‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

5.3.4. Maktabgacha boMgan bolalar muassasalarida
tibbiy xizmatni uyushtirish
Bu m u assasalarga b o la la r yaslisi, b o g ‘c h a la r, y a sli-b o g ‘c h a la r 
kiradi. Y aslilarda 2 o y d an 3 yoshgacha, bog‘ch alard a esa 3 yosh d an
7 yoshgacha b o ‘lgan b o lala r tarbiyalanadi. H ozirgi v aq td a b o lala r 3 
yoshga to ‘lg u n ch a o n a parvarishida b o iis h i m um kin.
124

---

B olani yasli yoki b o g ‘ch ag a to p sh irish d a n o ld in u shifokor 
k o ‘rig id an o ‘tkazilishi zaru r. P o lik lin ik ad an b o lan in g rivojlanish 
tarixidan ko‘ch irm a beriladi. Bu varaqada bolaning jism oniy va ruhiy 
riv o jlanishi, e m la sh la r, b o sh id a n o ‘tkazgan kasalliklari, yuqum li 
kasali b o ‘lg a n -b o ‘lm aganligi h a q id a m a ’lu m o tla r b o ia d i. 0 ‘tk ir 
y u q u m li kasalligi b o ig a n b e m o r b o lala r b o g ‘chasiga yoki yaslisiga 
q abul q ilin m ay d i.
B o lalar yoshiga q a ra b g u ru h larg a ajratiladi. B irinchi g u ru h 12 
o y g a c h a, ik k in c h i gu ru h 1 y o sh d a n 2 y o shgacha, u c h in c h i guruh 
(k ich ik ) 2 —3 yo sh lilar, m ak ta b g ac h a o ‘rta c h a gu ru h 3—4 yosh, 
m ak tab g ach a k atta gu ru h 5—7 yoshlilar. Yasli guruhlarida h a m sh i­
ra la r, b o s h q a la rid a esa ta rb iy a c h ila r va h a m s h ira la r ishlaydi. 
B olalarning to ‘g ‘ri rivojlanishini t a ’m inlashning m u h im sharti turli 
yoshdagi bo lalarg a tu rlic h a kun tartib i jo riy qilishdir.
B o lalar m u assasalarin in g san itariy a h o latiga va tibbiy yordam
k o ‘rsatilishiga m uassasa rahbari va tibbiyot ham shirasi m as’uldir, 
tarb iy a ishlari bilan esa tarb iy ac h i sh u g ‘ullanadi. B olalar m u a s­
sasalarid a u larn in g o v q atlan ish in i tashkil etish asosiy ishlardan 
b irid ir. U la rn in g y o sh ig a q a ra b h a r xil m e n y u la r tu z ila d i va 
o v q atlantiriladi.
B o la la rn in g jism o n iy to ‘g ‘ri rivojlanishi va v azn in in g ortishi 
u larn in g ratsio n al o v q a tla n ish id an guvohlik beradi. B olalar vazni 
o rtm a sa , b u n g a a lo h id a e ’tib o r q aratish z a ru r b o ia d i. Kasal (raxit, 
sil va h. k.) va n im jo n b o lala r sa n ato riy tipidagi m axsus b o g ‘- 
c h a la rd a tarbiyalanib, ularga b u yerda q o ‘shim cha ovqatlar beriladi. 
U la r o c h iq h av o d a k o ‘p ro q b o i ib , b u y erda tarb iy alan ish bilan 
birga d a v o la n a d ila r ham .
B olalar m uassasalaridagi sanitariya holatini, xodim lar s o g lig ln i 
b o la la r p oliklinikasi bosh sh ifo k o r, bosh h a m sh ira va ham sh ira 
kuzatadi. H am sh ira h a r kuni bolalarni k o ‘rikdan o lk a z ib , yuqum li 
kasali b o r d eb ta x m in qilingan b o lalarn i uyiga qay tarib y u boradi, 
bo la b o g ‘c h a d a b e to b b o i ib qolsa, u v rach kelgunga q a d a r boshqa 
b o lalard an ajratib q o ‘yiladi. B olalar kasallikning oldini olish u ch u n
em lanadi.
Poliklinika va sanitariya-epidem iologiya nazorati m arkaziga shu 
b o g ‘c h a g a q a tn a y d ig a n b ir o r - b ir b o la n in g y u q u m li kasalligi
125

---

b o ‘lganligi t o ‘g ‘risida m a ’lu m o t kelsa, bo la q a tn a y d ig an g u ru h g a
karantin jo riy qilinadi. M a ’lum vaqt o ‘tg an d an so ‘ng karan tin b ekor 
qilinadi. B olalar yasli va b o g ‘ch a la rid a ishlaydigan b a rc h a x o d im lar 
vaqti-vaqti bilan tibbiy k o lrikdan o ‘tib turishlari shart. Sil kasalining 
o c h iq sh ak li, v e n e rik kasalliklar, tra x o m a , b a ’zi y u q u m li teri ka- 
salliklari b o r k ish ilar va b atsilla ta sh u v c h ila m in g (ic h te rla m a , 
d ize n teriy a, b o ‘g ‘m a) bu m u assasalard a ishlashi m an q ilin ad i.