394
Milli ədəbiyyat
130
illiyi
Əliabbas Müznib
1883-1938
2013
Əliabbas Mütəllib oğlu Əhmədov
(Əliabbas Müznib) 1883-cü ildə Bakı
şəhərində anadan olmuşdur.
Kiçik yaşlarından şeirə böyük ma-
raq göstərmiş, bu həvəs onu Bakıda
1880-ci illərdən fəaliyyət göstərən
“Məcmə
üş-şüəra”ya gətirmişdir.
Məhəmmədağa Cürmünün rəhbərlik
etdiyi, sonralar isə Sürəyyanın davam
etdirdiyi bu ədəbi dərnəkdə Əliabbas
şeir texnikasını mənimsəmişdir.
1913-cü ildə Romanovlar süla-
ləsinin hakimiyyətə gəlməsinin 300
illiyi münasibətilə elan olunmuş am-
nistiya ömürlük Sibirə sürgün edilmiş
Müznibə də şamil edilmişdir. Lakin
ona qəzet-jurnal çap etməyə icazə
verilmədiyindən savadsız qardaşı
Əbülfəzin adına icazə alaraq 1914-
cü ildə ictimai-siyasi, ədəbi “Dirilik”,
1915-ci ildə satirik “Babayi Əmir” jurna-
lını nəşr etməyə başlamışdır. Kərbəlayı
Vəli Mikayılov, Məhəmmədəli Rəsul-
zadə, Abbas Kazımzadə, Seyid Hüseyn
və b. məsləkdaşları ilə birlikdə Müsavat
partiyasının formalaşmasında əlindən
gələni əsirgəməyən naşir “Dirilik” jur-
nalını, “partiya”nın tribunasına çevir-
mişdir. Məmmədəmin Rəsulzadənin də
bir çox siyasi məqalələri bu jurnalda
çap olunmuşdur.
Bolşevik və erməni silahlılarının
1918-ci ilin martında müsəlmanları
kütləvi qırmasından bəhs edən “Mart
hadisələri”, məşhur Ənvər Paşaya həsr
etdiyi kitabça böyük maraqla qarşılan-
mışdır.
Ədəbiyat tariximizin öyrənilmə-
sində böyük xidmət göstərən Ə.Müznib
1928-ci ildə XIX əsr Azərbaycan
ədəbiyyatı seriyasından “Nakam
(seçmə parçalar)”, “Aşıq Pəri və onun
müasirləri” kitablarını nəşr etdirmiş-
dir. Tərtib etdiyi “Natəvan”, “Sabir”,
“Abbas Səhhət”, “Hacı Seyid Əzim
Şirvani” və onlarla başqa kitablara yaz-
dığı ön sözlər, çap etdirdiyi məqalələr
ədəbiyyatşünaslığımıza gözəl töhfədir.
Onlarca şairimizin əsərlərini toplamış,
elmi məqalələr yazmışdı. Nəşriyyatla
Məhəmməd Hadinin, Molla Pənah
Vaqifin, Cəfər Cabbarlının əsərlərinin
tərtibi və nəşrə hazırlanması haqqın-
da müqavilə bağlamışdı. Lakin onları,
eləcə də üzərində işlədiyi neçə-neçə ki-
tabı, yazmış olduğu məqaləni çap etdirə
bilməmiş, bir çoxu da həbs zamanı itib
batmışdı.
1936-cı il dekabr ayının 12-də
Əliabbas Müznib həbs edilmişdi.
Xəstəlik və işgəncələrə məruz qalmış
Əliabbas Müznib 1938-ci il avqus-
tun 28-də Sovetlər Birliyinin ən uzaq
şəhərlərindən biri olan Vladivostokda-
kı xüsusi həbs məntəqəsində vəfat et-
mişdir.
Dostları ilə paylaş: