|
Demokrit (b.e.sh. 460-370 jj) atomizm teoriyasın jaratqan áyyemgi Greciyanıń ataqlı filosof-materialisti esaplanadı. Onıń óz dáwiri ushın progressiv kóz-qarasları áyyemgi grek filosofiyasınıń shoqqısı bolıp tabıladı. Ol óz shıǵarmalarında tárbiya máselesine ulken itibar qarattı. Ol qudaydı adamlardıń ózi oylap tapqan, tiykarında joq nárse, dep hámme nárseni quday menen baylanıstırıwǵa qarsı shıǵadı. Ol tárbiyanı tábiyat penen muwapıqlastırıw máselesin birinshi bolıp usınadı. «Tábiyat penen tárbiya bir-birine uqsaydı», dep jazadı. Sonday – aq ol «tálim miynet nátiyjesinde ǵana gózzal nárselerdi payda etedi», dep tárbiya isinde miynettiń kóp ekenligin túsindiredi. Ol miynetke úyreniw menen ol jeńillesip baradı, dep kórsetedi. Ol qul iyelewshilikke qarsı shıqtı, tábiyattı úyreniwge, tárbiyanı qayta qurıwǵa shaqırdı. Ol insan xarakteriniń bul duńyadaǵı tiykarın tabıwǵa urındı.
Demokrittiń etikalıq hám pedogogikalıq kóz-qarasları diniy qabıqtan awlaq edi. Sonlıqtanda onıń pikirleri keyingi filosoflardıń kóz-qaraslarına qattı tásir kórsetti. Ásirese onıń insannıń kamalǵa keliwinde tárbiyanıń ornı haqqındaǵı kóz-qarasları, tárbiyanıń roline bergen bahaları pedagogika tariyxı teoriyasın jaratıwǵa qosılǵan úlken úles bolıp tabıladı.
Dostları ilə paylaş: |
