Yardılamaq, kömək ləmək

 
Qoruklamaq
: govmaq.
 
Qoruklanmaq
13
: difa etmək.
 
Qoruq
: < qara + uq. himayə, qaruq: gözləmək\  
Qoruq
: uçurmlu qara ; sal qaya.
 
Qoruqlamaq: 
mən' etmək, əngəlləmək, ilişdirmək, 
ərişdirmək, daşlamaq.
 
Qoruqmaz
: qaruqmaz: qorkmaz, gözləməz.
 
Qorul
9
: bəlirti, nişan, im, iz:, hədəf\ qorulqa almaq: 
xəbər ; nişan almaq.
 
Qoruma
: qayırma, əsirgəmə, barıma, saklama.
 
Qorumaq:
 qollamaq, güdmək, əsirgəmək, gözətmək, 
barımaq, saklamak, çevrəni yoklamaq
 
Qorunmaq:
 quşqulanmaq, qurunmaq, quşqu 
bəsləmək ; duymaq, şübhələnmək, çəkinmək, 
sakınmaq, barınmaq, qollanmaq, güdmək, 
qayqılanmaq.
 
Qorutrus
: < qoruk, qorunmuş.
 
Qoruvlı
: ayaz  , diqqətli, özənliiti, əl ayaqlı, çalışqan, 
çevik.
 
Qoruyan
: əsirgəyən, hafiz.
 
Qoryan
: gözəkçi, görəkçi, görəyçi, qorayçı, qorab, 
qoran.
 
Qos - qun
: düm düz.
 
Qosak
: qusak, qokak, pis qoxu.
 
Qoş dil
4
: çəngəl, ayır
4
, qoşquç
5.
 
Qoş dırnaq
: xalça naxşalarından.
 
Qoş 
: ev qulluqları şeyləri, tə'rif(şiirdə).
 
Qoş 
: əsbab.
 
Qoşa 
: < kovşa < kov, qab, qablamaq, bir yerə 

 
sözün özü 
 
 
118
yığmaq.
 
Qoşa 
: taylı, yekə dəl
8
, sınqar dəl\ 
Qoşa-qoşa: təkraj-
təkrar.
 
Qoşaç
: qayçι, qoşağan.
 
Qoşağan
: qoşaç,  qayçι.
 
Qoşak
9
: müştərək, birləşik, bitişik.
 
Qoşamaq
: eşmək (< əş), bağlamak, toxumak, 
cüddəmak, yanaşdırmak .
 
Qoşant
: qoşmaca, töhfə.
 
Qoşar 
: biləyin üst bölümü, pincin baş yönü\ qoşar 
bağ: bilək bağ .
 
Qoşatar
9
: qoş + atar: qoşa lüləli tüfək.  
 
Qoşçı
9
: cütcü.
 
Qoş
ka
 
: quş: bağlamaq, birləşdirmək, ilişgi qurmaq, 
ilmək, ilgili qılmaq.
 
Qoşqola
9
: < qoşa + qolla, sevincilə, iki əlli..
 
Qoşqola
9
: sevincilə, iki əlli 
 
Qoşli 
: dövlətli.
 
Qoşma
: qurma, sürəş.
 
Qoşmaq
: yığmaq.
 
Qoşmaq
1
: <=> köçmək <=> qaçmaq.
 
Qoşturmaq
: çəkdirmək
 
Qoşu 
: yarış, bəyqə
5
, quruşmak, qoşuşmak , 
məşləşmək.
 
Qoşul 
: < qoşulmuş olan. şərait, birgə gələn, olan, 
iştirak edən durum.
 
Qoşulmak: k
oçulmak: qucaklamak\ koçuş = qucuş: 
qucaklayış\ görüş. 
 
Qoşun
: < qov + şun. qovuşğanğ. qoşma, yarak,alay, 
ləşgər, yığınak
 
Qoşunsuz
: arassa
8
, xalis, arıv.
 
Qoşuntu
: qoşulan, həmrah, həmayaq.
 
Qoşuş
: bəyqə, yarış (quruşmak, qoşuşmak, 
məşləşmək).
 
Qoşuş
: cütləşmək.
 
