Pedagogs international research journal



Yüklə 325,88 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə31/175
tarix28.11.2023
ölçüsü325,88 Kb.
#169379
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   175
102-74-PB

Kalit 
so’zlar; 
zamburug’, Coprinus comatus, biologik tur, zaharli, iste’molbop, 
qalpoqcha, turkum. 
Аннотация
 
В статье приведены биоэкологические, биохимические, фармакологические 
свойства гриба 
Coprinus comatus. 
По своему химическому составу грибы являются низкокалорийной пищей. 
Грибы являются биологическим видом, играющим роль в почвообразовании в 
природе, а также в качестве антиоксиданта и противовоспалительного средства 
для человека.
Ключевые слова; 
гриб, Coprinus comatus, биологические виды, ядовитые, 
съедобные, шляпка, род.
 
Abstract 
 
The bioecological, biochemical, pharmacological properties of Coprinus comatus 
fungus are based on the article. 
According to their chemical composition, mushrooms are low-calorie food. 
Mushrooms are a biological species with a role in soil formation in nature and as an 
antioxidant and anti-inflammatory agent for humans. 
Key words; mushroom, Coprinus comatus, biological species, poisonous, edible, 
cap, genus. 
Q
o’
ziqorin oqsilga boy mahsulot b
o’lib, h
atto bu modda uning tarkibida g
o’
shtga 
nisbatan bir nеcha barobar ko’
proq. T
o’yimliligi va ozuq
aviyligiga k
o’ra 
PP va D 
vitaminlarining ulkan zaxirasi, foydali mikroelеmеntlar, ru
x
, tеmir, molibdеn, kumush, 



PEDAGOGS

 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-27, Issue-1, February - 2023
 
33
mis va kobalt bilan t
o’
yingan. Shu sababdan 
qo’
ziqorin g
o’
sht, kartoshka va boshqa 
sabzavotlar 
o’rnini bеmalol bosa oladi
[2; 224-226 b.]. 
Dunyoda zamburug’
larning 2102 dan ziyod turlari uchraydi. Ular yuksak va tuban 
darajada tarqalgan. Yuksak zamburug’lar yani q’ziqorinlarni m
amlakatimizda 200 ga 
yaqin turlari aniqlangan b
o’
lib, shulardan 20-
25 tasi istе'molga yaroqli h
isoblanadi[1; 
57-61 b.]. 
Rеspublikamizda asosan istе'molbop turlardan shampinon, ko’
k oyoq
, vеshеnka, 
qo’
ziqorin
, qo’ziquyruq
) kabi turlar 
iste’mol qilinadi. Z
ah
arli turlardan esa lеpiota 
turkumining aksariyat vakillari, Agaricus, xonthodefmus, A. Gennadii va boshqalar 
kеng tarq
algan. Bundan tashqari q
izil muxomor, oq poganka, qo’
n
g’
iroqdor va 
jigarrang 
lipеta, zеlеnushka, satanin, oq go’ng qo’ng’iz zamburug’i kabilar zaharli 
hisoblanadi[4; 40-42 b.]. Agar 
qo’ziqorin
rangi yashilsimon, k
o’
kimtir yoki qoramtir 
b
o’lsa, yoqimsiz hid taratib, qo’
lin
gizga yopishsa, bilingki, bu mahsulot istе'molga 
yaroqli emas! Q
olavеrsa, qo’ziqorinlarni mе'yorda istе'mol q
ilish lozim.
Qo’ziqorinlarning zaharli yoki iste’molbop bo’lishidan qat’iy nazar, ular 
tabiatning bir bo’lagi. Ular o’z faoliyati bilan biosenozda 
redutsent vazifasini bajaradi. 
Shu bilan ularni biologik tur sifatida e’tirof etishimiz mumkin.
Ushbu maqolada Coprinus comatus
qo’ziqorin
i va 
uning tabiatdagi o’rnini

biologik tu
r ekanligini o’rganishga xarakat qildik.
Go'ng qo'ng'izi (Gnoevik, Koprinus) - Coprinus [yunon. kopros (kaparos) axlat, 
axlat; go'ng, ma'lum turlarning najasda o'sishi xususiyatlariga ko'ra, qo'ziqorin-
koprofil]; oddiy Go'ng qo'ng'izi yoki haqiqiy (C. cinereus); Oq go'ng qo'ng'izi, yoki 
shaggy, 

tepalikli, 

shaggy (C. comatus), [comātus = comāns soch bilan qop
langan, 
shaggy; jingalak, Gr. koma cho'qqisi (bot.da), sochlar, jingalak; bosh kiyimdagi uzun 
sochlar ma’nosini beradi
[3; 664]. 
Qo'ziqorinlar orasida oq go'ng qo'ng'izlari efemera hisoblanadi; bir qator go'ng 
qo'ng'izlari 
dastlab iste’mol qilinadi 
(yoshlikda).

Yüklə 325,88 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   175




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin