Biolog 10 indd


Mavzu:  Umumbiologik qonuniyatlarga doir masala va mashqlar yechish



Yüklə 3,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/197
tarix06.09.2023
ölçüsü3,63 Mb.
#141664
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   197
Biologiya. 10-sinf (2017, J.Tolipova, M.Umaraliyev)

Mavzu:
 Umumbiologik qonuniyatlarga doir masala va mashqlar yechish. 
Maqsad:
hayotning molekula va hujayra darajasidagi umumbiologik qonu-
niyat larga doir masalalar yechish orqali biologik obyektlarda boradigan jarayonlarni 
kuzatish, tajribalar o‘tkazish va xulosa qilish kompetensiyasini shakllantirish.
Материал
:
hayotning molekula va hujayra darajasidagi umumbiologik qonu-
niyat larni aks ettiruvchi rangli rasmlar, slaydlar. 
Ish tartibi: 
I. DNK va RNKning tuzilishiga doir masalalar yechish. 
II. Oqsil biosinteziga doir masalalar yechish. 


59
III. Hujayrada energiya almashinuviga doir masalalar yechish. 
IV. Xulosa. 
I. DNK va RNKning tuzilishiga doir quyida berilgan masalalarni yeching. 
1) DNK molekulasi 6000 nukleotiddan iborat. Shu DNK molekulasining 
uzunligini aniqlang. 
2) DNK molekulasi 3000 nukleotiddan iborat, shundan 650 tasini sitozinli 
nukleotidlar tashkil etadi. Shu DNK molekulasining uzunligini va boshqa 
nukleotidlar sonini aniqlang. 
3) Bir zanjirda GTCATGGATAGTCCTAAT nukleotidlar ketma-ketligi 
bo‘lgan DNK molekulasidagi vodorod bog‘lar sonini aniqlang. 
4) Tekshirishlar natijasida i-RNK tarkibida 34% guanin, 18% uratsil, 28% 
sitozin, 20% adenin borligi aniqlandi. Mazkur i-RNK uchun matritsa bo‘lgan 
DNK tarkibidagi nukleotidlarning % larini aniqlang.
5) DNK molekulasining uzunligi 850 nm ga teng. DNK molekulasidagi 
nukleotidlar sonini aniqlang.
Izoh: qo‘shni nukleotidlar orasi 0,34 nm, bir nukleotid qoldig‘i o‘rtacha 345.
II. Oqsil biosinteziga doir quyida berilgan masalalarni yeching. 
1) DNKning berilgan zanjiri asosida genetik kod jadvalidan foydalanib 
jadvalni to‘ldiring.
DNKning 
1-zanjiri
A T G T T T A A T C C G T T A C T C
DNKning 
2-zanjiri
i-RNK
antikodon
aminokislota
2) GTCATGGATAGTCCTAAT nukleotidlar ketma-ketligidan iborat DNK 
molekulasi asosida sintezlangan i-RNK molekulasidagi nukleotidlar ketma-
ketligini va oqsildagi aminokislotalar sonini aniqlang. 
3) Oqsil molekulasida aminokislotalar quyidagi tartibda joylashgan. ser–glu–
asp–tri–fen–ley–ala. Genetik kod jadvalidan foydalanib ushbu aminokislotalar 
ketma-ketligiga mos i-RNK molekulasidagi nukleotidlar ketma-ketligini ko‘rsatib 
bering. 


60
4) i-RNK molekulasida UGCAAGCUGUUUAUAACCGAU tartibida 
nuk leotid lar ketma-ketligi berilgan. Genetik kod jadvalidan foydalanib ushbu 
nukleotidlar ketma-ketligiga mos aminokislotalar ketma-ketligini aniqlang. 
5) 450 nukleotid juftligidan iborat DNK bo‘lagi asosida sintezlangan i-RNKdagi 
nukleotidlar sonini va oqsildagi aminokislotalar sonini hamda oqsilning massasini 
aniqlang. 
6) Oqsilning massasi 36000 ga teng bo‘lsa, shu oqsilga mos i-RNKdagi va 
DNKdagi nukleotidlar sonini aniqlang. 

Yüklə 3,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   197




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin