Bilim sohasi

Oraliq nazorat (ON) – semestr davomida o‟quv dasturining tegishli (fanlarning bir necha 
mavzularini o‟z ichiga olgan) bo‟limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy 
ko‟nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat bir semestrda bir marta o‟tkaziladi 
va shakli yozma, o‟quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
Оrаliq bаhоlаsh yozmа tаrtibdа o‟tkаzilib, undа 4 tа sаvоlgа jаvоb bеrish so‟rаlаdi. Hаr bir 
sаvоl 5 baholik tizimda bаhоlаnаdi. OB baholarning o‟rta arifmetik miqdori sifatida aniqlanadi. 

аgаr sаvоllаr mоhiyati to‟lа оchilgаn bo‟lsа, jаvоblаr to‟liq vа аniq hаmdа ijоdiy fikrlаri bo‟lsа – 
5 baho; 

sаvоllаrgа umumiy jаvоb bеrilgаn, аmmо аyrim fаktlаr to‟liq yoritilmаgаn bo‟lsа – 4 baho; 

sаvоllаrgа jаvоb bеrishgа hаrаkаt qilingаn, chаlkаshliklаr bo‟lsа – 3 baho; 

sаvоllаrgа umumаn jаvоb yozmаgаn yoki sаvоllаrdа chаlkаshliklаr bo‟lsа – 2 baho.
I semestr 
Talaba joriy nazoratdan o‟tishi uchun quyidagi tartibdagi mavzularni o‟zlashtirishi 
talab etiladi.
‒ 2 ta mavzuni o‟zlashtirsa u holda talaba qoniqarsiz baho oldi deb hisoblanadi. 
‒ 2-3 tagacha o‟zlashtirsa u holda talaba qoniqarli baho oldi deb hisoblanadi.
‒ 4 tagacha mavzuni to‟liq o‟zlashtirsa u holda talaba yaxshi baho oldi deb hisoblanadi.
‒ 5 tagacha mavzuni to‟liq o‟zlashtirsa u holda talaba a‟lo baho oldi deb hisoblanadi. 
Аmаliy mаshg‟ulоtlаr mаvzulаri quyidаgichа: 
1. Ikkinchi va uchinchi tartibli detirmanantlarni hisoblash usullari. Determinantlarning xossalari. 
Minorlar va algebraik toʻldiruvchilar. Matritsalar ustida amallar. Teskari matritsani topish. 
Matritsa rangini aniqlash. Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning Kramer, Gauss va 
matritsalar usuli. Chiziqli tenglamalar sistemasining turlari, yechimga ega boʻlishi va h.k. 
2. Ikki vektorning vektor koʻpaytmasi. Uch vektorning aralash koʻpaytmasi. 
3. Ikkinchi tartibli egri chiziqlar. Aylana, ellips, giperbola va parabola. Fazoda tekislik 
tenglamalariga doir mashqlar. Fazoda toʻgʻri chiziq tenglamalariga doir mashqlar. Toʻgʻri chiziq 
va tekislik orasidagi munosabatlar. 
4. Funksiya tushunchasi. Funksiyaning aniqlanish va oʻzgarish sohasi. Juft va toqligi, davriyligi. 
Ketma-ketlikning limiti, funksiyaning limiti. Bir tomonlama limitlar. Ajoyib limitlar. Limitlarga 
doir 
aralash 
misollar. 
Funksiyaning 
uzluksizligi. 
Funksiyaning 
hosilasi. 
Elementar 
funksiyalarning hosilalari. Murakkab funksiyaning hosilasi. Oshkormas va parametrik 
funksiyaning hosilasi. Funksiyani differentsiallash. Yuqori tartibli hosila va differentsial. 
Funksiyaning oʻsishi va kamayishi. Funksiyaning ekstremumlari. Kesmada uzluksiz funksiyaning 
eng katta va eng kichik qiymatlari. Funksiya grafigining qavariqligi va botiqligi. Burilish 
nuqtalari. Asimptotalar. Funksiyani toʻla tekshirish. 
5. Aniqmas integral. Aniqmas integrallar jadvali. Aniqmas integralni bevosita hisoblash. 
Integralda oʻzgaruvchini almashtirish. Boʻlaklab integrallash. Kompleks sonlar, uning moduli va 
argumenti. Kompleks sonlar ustida amallar. Kompleks sonlarning turli xil ko`rinishlari. Muavr 
formulasi. Kompleks sondan ildiz chiqarish. Ratsional funksiyalarni integrallash. Ba‟zi bir 
trigonometrik funksiyalar sinfini integrallash. Irratsional funksiyalarni integrallash. Aniq integral 
ta‟rifi va uning xossalari. Aniq integralda oʻzgaruvchini almashtirish. Aniq integralda boʻlaklab 
integrallash. Xosmas integrallar. I va II tur xosmas integrallar. Aniq integralning geometriya va 

---

15 
mexanika masalalariga tadbiqlari.