur.
Qanun layihəsinə birinci oxunuşda baxılması nəticəsində Milli Məclis
aşağıdakı qərarlardan birini qəbul edir: 
1) layihə birinci oxunuşda qəbul edilsin və söylənmiş təkliflər və iradlar nəzərə 
alınmaqla onun üzərində iş davam etdirilsin ( bu qərar protokol qaydasında qəbul 
edilir); 
2) layihə qəbul edilməsin; 
3) layihə qəbul edilsin. 
Milli Məclis birinci oxunuşda qəbul edilmiş qanun layihəsinin dərc 
olunması və ümumxalq müzakirəsinə çıxarılması haqqında qərar qəbul edə bilər. 
Birinci oxunuşda qəbul edilmiş qanun layihəsinnə dair təklifləri və iradları 
aparıcı daimi komissiya öyrənir və ümumiləşirdirir.Aparıcı daimi komitə
layihəyə təklif olunan dəyişikliklərin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına
uyğun olub -olmamasını müəyyənləşdirmək üçün müstəqil ekspertiza təyin edə 
bilər. Layihəyə təklif edilən dəyişiliklərin Azərbaycan Respublikası