Biotexnologiya



Yüklə 6,66 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə132/141
tarix17.09.2023
ölçüsü6,66 Mb.
#144470
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   141
720 (1)

 
t/r 
Mustakil ta’lim mavzulari 
Dars soatlari xajmi 
6−semestr 
1. 
Bioob’ektlar dorivor, profilaktik va dorivor preparatlarni ishlab 
chiqarishda 
asosiy 
xom 
ashyo 
sifatida. 
Bioob'ektlar 
klassifikatsiyasi. Fermenterlar va ularning turlari. 
12 
2. 
«Inson genomi» dasturi. Mikrobiologik sintez asosida olinadigan 
farmatsevtik preparatlar. 
12 
3. 
O'simliklar asosida olinadigan biopreparatlar. Madaniy o‘simliklar 
xosildorligini oshirish. O‘simliklarni kultivirlashning yangi 
usullari. 
12 
4. 
Biotexnologiya va yuqumli, onkologik va nasliy kasalliklar. 
Biotexnologiya sanoatida individual fermentlar va multiferment 
komplekslar. 
12 
5. 
Biotexnologiya 
va 
yangi 
analiz 
usullari. 
Biosensorlar. 
Biodatchiklar. Biotexnologik usulda olingan yangi materiallar 
(biopolimerlar va boshqalar). Biomassa va energiya. Biomassadan 
13 


energiya ishlab chiqarish. 
Biotexnologiya usullari yordamida atrof muxitni qo‘riqlash va 
ekologik muammolarini xal qilish. Ishlab chiqarishdagi oqava 
suvlarini tozalash. Ksenobiotiklar biodegradatsiyasi 
Ja’mi 
61 
 
Mustaqil o‘zlashtirilgan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni 
taqdimoti tashkil qilinadi. 


Aerobic Having 
molecular
oxygen present; growing 
in the presence of air 
Аэробное Имеющий 
присутсвие молекуляр-
ного кислорода; рост в 
присутсвиикислорода. 
Aerobik Kislorodli muhit; kislorodli 
muhitda o'sish. 
Aerobic bacteria 
Bacteria requiring 
oxygen for growth 
Аэробные бактерии 
Бактерии, которые 
необходим кислород 
для роста. 
Aerobik bakteriya o'sishi uchun 
kislorod talab qiladigan baklcriyalar. 
Aerobic respiration 
Metabolism involving a 
respiration parthway in 
which molecular oxygen 
serve as a terminal 
electron acceptor 
Аэробные дыхание 
Метаболизм включаю-
щая в себе 
дихательную цепь в 
котором 
молекулярный 
кислород служит как 
конечных хтектронный 
акцепор. 
Aerobik nafas olish Molekular 
kislorod terminal elektron akseptor 
vazifasini bajaradigan metabolizm. 
Activated sludge The 
active microorganisms 
formed during the 
activated sludge 
secondary sewage 
treatment process that 
are used as an inoculum 
for the next batch 
treatment 
Активные
микроорганизмы 
сформированные в 
процессе вторичный 
обработки отстоя 
сточных вода, которые 
используется как 
инокулум для следу 
щего пронес а 
обработки. 
Chiqindilamiikkilamchiqaytaishlashja
rayonidahosilbo'lganfaolmikro-
organizmlarbolib, 
chiqindimateriallarniqismanparchala
ydivakeyingibosqichgatayyorlaydi. 
ADP 
Adenosine 
diphosphate 
АДФ 
Аденоэин 
дифосфат. 
ADF Adenozin difosfat 
Adrenaline 
Hormone 
secreted by the adrenal 
medulla to stress, causes 
a rise in blood pressure; 
used as a
 heart 
stimulant 
Адреналин 
Гормон 
сскретируемый 
надпочечниками 
в 
стрессе, 
вызывает 
повышение кровяного 
давления; 
используется 
как 
сердечный стимулянт. 
Adrenalin Buyrak usti
bezidan ajralib, stress
holatni vujudga keltiruvchi,
qon bosimini oshiruvchi gormon.
Shuningdck yurak stimulanti
sifatida ham ishlatiladi. 
Aminoacyl t-RNA 
Аминоацил-тРНК 
Amonoatsll-tRNK 3-oxiriga spetsifik aminokislota bog'lanadigan 