Qoşuşmak
: qoşu, quruşmak, məşləşmək, yarış, 
bəyqə
5
   
 
Qotdaq
: daşşaq.
 
Qotur 
: quduz, qudurmuş, çopur\
 
Qotur
15
: yara.
 
Qov 
: qovax, tənik, əsgi.
 
Qov 
: qovuşmak, qovmak, qovum => qohum.
 
Qov
8
 
: < qab. ilan dərisi.
 
Qova
8
 
: < kov. dolça.
 
Qovaça
8
: pamıq
 
Qovak
: < kov. kovül, içi boş, yüngül
 
Qoval 
: < kof: oyuk, içi boş. qorval > qaval.
 
Qovalamaq
: qütmək, ardamaq, tə'qibetmək, sϋrmək.
 
Qovalç
: kof, içi boş, oyuk.
 
Qovara
: < qab =\# kov. qovulamaq, safatmaq, 
düzətmək, iyiləmək, islah etmək. 
 
Qovara
: alıb özləşdirmək < qab, qavrama # qovara: < 
kov. kovlamaq, qovmaq.
 
Qovi
8
 
: iyi, ədəpli, ağıllı.
 
Qovki 
: > qovs. əyri, bükük, bükülü\ ayakları qovki 
adam.
 
Qovluq
: kaptama, kapsla, qap, papka, dosyə .
 
Qovluq
: dosyə, qap, papka, kaptama.
 
Qovmaq
: götürmək, çıkarmaq, dəf etmək.
 
Qovrulmuş
: kuyqan, quru, yanmış.
 
Qovs 
: < kovus, kavıs.
 
Qovsalamk: 
< qov, köv, köyzərəv
3
, köydürmək
7
, 
ürtmək
3
, yaxmak.
 
Qovşak
: gəvşək, boş, kövrək, yumşak, yüngül, zayıf, 
alçak, az, kəm, puka, pis, yetərsiz, kaxal, kal, gay, 
pusust, küst, kəst, düşük, əlsiz , supap, bir şeyin 
gərginliyin azaltmaq\ çatrık, kəsişik 
 
Qovşak
8
:
 
qovşak qurşak: gəvşək quşak 
Qovşaq
: qurşaq.
 
Qovşaq(quşa
q): bağ , bağım, əkləm, boğum
9
 
Qovşalık
: boşanlık, surənlik
3
.
7
, sülpənlik
3
.
7
.
 
Qovşamaq
: zayıflamaq, kövrəlmək, sulanmaq. 
gəvşəmək, boşatmaq, tökmək, danışmaq > 
gəvşəmək
 
Qovşurmaq
: vermək, təslim etmək
 
Qovşut
8
: vüsal.
 
Qovuk
15
: saman.
 
Qovuq 
: < qab =\# kov, kövək
8,
 kavak, oyuk, çukur, 
boşluk,  deşik  
 
Qovulamaq
: safatmaq, düzətmək, iyiləmək, islah 
etmək > qovara. 
 
Qovun
: < qab =\# kov. kov. kovun
9
 
 
Qovurqa:  qur
u, quy.
 
Qovuş
: < qab. qavış\ yarış. 
Qovuşarmaq 
: gücləndirmək.
 
Qovuşdurma
q: bağlamaq\ əllərin qovuşdur: bağla
 
Qovuşdurub:
 yalğaşdırıb
4,
 calğaşdırıb.
 
Qovuşma:
 ulaşma, birləşmə.
 
Qovuşmaq:
< kov =\#. çapmaq, çatmaq, qazmaq, 
oymaq, açmaq.
 
Qovuşmaq
: < qab =\# kov. qablaşmak, kovlaşmak, 
qabrışmak (qarιşmak ), kovluşmak 
(qonuşmaq, bir araya toplaşmak: qablaşmak.
 
Qovzaq 
: < qab =\# kov. kovak, qabaq, qabıq, qapaq\ 
ərsək, dik, çıkıntılı, uca, düz.
 
Qovzamaq
: < qovza, qozğa, apazlamak.
 
Qoy 
: qoycaq, qoncaq.
 
Qoyak 
: dərə, yol, və'd olmuş: adaklı.
 
Qoyan
5
 
: dovşan.
 
Qoydur 
: qondur.
 
Qoyğaşmaq
14
: qoynuna girmək. 
Qoyma
: qurma, otutma, yapma, tikmə.
 
Qoyma
4
: anbar.
 
Qoymaq
: qurmaq, qovmaq, kovmaq, qabmaq
\ 
Qoyma
:
 qurma, otutma, yapma, tikmə.
 
Qoymaq
9
: < qu: günəş. yandırmaq\ 
- 2) 
 < qoy: qon. 
qonqırmaq, tökmək, axıtmaq, axmaq, boşaltmaq, 
yağmaq, saçmaq, buyurmaq, kəsmək, bəlləmək, 
biçmək\ çaylar gölə qoyulur: tökülür, axır, boşalır. 
bu çay hara qoyur: tökülür
, 
edmək\ qalıb qoymaq: 
dal qalmaq: dalı qılmaq\ ozap qoymaq: irəli qılmaq, 
gedmək
. Qoymaq
15
: əmanat vermək, tərk et. 
yağmaq\ yağış qoyur: yağış tökür, yağış qoymur. 
vermək\ nümrə qoy: nümrə ver\ nahar qoy: nahar 
ver.
 
Qoyu
14
: aşağ. 
Qoyuk 
: qoduk
,
 külə, bücür
1
, basar, töpös
3
, kotiğan
4
, 
mıkır
4
, kodö
5
, kəltəbakay
6
, karsak
7
, qιsrak, kəltə
8
, 
pistək
9
, pindək
9
.
 

 
sözün özü 
 
 
119
Qoyuq 
: < qunğur < qonqğur < qanğur < qan. 
qəhvəyi. ənnabi.
 
Qoyuqatmaq
14
: önə əğmək. 
Qoyun yaşları
8
: 6 ay: kurpa ; quzu qoyun\ 6aydan 
böyük: barğa\ 1 yaş: toxlu\ 2-3 yaş: eşşək qoyun\ 3 
yaşdan böyük: övəc\ 4 yaş: manq\ 5 yaş: 
manqramaz\ 6 yaş: mələməz  ğarrı qoyun.
 
Qoyun
: < kovun < kov, sinə, göğüş, qucak\ göğüsdə 
olan iç cip.
 
Qoyun
: tüt, sιk, qatι, şiddətli yağın, tufan\ açık qara.
 
Qoyundur
maq: yandırmak.
 
Qoz 
: qazık <> kovık: oyuq, qabıq, kavık\ 
qözlanmak: kovlanmak.  
 
Qoz
: qos.
 
Qozak
: yekə soğan.
 
Qozalaq
: topuq.
 
Qozalamak
: gəvəzəmək. 
 
Qozalanqır
: yakcı yumutlayan.
 
Qozbel
: kömörö, yumuru, bükür
3.4.5.6.8
, büyki
8
, örkəç
9
, 
kambul.
 
Qozğalma
: qozğalu, qιmιldamaq, qiyam, baş götürüv, 
qozğalu, ərəvildəv.
 
Qozğur
: (quz, qoz), çunğqur, çambır, ganbır, ganbıl. 
 
Qozqalançı
: kozğalançı,  asav, ası > asi,ğalayançι 
asav.
 
Qozlak
: harcsız (palçıksız), quru daşdan qurulmuş 
duvar.
 
Qozlamaq
: yeyib boşaltmak, korlamak, kosamak, 
doğmaq .
 
Qozuk
: cəvizin yaşıl qabuğu.
 
Qozuq
9
: qozalaq.
 
Qozurqan
: qoğza. qazırğan, qazlanan, qozurqan, 
qururlu, kəndini bəyənmək, qozur-qozur: hisli-tüsli, 
hisli-hızlı:qazuk-azuk, qozaq-azğaq\ qoz yaka: 
qozak.
 
Qöğş
: göğüş, köks, kükrək
3
, tüş
3
, döş, tös
4
.
 
Qöğüş
: göğş, köks, kükrək
3
, tüş
3
, döş, tös
4
. 
 
Qöğüşləmək
: qarşı durmaq.
 
