Mühazirə toplusu Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Yanğınsödürmə qaydalarının təsnifatı 16.2
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
16.1
Yanğınsödürmə qaydalarının təsnifatı 16.2 Yanğınsöndürmə vasitələrinin seçilməsi prinsipləri 16.3 Suyun yanğınsöndürmə xassəsi Bakı – 2021 MÖVZU 16 Yanğınsödürmə qaydaları və vasitələri 16.1 Yanğınsödürmə qaydalarının təsnifatı. Yanğınsöndürülməsi yanma zonasında reaksiyanın dayanıqlığına aktiv (mexaniki,fiziki,yaxud kimyəvi) təsir etməklə onu pozmaqdan ibarətdir. Yanmanın davamlılığı birinci növbədə yanan zonada temperaturdan asılıdır və bu da şərti olaraq ətraf mühitlə istilik mübadiləsi ilə müəyyən edilir. İstilikayırma sürəti 𝑞 𝑡 =dq/dt ilə istilik itkisi arasındakı 𝑄 𝑡 = dQ/dt nisbətindən asılı olaraq yanma zonasında temperatur ( 𝑡 𝑞 ) üçün 3 hal mümkündür : - 𝑞 𝑡 = 𝑄 𝑡 olduqda temperatura ( 𝑡 𝑞 ) stabilləşir,istilik bərabərliyi pozulana qədər yanma dayanıqlı formada olur. - 𝑞 𝑡 ≻𝑄 𝑡 olduqda temperatura 𝑡 𝑞 artır və uyğun olaraq reaksiyanın sürəti artır.Bu isə yanma zonasında temperaturunu və istilikayrılmasını artırır - 𝑞 𝑡 ≺ 𝑄 𝑡 olduqda temperatur azalır və onunla əlaqədar reaksiyanın sürəti də azalır,istilikayrılması da yanma zonasında azalır. Yanma temperaturu 𝑡 𝑞 kritik temperatur həddinə 𝑡 𝑘𝑟 çatdıqda yanma prosesi öz-özünə başa çatır.Bu temperaturu Y.B.Zeldoviç formulu ilə hesablanır : 𝑡 𝑘𝑟 = 𝑡 𝑞 - 3𝑅𝑡 𝑞 𝐸 0 burada : r-qaz sabiti ; 𝐸 0 -bu maddə üçün enerji aktivliyidir. Temperaturun azalması və istilik bərabərliyinin pozulması yanğın- söndürülməsi zamanı əldə oluna bilər.Bu isə yanma zonasında istilikayrılma sürətinin azalması və istilik itkisinin sürətlənməsi nəticəsində baş verir. İstilik xarakterli yanma reaksiyaları ilə gedən yanğının söndürülməsi ətraf mühitə istilik itkisinin artması ilə fiziki yanğınsöndürülməsi qaydası ilə əldə edilir. Zəncirvari xarakterli yanma reaksiyaların söndürülməsi kimyəvi yanğınsöndürmə qaydası ilə əldə olunur.Təcrübi olaraq yanğın adətən istilik və zəncirvari xarakter daşıyır və ona görə də eyni zamanda hər iki yanğınsöndürmə qaydasından istifadə olunur.Yanğınsöndürmə qaydaları şəkildə göstərilmişdir. Yanğınsöndürmədə su və onun buxarlarından və digər effektiv söndürücülərdən istifadə olunur.Bütün yanğınsöndürmə maddələrinin saxlanması insanlar üçün təhlükəsiz olmalı,texnoloji avadanlıqlarda zədə yaratmamalıdır. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|