N. M. AĞABƏyli

Sukeçirməyən genişlənən sement. Müəyyən nisbətdə götürül-
müş  alüminat  sementi,  gips  və  yüksəkəsaslı  kalsium  hidroalüminat 
komponentinin  birlikdə  yaxud  ayrıca  üyüdülərək  mükəmməl  surətdə 
qarışdırılmasından alınan teztutan və tezbərkiyən hidravlik yapışdırıcı 
maddəyə  sukeçirməyən  genişlənən  sement  deyilir.  Bu  sementin 
optimal  tərkibi  70

76  %  alüminat  sementi,  20

22  %  gips,  10

11  % 
yüksəkəsaslı kalsium hidroalüminatdan ibarətdir.  
Sukeçirməyən  genişlənən  sementin  bərkiməsi  aşağıdakı  reak-
siya üzrə gedir: 
4CaO

Al
2
O
3

12H
2
O + 3(CaSO
4

2H
2
O) + 13H
2
O = 
=3CaO

Al
2
O
3

3CaSO
4

31H
2
O + Ca(OH)
2
. 
Məlum  olduğu kimi bu birləşmənin tərkibində çoxlu miqdarda 
kristallik su olduğundan həcmini xeyli artırır. 
Sukeçirməyən  genişlənən  sementin  sıxılmada  möhkəmlik  həd-
dini  tapmaq  üçün  normal  qatılıqlı  sement  xəmirindən  20

20

20  mm 
ölçülü  kub  nümunələr  hazırlanır.  Nümunələrin  sıxılmada  möhkəmlik 
həddi 6 saatdan sonra 30 MPa-dan, 28 gündən sonra isə 50 MPa-dan 

---

 
 
 
 
141 
141 
az  olmamalıdır.  24  saatdan  sonra  nümunələr  0,6  MPa  təzyiq  altında 
tam  sukeçirməyən  olmalıdır.  Sementin  genişlənməsi  ilk  1

3  gündə 
müşahidə edilir. Nisbi xətti genişlənməsi 0,02

1,0 %-dir. Bu sementin 
həqiqi sıxlığı 2850

2870, tökmə sıxlığı isə 1400 kq/m
3
-dur. 
Sukeçirməyən  genişlənən  sement  əsasən  boru  və  buna  oxşar 
elementlərin  birləşmə  yerlərini  doldurmaq  və  hidroizolyasiya  etmək, 
dəmir-beton  konstruksiyalarında  özül  boltlarını  bərkitmək  üçün 
işlədilir.