Suleyman-m teze qxd

böyük-yeks-iri-nshsng- 
zırpı-zırhov-dahi-zorba-yekəpər; 
eşitmsk-dinhm^k-qulaq 
asmaq-qulaq kəsilmək; ürək-könül-qəlb; ölmək-gözl^rini əbədi
16
S
 

---

yummaq-dünyasım ddyişmək-dünyadan köçmək-o dünyaya təşrif 
aparmaq-cəhənnəmə 
vasil 
olmaq; 
yaxşı-gözəl-göyçək-gə- 
şəng-incə-zərif-nəfis-lətif; qoçaq-igid-cəsur-qorxmaz-q^hrə- man; 
dünya-cahan-aləm-kainat-yer üzü
və s. və i. a.
 
Ümumiyyətlə, sinonimlər nitqdə lüzumsuz təkrardan qaçmaq, 
məzmundan asılı olaraq müəyyən məna koloriti yaratmaq, fikri dəqiq 
və daha incə məna çalarında çatdırmaq üçün əvəzsiz dil vasitəsidir. 
Əlbəttə, hamı eyni dərəcədə məqbul sinonimlərdən istifadə edə bilmir, 
çünki bu hal şəxsin söz ehtiyatının səviyyəsindən asılıdır. 
Müşahidələr göstərir ki, kifayət qədər söz ehtiyatına malik olan şəxs 
nəzərdə tutduğu fikri (cümləni) çadır- maq üçün söz seçməkdə 
çətinlik çəkmir, zəngin dil vasitələrindən bacanqla yararlandığından 
onun nitqi təsir gücünü, ifadəli- yini artırmış olur. 
Nitq prosesində təzadlı, ziddiyyətli hadisə və faktları qabarıq, 
eyni zamanda obrazlı şəkildə nəzərə çatdırmaq məqsədilə 
antonim 
söz və ifadələrdən 
istifadə olunur. Obrazlıq yaratmağa xidmət edən 
antonimlər 
üslubi vasitə kimi əks və ziddiyyətli cəhətləri daha 
qabarıq nəzərə çarpdırmağa yardımçı olur. Məs.: 
doğma-ögey, 
cənnət-cəhənnəm, 
keçmiş-indi, 
isti-soyuq, 
cavan-qoca, 
ağlamaq-gülmək, sevinc-kədər
və s. bu kimi antonimlər hər gün 
dəfələrlə nitqimizdə yan-yana işlənir. 
Nitq mədəniyyətində obrazlıq yaradan, fikri yığcam