Babayeva d. R

0 ‘zbek xalq topishmoqlari
Tunda ko‘rib, cho‘g ‘ deysan,
Tongda turib, yo‘q deysan.
(Yulduz)
Keragida suvga otasan,
Qimirlashin poylab yotasan.
(Qarmoq)
Qo‘shaloq tovoq,
Ichi to‘la yog‘.
(Yong‘oq)
Oyna emas jimirlar,
Тек turolmas, qimirlar.
(Suv)
Qo‘lsiz, oyoqsiz eshik ochar.
(Shamol)

---

Kasbi doim taqir-tuqur,
Qayda ilon ko‘rsa cho‘qir.
(Laylak)
Katta oppoq dasturxon 
Yer yuzini qoplagan,
(Qor)
Birlashtirib kiyimni 
Issiq tutadi sizni.
(Tugma)
Og‘zi yo‘g‘u, tishi bor,
Duradgorda ishi bor 
(Arra)
Kundalik tarix o‘zi 
Har yerda uning so‘zi.
(Gazeta)
Tez aytishlar
Erkin egatga ertagi ekinni ertalab ekdi.
Shokir sholipoyada shovqin solib, shaqildoqni shaqillatdi.
Bir juft cho‘p ko‘pmi, qo‘sh juft cho‘p ko‘pmi.
Jamila jiydani joyiga joyladi.
Shu mushuk, shum mushuk, shumshuk mushuk.
Tez aytishni tez-tez ayt.
Sovuqda tustovuq sovuq qotdi.
Boqi boqqa, Soqi toqqa bordi.
Qo‘sh qo‘lqop, qo‘shovi ham bo‘sh qo‘lqop.
143

---

Gulsara gul saralab gul sanadi.
Tubsiz dengiz dedingizmi, dengiz tengsiz dedingizmi?
0 ‘ktam ko‘m-ko‘k, ko‘rkam ko‘klam rasmini ko‘p ko‘k qalamda 
chizmoqchi.
Zanjir, sarjin, anjir.
Qurilishga terak kerak,
Demak, ekmoq kerak terak.
Tolib turipni tarozida tortib topshirdi.
Oq choynakka oq qopqoq, ko‘k choynakka ко4 к qopqoq.
Oltin o‘tloq - oq o‘tloq.
Xulosa:
Bolalar nutqini rivojlantirish samaradorligiga erishish uchun 
ularning bilim daraiasi, qiziqishi va shaxsiy qobiliyati xususiyatla- 
rini hisobga olish muhimdir. Shunday qilib, maktabgacha yoshdagi 
bolalar nutqini rejali tarzda rivojlantirish uchun nafaqat ertaklar bilan 
tanishtirish awalombor ulami asosli ravishda tanlash, eng ahamiyatli 
so‘zlami ularning mavzu jihatdan xilma-xilligi, ya’ni sifat tarkibi, 
ma’nosi bo‘yicha o‘rganishni ta’minlash ham dolzarb masaladir.