Азярбайжан Республикасы Тящсил Назирлийи
Yüklə 5,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ziqotena – bu mərhələdə homoloji xromosomlar
konyuqasiya edir (artıq S mərhələsini keçmiş və ikiləşmiş). Belə xromosomlar bivalentllər adlanır. Hər bir bivalentdə 4 xromatid olur. Beləliklə, bivalentin sayı haploid xromosom dəstinə bərabər olur. Xromosomların bu cür cütləşməsi paxitena mərhələsində daha aydın görünür. Ziqotena mərhələsi xromosom sayının iki dəfə azalmasının əsasını qoyur. Bu prosesdə homoloqların bir-birini necə tapması mexanizmi hələ də dəqiq məlum deyil. Doğurdan da necə olur ki, bütöv bir xromosom dəstində yanaşı, qonşu xromosomlar bir-birilə konyuqasiya etmir, ancaq hər bir xromosom öz spesifikliyinə uyğun olaraq xromosomu seçir və onunla konyuqasiya edir. Son zamanlar zanbaqkimilərin meyoz prosesinin öyrənilməsi zamanı məlum olmuşdur ki, bu zaman ziqotena mərhələsində hüceyrədəki DNT-nin 0,3 faizi sintez olur, əgər mitoz prosesində hüceyrənin bütün DNT-si interfazada sintez olunursa, meyozda isə 0,3 faiz xüsusi Q-S nukleotidləri ilə zəngin olan DNT sintez olunur. Bu DNT-L-DNT adlanır və öyrənmişlər ki, hər homoloji xromosomun xüsusi sahələrində L-DNT yerləşmiş olduğundan həmin sahələr sanki bir-birini tanıyır, seçir və o sahələrlə də konyuqasiya edirlər. Bir qədərdən sonra xromosomlar başqa strukturla bir-birilə birləşir ki, buna sinaptemal kompleks deyilir. Homoloqların birləşməsi əvvəlcə sentromer nahiyyəsində baş verir, sonra isə xromosomun bütün boyunu əhatə edir. Sinaptemal kompleksin xromosomları bir-birinə birləşdirilməsini paltarlarda 272 istifadə edilən «zəncirbəndə» bənzətmək olar. Belə ki, iki xromosom sapı bir xromosom sapda birləşir. Sinaptemal kompleksə bütün eukariotlarda, ibtidailərdə, yosunlarda, ibtidai və ali göbələklərdə, ali bitki və heyvanlarda rast gəlinir. Yüklə 5,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|