Ziyoda masharipova

Savol va topshiriqlar
1. Ifodali o ‘qish san’atining taraqqiy etishida “Avesto” qanday o ‘rin 
tutgan? .
2. Q ur’oni Karimni qiroat bilan o ‘qish san’ati va uning inson ruhi- 
yatiga ta’siri haqida gapiring.
3. O g‘zaki so‘z ijrochiligiga asoslangan voizlik san’ati haqida qaysi 
manbalarda m a’lumot berilgan?
4. Alisher Navoiy v a’z aytuvchi haqida nima deydi, siz bu fikmi 
qanday izohlaysiz?
5. Abu Nasr Forobiy m antiqiy asosga ega bo‘lgan to‘g ‘ri va yorqin 
nutq tuzishda, asosan, nimalarga e ’tibor qaratadi?
6. 0 ‘tmishda ifodali o ‘qish yoxud potiqUk san’atiga doir qanday 
asarlar yaratilgan? 
:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

1. Abu Rayhon Beruniy. Tanlangan asarlar. Ill to‘m. - Toshkent: 
Fan, 1982.
2. Alisher Navoiy. Mahbub ul-qulub. — Toshkent: G ‘.G ‘ulom nomi- 
dagi Adabiyot va san’at nashriyoti, 1983.
3. Abu Nasr Forobiy. Risolalar. - Toshkent: 1975.
4. Qobiljon Oripov, M ahmuda Obidova. Ifodali o ‘qish. - Toshkent: 
0 ‘qituvchi, 1994.
HUSAYN VOIZ KOSHIFIYNING HAYOTI
VAIJODI
Reja
1. Husayn Voiz Koshifiy mashhur axloq targ‘ibotchisi va adib.
2. Husayn Voiz Koshifiy - Alisher Navoiy va Xondamirlar nigohida.
3. “Axloqi Muhsiniy”, “Futuvvatnomai sultoniy...” asarlarida so‘z 
san’ati va so‘zlovchi madaniyati haqidagi fikr-mulohazalar.
Kam oliddin Husayn Voiz Koshifiy XV asrda yashab ijod etgan 
atoqli olim va adib, axloq va m a’rifat targ‘ibotchisidir. Uning nomi o ‘z 
zamonidayoq mashhur bo'lib el og'ziga tushgan edi.
H usayn Voiz Koshifiy taxminan 1440-yillarda Sabzavor viloyati- 
ning Bayhaq nohiyasida tavallud topgan. Dastlabki ta’limni o ‘z vata- 
nida olgan bo'lg'usi olim keyinchalik Nishopur, Mashhad shaharlarida 
o‘qishni davom ettirgan. XV asm ing ulug‘ allomasi Hazrat Jomiyning 
nazariga tushgan Koshifiy uning tavsiyasi bilan o ‘sha davming madaniy 
m arkazlaridan bo‘lgan Hirot shahriga keladi.
H usayn Voiz Koshifiyning ilmiy qiziqishi va salohiyati bag‘oyat 
keng b o ‘lib, u ilmi nujum, tafsir, falsafa, adabiyotshunoslik, tilshu- 
noslik, fiqh bo'yicha xilma-xil asarlar yozib qoldirgan. Uning “Axloqi 
M uhsiniy” , “Anvori Suhayliy”, “Risolai Xotamiya”, “Tafsiri Hu- 
sayniy”, “Javohir ut-tafsir”, “Futuvvatnomai sultoniy yoxud javon- 
m ardlik tariqati”, “Ravzat ush-shuhado” (“ Shahidlar bog‘i”), “Sahifai 
shohi” kabi asarlari xalq o ‘rtasida keng tarqalgan.
Husayn Voiz Abdurahmon Jomiyning ixlosmand muridi, shogirdi si-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

fatida ham, islom dinining targ‘ibotchisi sifatida ham el o‘rtasida katta 
obro‘-e ’tiborga ega bo‘lgan. So‘zamol va zakiy, har tomonlama bilim- 
don bu zot ayni paytda Alisher Navoiyning do‘sti va muxlisi ham edi. 
Shu boisdan o ‘zining ikkita tafsiri, ya’ni “Tafsiri Husayniy” va “Javo- 
hir ut-tafsir at-tuhfat ul-amir” nomli asarlarini Navoiyga bag‘ishlaydi.
Alisher Navoiy “Majolis un-nafois” tazkirasining to‘rtinchi maj- 
lisida Husayn Voiz Koshifiy ijodiga yuqori baho beradi.