Азярбайъан республикасы дахили ишляр назирлийи

Daxili işlər orqanları əməkdaşlarının intizam məsuliyyəti. Yuxarıda qeyd 
olunduğu kimi intizam məsuliyyəti hüquqi məsuliyyət növlərindən biridir. İntizam 
məsuliyyəti DİO əməkdaşları xidməti və icra intizamı qaydalarını pozduqları, eləcə 
də daxili işlər orqanları əməkdaşlarının adına xələl gətirən hərəkətlərə yol 
verdikləri hallarda yarana bilər. 
Lakin, əgər törədilmiş intizam pozuntusu cəmiyyət üçün təhlükəlidirsə və 
cinayət və yaxud inzibati xətanın tərkibini yaradırsa onda bu halda intizam yox, 
cinayət və ya inzibati məsuliyyət yaranır. 
DİO əməkdaşlarının intizam məsuliyyətinə cəlb olunmasının əsası onlar 
tərəfindən intizam xətasının törədilməsidir. 
İntizam 
xətası 
dedikdə, 
DİO 
əməkdaşları 
tərəfindən 
İntizam 
Nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş xidməti intizam qaydalarının, rəislərin 
(komandirlərin) əmrlərinin pozulması, xidməti vəzifələrin yerinə yetirilməməsi, 
həmçinin onlar tərəfindən qeyri-xidməti əməllərin törədilməsi və ya daxili işlər 
orqanları əməkdaşı adına ləkə gətirən ləyaqətsiz hərəkətlər edilməsi başa düşülür. 
İntizam xətası-cəmiyyət üçün zərərli olan əməldir (hərəkət və hərəkətsizlik). 
Məhz bu əlamətə görə də intizam xətası digər hüquq pozuntularından fərqlənir. 
İntizam xətasının digər əlaməti onun hüquqazid, yəni qanunsuz olmasıdır. 
İntizam Nizamnaməsində müəyyən edilmişdir ki, əməkdaşlar tərəfindən 
qanunçuluğa, nizamnaməyə və hüquq qaydalarına riayət olunması təmin 
edilməlidir (İntizam Nizamnaməsinin 2.1-ci bəndi). Bu tələblərin yerinə 
yetirilməməsi qanunsuzdur, işə zərə vurur və ona görə də belə hal intizam xətası 
hesab olunur. 

---

37 
İntizam xətasının ikinci əlaməti təqsirsizlikdir. İntizam xətasında təqsir iki 
formada-qəsd və ya ehtiyatsızlıq formasında olur. 
DİO əməkdaşları nəinki xidməti intizam pozuntusuna görə, həmçinin digər 
hüquq pozuntularına görə də məsuliyyətə cəlb olunurlar. Belə ki, DİO əməkdaşının 
intizam məsuliyyətinə cəlb olunması, onun cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsini 
istisna etmir.
İntizam tənbeh tədbirlərinin tətbiqi və icra olunması qaydaları İntizam 
Nizamnaməsinin 6-cı fəslində təsbit olunmuşdur. 
İntizam tənbehi, xidməti intizam qaydalarının pozulması barədə məlumat, 
yaxud sıravi və rəis heyəti yığıncaqlarının vəsatəti qərar qəbul etmək səlahiyyətli 
rəisə daxil olduğu gündən 10 gün ərzində verilir. 
Xidməti yoxlama keçirildiyi və ya cinayət işi başlandığı halda isə onun başa 
çatdırıldığı gündən bir aydan gec olmayan müddətdə verilməlidir. Təqsirkarın 
xəstəliyi və məzuniyyətdə olduğu müddət nəzərə alınmır.
DİO əməkdaşları ezamiyyətdə, məzuniyyətdə və ya xəstə olduqları 
müddətdə onlara intizam tənbehləri tətbiq edilmir. 
Növbətçilik, qaravul və post-patrul xidməti zamanı törədilmiş xətalara görə 
əməkdaşlara intizam tənbehi növbətçilik, qaqavul və post-patrul xidməti başa 
çatdıqdan və ya onlar başqa şəxslərlə əvəz edildikdən sonra verilir. Sərxoş halda 
olan əməkdaşa intizam tənbehinin verilməsi, habelə hər hansı izahatın alınması 
onun ayılmasına qədər təxirə salınır. 
İntizam qaydalarının pozulmasında bir neçə əməkdaş qrup halında iştirak 
etdikdə, onların hər birinin konkret əməllərinə və təqsirinə müvafiq intizam tənbehi 
verilir. Xidməti intizam qaydalarının pozulması hallarına görə yalnız bir intizam 
tənbehi verilir. İntizam tənbehi verilməsi barədə əmr verilir və əmrdə əməkdaşın 
şərəf və ləyaqətini alçaldan, onun şəxsiyyətinə və şəxsi həyatına toxunan 
(ləkələyən) məlumatların göstərilməsi yolverilməzdir. Əməkdaşa intizam tənbehi 
tədbirinin tətbiqi barədə şəxsən, sıra önündə və ya müşavirədə elan olunur. 
Əməkdaşın tələbi ilə əmrin surəti ona təqdim edilməlidir. 

---

38 
İntizam tənbehi tədbirləri daxili işlər orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən 
onlara verilən səlahiyyətlər hüdudunda tətbiq edilir. Azərbaycan Respublikasının 
Prezidenti tərəfindən vəzifəyə təyin edilən DİO əməkdaşlarına Azərbaycan 
Respublikasının Daxili İşlər Naziri tərəfindən İntizam Nizamnaməsinin 14-cü 
bəndində göstərilmiş «məzəmmət», «töhmət» və «şiddətli töhmət» intizam tənbehi 
tətbirləri tətbiq oluna bilər. 
İntizam Nizamnaməsi ilə müəyyən olunmuş intizam tənbehi tədbirləri,
Azərbaycan Respublikasının daxili işlər naziri tərəfindən əməkdaşlar barədə tam 
həcmdə tətbiq edilir. 
Rəislər tərəfindən, tabelikdə olan əməkdaşlar barədə intizam tənbehi 
tədbirlərinin tətbiqi İntizam Nizamnaməsinə 1 saylı əlavədə müəyyən olunmuş 
səlahiyyətlər hüdudunda həyata keçirilir. İntizam tənbehi tədbirləri yalnız birbaşa 
rəislər tərəfindən tətbiq edilə bilər. 
Xidmətdən xaric edilmə istisna olmaqla, DİO əməkdaşlarına verilmiş digər 
intizam tənbehləri 1 il müddətində qüvvədə olur və bu müddət keçdikdən sonra 
qüvvədən düşmüş hesab olunur. Şifahi verilmiş tənbeh 1 ay müddətində qüvvədə 
qalır.
İntizam tənbehinin qüvvədə olduğu müddətdə təkrar intizam pozuntusuna 
yol vermiş əməkdaş barədə daha ciddi intizam tənbehi tətbiq edilir. 
Xidməti və icra intizamının qaydalarını pozduqlarına, eləcə də DİO 
əməkdaşının adına xələl gətirən hərəkətlərə yol verdiklərinə görə əməkdaşlara 
aşağıdakı intizam tənbehi tədbirləri tətbiq edilə bilər: 
1. məzəmmət; 
2. töhmət; 
3. şiddətli töhmət; 
4. xidməti vəzifəyə tam uyğun olmaması barədə xəbərdarlıq; 
5. tutduğu vəzifədən aşağı vəzifəyə keçirmə; 
6. xüsusi rütbənin bir pilə aşağı salınması; 
7. xidmətdən xaric edilmə. 

---

39