Qöm 
: kuyun, boran, davul,
 
Qömərq
4
: ömür.
 
Qöni çıkmaq: 
haklı çıkmaq.
 
Qöri
4
: bətər.
 
Qöy üzü: qalıq
14. 
Qöynəmək
: < köymək.
 
Qu
15
: ağ tüy
2,
 ququ, qutay ağ
 
Quba 
: qoba
8
, ulu, böyük\ qubaqaz: ullaqan ağ qaz.
 
Quba
8
: qızımtıl aq. 
Qubba
: kupal
5
, kömbəz
3
.
 
Qubul
: ağzı dar, sildən düzəlmiş qab.
 
Qucak
: quşak.
 
Qucaklamaq: 
kovcaklamaq, qurşamaq, qurşalamaq 
< kov <> qab.
 
Qucaq - qucaq
: kütlənən, küt - küt, kültəm - kültəm, 
kültüm - kültüm, çoğdam - çoğdam, dəstə - bəstə, 
bukca -   bukca, dəngi - dəngi, top - top, taıxm - 
taxım, topar - topar, tapqır - tapqır, öbək - öbək: 
kümə - kümə, yığın -  yığın.   
 
Qucmaq
: quçaklamaq.
 
Qucur
: uqib, quvvət
 
Quçqar
: çiçik qoç.
 
Quçmacık
: qucu qucu.
 
Quçmak
: qucaklamak, sarılmak.
 
Quçur
: yağday, hal, keyfiyyət, durmuş.
 
Qud qumursk
a: qud quş.
 
Quddaq
8
: daşşaq.
 
Quddalanma
q: kurəşirgə
10
, əlləşmək, eşələnmək. 
 
Quddamaq
8
: quddan təmizləmək.
 
Qudrət 
: qudurum, hucurum, qucum, gücüm, bat, 
hızlıca, çabük, ün, şöhrət, etkili
 
Qudruq
14
: quyruq. 
Qudura
5
 
: asav, vəhşi . 
 
Qudurmaq
15
: qarışmaq, şaşmaq, götürülmək.
 
Qudutmaq
: qozğıratmaq(qozatmaq).
 
Quduz
: kotorğan, har, dəli.
 
Quğu
hak
: ağ, ağ quş
 
Quq
: quq, oğuq ( çukur).
 
Quqranmaq
: yala gəlmək.
 
Qulaç
8
: iki açıq qol arası
 
Qulak 
düşürmək
: qulak (asmaq ; salmaq ; qımmaq ; 
yatırmaq).
 
Qulaq asmaq:
 qulaq açmaq, qulaq asmaq
, q
ulaq 
salmaq.
 
Qulaq qoy
: eşit.
 
Qulaq 
salmaq
: qulaq asmaq.
 
Qulam
: əmrət, qulak da dağlanan simğə, taxılan 
əlamət.
 
Quldur
: kərçək.
 
Qullab
 : < qap, qaplaq, qappaq  
Qulp qoymaq 
: aşlamaq\ dəstəli balta: aşlama kərki.
 
Qulp
: < qol + up (ap, ıp). dəstə, tutar, qaldıran abzal.
 
Qulun
: yaşına dolmamış qısraq balası.
 
Qum
9
: toz\ Qum
8
: çöl, qιr, yaban\ Qum
4:
 topar\ dalğa, 
fırtına, çağıltı.
 
Quma
14
: kəniz\ Qumalanmaq
14
: kəniz almaq. 
Qumaklanma
q: kəpək bağlamaq, rəngi ; dadı 
dönmək. 
Qumalaq
: pox qubbası.
 
Qumamaq
: tokmaq.
 
Qumırışqa
4
: qarışqa.
 
Qummaq
: qumlamaq. 
Qum-tuq
14
: viran, ıssız. 
Qumurulmaq:
 yığılmaq.
 
Qunçə
: qınça, kümə, yığın, takım, top.
 
Qundaq
: paynak
9
, düm, tutası
7
, dipçik.
 
Qup
: çok, kan, bətər.
 
