Biologiya (turlar bo’yicha) Termiz 2021

10-masala. Xo’jalikda shoxsiz sigir va shoxli buqa bo’lgan. Ular chatishtirilganda birinchi yili olingan buzoq shoxli bo’lgan. Ikkinchi yili sigir va buqa chatishtirilganda shoxsiz buzoq tug’ilgan. Sigir va buqa hamda buzoqlarning genotipini aniqlang.
11-masala. No’xatsimon tojli tovuqlar bargsimon (oddiy) tojli xo’rozlar bilan chatishtirilganda F₁ da barcha jo’jalar no’xatsimon tojli bo’lgan. Keyingi yili no’xatsimon tojli jo’jalarning makiyonlari bargsimon tojli xo’rozlar bilan chatishtirilganda olingan jo’jalarning 50% i no’xatsimon va 50% i bargsimon tojli bo’lgan. Belgining irsiylanish qonuniyatini aniqlang.
12-masala. Quyonlarda yungning normal uzunlikda bo’lishi dominant, kalta bo’lishi retsessiv belgi hisoblanadi. Yunglari kalta bo’lgan ona quyon bolalaganda uning yettita bolasidan to’rttasi kalta yungli va uchtasi normal yungli bo’lgan. Ota quyonning genotipini aniqlang.
13-masala. CHeklanmagan shoxli g’o’za o’simliklari chatishtirilganda, keyingi avlodda 324 ta o’simlik olingan bo’lib, ulardan 242 tasi cheklanmagan shoxli va 82 tasi cheklangan shoxli bo’lgan. CHatishtirish uchun olingan o’simliklarning genotipini aniqlang. CHatishtirishdan keyin olingan o’simliklarning qancha qismi gomozigotali va qancha qismi geterozigotali bo’lgan? Gomozigotali o’simliklarni ajratib olish uchun qanday chatishtirish o’tkazish kerak?
14-masala. Onasi chapaqay, otasi esa o’ng qo’l bilan ishlashga layoqatli bo’lgan oilada tug’ilgan qiz (o’ng qo’l bilan ishlashga layoqatli) chapaqay yigitga turmushga chiqqan. Bu yangi oilada o’rganilayotgan belgi bo’yicha qanday fenotipga ega bo’lgan bolalarning tug’ilish ehtimoli bor?
15-masala. Odamda polidaktiliya (barmoqlarning oltita bo’lishi) normal belgi (beshta barmoqning bo’lishi) ustidan to’liq dominantlik qiladi. Ota-ona o’rganilayotgan belgi bo’yicha geterozigotali bo’lsa, shu oilada tug’iladigan bolalarning genotipi va fenotipi qanday bo’ladi?
16-masala. Ota-onasidan biri albinos bo’lgan normal qiz, albinos yigitga turmushga chiqqan (yigitning ota-onasi normal). Yangi oilada albinos bola tug’ilgan. Bu oilada keyingi tug’iladigan bolalarning o’rganilayotgan belgi bo’yicha qanday fenotipga ega bo’lish ehtimoli bor?
17-masala. Ota tomondan buvasi albinos, ona tomondan buvisi albinos, lekin ota-onasi normal bo’lgan normal qiz normal yigitga turmushga chiqqan. Yigitning ota-onasi va buvi-buvalari ham normal bo’lgan. Bu oilada albinos bolalarning tug’ilish ehtimoli bormi?