Biologiya (turlar bo’yicha) Termiz 2021
O’ZBEKISTON RESPUBLIKACI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
ZOOLOGIYa KAFEDRASI
G E N E T I K A
fanidan
A M A L I Y M A S H G’ U L O T
5140100 – Biologiya (turlar bo’yicha)
Termiz 2021
Mazkur amaliy mashg’ulot Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil “29” avgustdagi 452-sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida tayorlandi.
Amaliy mashg’ulot № 1
Mavzu: Respublikamizning noyob durdona ob’ekti bo’lgan g’o’za genetik kollektsiyasining materiallari bilan tanishish (2 soat)
Ishdan maqsad: Respublikamizda J.A. Musaev va uning shogirdlari tomonidan yaratilgan noyob g’o’za genetik kollektsiyasi bilan tanishish.
Kerakli jihozlar: Mavzuga oid rasmlar, kompьyuter texnologiyasida slaydlar namoyishi, tarqatma materiallar.
Ishning mazmuni: G’o’za genetik kollektsiyasi O’zbekiston noyob ilmiy ob’ektlar ro’yxatiga kiritilgan;
Gen kollektsiya tarkibida izogen, mutant, (220 yaqin) va introgressiv (60 yaqin) liniyalar mavjud. Sitogenetik qismi 61 liniyadan iborat. Mazkur kollektsiya oxirgi 45 yil mobaynida o’tkazilgan tadqiqotlar natijasida yaratilgan.
Izogen va mutant liniyalar bo’limi jaxonda yagona bo’lib, analoglari yo’q, tsitogenetik qismi esa AQSH dagi analogik kollektsiyadan so’ng 2-chi o’rinda;
J. A. Musaev va uning shogirdlarining ko’rsatishicha, tola va tukning rivojlanishini genlarning o’zaro komplementar, epistatik, polimer va pleyotrop, yaьni kombinirlangan tipdagi taьsiriga bog’liq. Ularning dalillariga ko’ra chigit tuklanishida ishtirok etadigan genlarni uch guruxga bo’lish mumkin:
I-i ingibitor. Bu gen epistatik xususiyatga ega bo’lib, uning dominant alleli (I) gomo- va geterozigota holatida chigitning mikropillyar qismida tukning rivojlanishini ta’min etuvchi polimer genlarning faoliyatini to’xtatib qo’yadi. Natijada genotipda tukning rivojlanishini taьminlaydigan dominant genlar bo’lsa ham chigit tuksiz bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: |
