Journal of Radiation Researches, vol.5, №2, 2018, Baku
191
Lakin, piroliz və qazlaşdırılma prosesləri zamanı baş verən həm homogen, həm də
heterogen reaksiyaların reallaşdırılması üçün yüksək temperatur rejimi, yəni istilik enerjisi tələb
olunur. Hazırda əksər hallarda bu məqsədlə qazlaşdırılan xammalın özündən və yaxud təbii
yanacaqdan istifadə edilir. Qeyd etmək lazımdır ki, hələlik BMT-dan piroliz və ya qazlaşdırma
yolu ilə yanar qaz qarışığı alınması üzrə məhdud sayda işlər aparılır və asanlıq naminə onlar
ancaq yandırılma yolu ilə utilizasiya olunur. Piroliz və qazlaşdırma proseslərinin enerji tutumlu
olduğunu nəzərə alaraq, bu məqsədlə ABOEM-dən, xüsusən də parabolik konsentratorlu, yüksək
temperaturlu günəş qurğularından istifadənin daha səmərəli olduğu müəyyən edilmişdir. Bu
məqsədlə keçən əsrin 80-ci illərindən etibarən bir-sıra dünya ölkələrində eksperimental qurğular
yaradılaraq laboratoriya şəraitində sınaqdan keçirilmişlər. Azərbaycan da, həmin illərdə bu
sahədə ən öndə gedən ölkələrdən biri olmuşdur [8,9]. Lakin, daha sonralar bu qurğular məhv
edilmişdir
Ədəbiyyat
1. www.gigavat.com/netradicionnaya_energetika_biomassa_2.php.
2. Elektron mənbə - www.нефть-газ-ископаемые.рф/zapasi-nefti-v-mire-po-stranam -Запасы
нефти в мире по странам список (обн.2016). Доказанные запасы.
3. Elektron mənbə- https://nonews.co/directory/lists/countries/gas-reserves.
Рейтинг стран по
запасам газа. Список по доказанным запасам природного газа.
Statistical Review of
World Energy 2017.
4. Elektron mənbə - www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=137772. Azərbaycan
qəzeti, 14.01.2018.
5. Elektron mənbə - cia.az/.../86652-Azerbaycanin proqnozlashdirilan xam neft ehtiyatları 23-
ilə tükənə bilər.
6. Q.Ş.Məmmədov, M.Y.Xəlilov. Ekologiya, ətraf mühit və insan. Bakı, “Elm” nəşriyyatı,
2006.- 608 s.
7. Elektron mənbə -
minenergy.gov.az/upload/files/Energetika.../alternativ.pdf.
8. Н.Г.Эфендиева. Автореферат дисс. канд. физ.-хим. наук, Баку, 1991.
9. K.D.Sultanova Kimya elmləri üzrə f.d. alimlik dərəcəsi almaq üçün təqdim olunmuş
dissertasiya işinin avtoreferatı, Bakı, 2010.
Dostları ilə paylaş: 