Qur
: möhkəm .   
Qur + 
: qurulmuş, süslü\ 
qurkəmər
. qur quşak
 
Qur
 
qurumsaq
: əyri iş görənlər. 
Qur
: cür, sınır, paya, okşar, dəng, yaş, yaşdaş, soy, 
sırt, arka, döl, quşak\ 
qurlu quriylə ; qopuz qıliylə
.
 
Qur
: tik, tık, bık, sık.
 
Qur
13
: kəmər, qurşak, sarıq.
 
Quradı
: əsgildi, azaldı.
 
Qurak
 : < qurmaq. ərkəyə düşgün qadın, sırt, arka\ 
quru. qatı, qurum, çökələk\ sindirim ayqıtı, qursak
 
Quraq 
: qurama, qalıt, tortoqlox
12
, utax
12
, his, düd.
 
Quraq
4
: qamış.
 

 
sözün özü 
 
 
120
Qural
: əbzar
. 
Qural
: qılıq
3
, abzal, ərəcə
4.5
, qayda, alət, əbzar, silah, 
ləvazim, vəsayil (ev kuralları, maşın kuralları, 
qurallı
9
 əl: müsəlləh əl), araç, ayqıt, əməl, çara, 
kural, səriştə
8,  
vəsilə, toplantı, topluk, məclis\ 
düzgü, ölçü, ilkə, örnək, norm, qanun, sıra\ 
quramaq: sıralamaq. 
 
Qurallanmaq:
 hazırlanmaq.
 
Qurallaş
15
: fırlan, dön.
 
Qurallı
: yarağlı, təyərli, mücəhhəz
 
Quram - quram
: dəsdə - dəsdə, qopam - qopam - 
quram.  
 
Quram
 : qurama, dizi
ka\
 qurama kişilər
ka: 
dərəcəyə 
görə
 
sıralanmış, (oliqarşi). 
Quram
: qurum, qonaqlıq, yığıncaq, toy, düyün, 
dəsdə.
 
Qurama
: quraq, düd, qalıt, tortoqlox
12
, utax
12
, 
his\  barama, yığıncaq, idarə.
 
Quranq
15
: ağıl, mandıra
 
Qurantı
: qırıkları qurmaq, yapışdırmq, calamaq, 
qayırmaq,  parça parçalardan yapılmış yorqan
13
,  
Quraş 
: yalan, quraq, quru, boş.
 
Quraşmaq:
 girişmək, başlamaq, üz tutmaq.
 
Qurat
: iyi, bütün, sağlam, yaxcı, bəsili, səmiz\ qurat 
deyil: yakcı deyil\ quratmı ? quratına\ qarqış! qurat 
qoyun. zəngin, bol, varlı - qurat birisi. rahat - qurat 
yaşam.
 
Quratlık 
: rahatlıq, bolluq, səmizlik millətin 
quratlığı.
 
Qurav
: qurqun, iyi, sağlam, sağ  qurav uşaq.
 
Quravlaşmaq
: sahalmaq, qurqunlaşmaq.
 
Quravlıq
: sağlıq, qurqunlık, iyilik.
 
Qurbağa
: < gop, kop, küp. kü\ uppağa, küprağa\ 
kupracık: üsğük: yüksük, zorlayan, şişik\ 
kurbağacık. (kurbacık ): ildə.
 
Qurbağa
: yaşıl bağa, takalı bağa
15
.
 
Qurbanlıq
: yağışka, üləş.
 
Qurbat
: güc, quvvə, ğucur.
 
Qurbət
: 
1 - 
< qırbat (+ bat: mat: may )
 
qırmaq. qırılmış, 
yurt tutmayan, gəzici, çingənə.
 
Qurcamaq
: quddalamaq, qarışdırmaq, imalə etmək.
 
Qurç
12.13
: kəsgin, ötgir, ütgin, odu
6
, iştik
9,
 bibər\ qurç 
piçaq. sivri ağıllı. (> qors).
 
Qurça 
: qurşav, kamav, qabav, qurşaş, bilokaj.
 
Qurçamaq
13
: sarmaq, qurşatmaq. 
Qurdalamaq
: < kurdalamaq < qoldalamaq < q
ol
9
 
= 
əl 
=
 
barmaq. kollamaq, kullamaq. barmaqlamaq, 
əlləmək.
 
Qurdalamaq
: qurcalamaq, səfehləmək, düz sağman 
yöndəmli iş görməmək.  
Qurdaş
: yaşıt, yaşdaş\ qərinələr, əmsal, əkran. 
 
Qurdaşmaq: 
sıraya girmək, dizilmək.
 
Qurğun
: sağ, salamat.
 
Qurqaq
9
: qır < quru, çöl 
 
Qurqamaq
: qorqamaq: örtmək, qorumaq, saklamaq
 
Qurqan 
: gürgan, sin, qala, türbə < tüprə 
 
Qurqan
: qala
 
Qurqatmaq
: qurutmaq.
 
Qurqi
: əyri iş, gizli iş. 
Qurqu
: duzak, totiə
 
Qurqu 
: ölçülü biçili yapılan iş, qarşılaşma, 
yığıncak, cumalaşma, 
 
Qurqud
: < görgüd. götərici. görgütmək (gü: bölgü, 
göründür, görünqu, göründəs.)
 
Qurqun
: kefli. sağaman.
 
Qurqun
: zəngin, quravlı, iyi, sağlam, aman, dinc, kök, 
salim, sağ, sağlıklı, salamat, ətlək, əkli, səmiz\ 
uşaklar qurqunmu
8
\ qurqun ölkə\ qurqun uşaq\ 
necəsən qurqunmusan !: yakcımısız\ qonaqlıq, 
qonakçı, quran, qurqunu aparan\
 Qurqun
13
: qanat 
gəmikləri.
 
Qurqur
: hindli 
 
Qurquşum
: qovuşum, qovuşdurma.
 
Qurla
: kərə, dəfə, dərəcə, qat.
 
Qurlu
14
: yaşıt, bənzər. 
Qurm
: qurur, qurum, köp, sevinc, kıvanc
8
, şadlıq, 
güvənc.
 
Qurma
4
: karma, kərmə, yığma, yığıntı, 
aralaş
3.4.57.9.
(mütəmərkiz), qarma, qarşık
2.8
, məxlut, 
toplam, toplama, birikti.
 
Qurmaq
: gərmək, çəkmək, çəkişdirmək, tirləmək, 
dikəltmək, becərmək, saldırmaq.
 
Qurmaq
: törətmək, döllətmək, ürətmək, doğurmaq, 
açmaq, oluşdurmaq: ev qurmaq\ yapı qurmaq\
 
oluşdurmaq, birləşdirmək, bağlamaq, ək yapmaq, 
yığmaq, ortaya qoymaq, meydana gətirmək, tə'yin 
etmək, sağlatmaq, sağlamaq, sıxıştırmaq, 
yüksətmək, basamaq, basıtmaq, basdırmaq, 
aştamaq, aşıtmaq, dışkırmaq, aşıramaq, yapmaq, 
birləşdirmək, düzənləmək, (qonaqlıq)vermək, 
diziləmək, ard arda gətirmək, kəmər qurmaq, bir 
birinə bağlamaq, əkləmək, arkamaq, tokamaq, 
toxumaq\ Qurmaq 
=
 Qurumaq: qatılaşmaq, 
qavrılmaq, verimsizləşmək\ savaş qurmaq\ 
sϋrdürmək\ hayat qurmaq: hayat sürmək. 
Qurnamaq
: curlamaq, toplamaq, dərləmək, 
tamamlamaq
 
Qurp
: quvat qurpdan düşmək
 
Qurp
8
: kəvilən ; oyulan yer, çunq, genq, çuxur: dəhliz, 
qar.
 
Qurriş
: bağırış, çınlayış.
 
Qurruş
: gurlama.
 
Qursaçı
: qarınpa.
 
Qursaklanma
q
13
: yemək.  
Qursaq 
: < kov, kovsaq, kosuq
9
, kövül, deşik,  
yoğun, bövən, kisə  qarın < kovın, 
 
yemək
13, 
 
hövsələ (qursağı dar. ~ gen.) .
 
Qursaq
: sinə, döş, kurək\ qursaqca: cılıqqa. 
Qursaqlı
: qanal, qarnal, qarınlı, qarnı böyük. 
Qursar
: hisar, duvar.