Molecule tRNA that 
specific aminoacid 
binds to 3-end. 
Молекула тРНК, к 3-
концу которой 
присоединена 
специфическая 
аминокислота 
tRNK molekulasi. 
Biological control The 
deliberate use of one 
species of organism to 
control or eliminate 
populations of other 
organisms; used in the 
control of pest 
populations. 
Баокоитроль Процесс, 
в котором 
используется живые 
организмы для 
ограничения роста и 
развития патогенных 
микроорганизмов 
Bionazorat Patogcn 
mikroorganizmlami 
o'sishi va 
rivojlanizhini tirik 
organism lardan 
foydaiangan holda 
cheklash jarayoni. 
Dcnaturation The 
alteration 
in 
the 
characteristics 
of 

organic 
substance, 
especially a protein, by 
physical or сЬепь ical 
action; 
the 
loss 
of 
enzymatic activity due 
to modification of the 
tertiary 
protein 
structure. 
Денатурация 
1) 
Расхождение 
цепей 
двухцепочечной 
молекулы ДНК или 
РНК. 2) Нарушение 
нативной 
конформации 
биологической 
макромолекул 
в 
результате 
разрушение 
нековалеигных связей 
Denaturatsiya 1) Ikki zanjirli DNK 
yoki RNK molekulasinig ajralishi. 2) 
Biologik 
makromolekulalaming 
kovalent 
bo'lmagan 
bo'glarini 
uzilishi natijasida tabiiy kom formats 
iy a n ing buzilishi. 
Deoxiribonucleic 
acid 
(DNA) The carrier of 
genetic information; a 
type of nucleic acid 
occurring 
in 
cells, 
containing 
adenine, 
guanine, cyto- sine and 
thymine, 
and 
D2-
deoxiribose linked by 
phospbo- diester binds. 
Дезоксирнбонук- 
ленновая 
кислота, 
ДНК 
Полимер, 
состоящий 
из 
дезоксирибо- 
нуклеотндов 
Dezoksiribonuklcin 
kislota. DNK 
Genetik 
informatsiyani 
tashuvchi 
dezoksiribo- 
nukleotidlardan tashkil topgan 
Eucaryotes 
Cellular organisms 
having a mem- 
branebound nucleus 
within which the 
genome of the cell is 
Эукариоты Организм, 
у которых; 1) имеется 
ядро, где содержатся 
хромосомы; 2) в 
цитоплазме 
присутствуют 
различные органеллы- 
Eukariotlar Yadrosi shakllangan, 
sito- plazmasida turli organoid lari 
bo'Igan (mitoxondriva. xloroplastlar) 
organizmlar. Ular o'z ichiga hayvon- 
lami. o'simliklami. zamburug'larni va 
ba'zi suvo'tlami oladi. 


stores as chromosomes 
composed of DNA; 
eukan otic organisms 
include algae, fungi, 
protozoa, plants, and 
animals. 
митохолрии. 
хлоролласты и т.д. К 
эукариотам относятся 
животные, растения, 
грибы, некоторые 
водоросли. 
Chimera 
Химера 
организм, 
включающий клетки, в 
ткани и органы разных 
организмов 
Ximera boshqa organizmning turli 
xil organlarini. To’qimalarini va 
hujayralarini 
o’zida 
jamlagan 
organism. 
Chitinase 
Хитиназа 
фермент 
синтезируемый 
растениями 
при 
заражении 
патогенными грибами. 
Гидролизует 
хитин 
клеточной 
стенки 
грибов 
Xitinazao’simliklarbirqanchapathoge
nzamburug’larbilankasallangandaza
mburug’larhujayradevoridagixitinnig
idrolizlabnobudqiluvchifermentbo’li
b. 
ko’pginabakteriyalardahavsintezlana
di. 
Chromogenicsubstrate 
Хромогенный 
субстрат 
вещество, 
преобретающее 
определенную окраску 
после распщепления 
специфическим 
ферментом 
Xromogen 
substratlar 
spesefik 
ferment ta’siridan so’ng rang 
beruvchi modda. 
Chromosome 
Хромосома структура 
основу 
которой 
составляет 
конденсированная
молекула 
ДНК; 
носитель генетической 
информации. 
XromosomaDNKmolekulazichjoylas
hganirsiyaxborotnitashuvchi. 
Eukariotlardahujayrayadrosiichidava
prokariotlardabevositasitoplazmadab
o’ladiganstruktura. 
Chromosome jumping 
Прыжки 
по 
хромосоме. Один из 
вариантов 
метода 
«прогулки 
по 
хромосоме», 
характеризующийся 
тем, что в результате 
мутации 
маркерный 
ген, использующийся 
для 
скрининга, 
перемещается 
что 
позволяет 
выявить 
Xromosoma 
bo’ylab 
sakrash 
skrining 
uchun 
qo’llaniladigan 
marker gen mutasiyasi natijasida 


новые сцепленные с 
ним гены 
Cistron 
Цистрон генетическая 
единица, 
эквивалентная гену и 
колдирующая 
отдельный белок 
Sistron gen va kodlanuvchi alohida 
oqsilga ekvivalent bo’lgan genetic 
birlik. 
Codon 
Кодон три соседных 
нуклеотида, 
кодирующих 
определенную 
аминокислоту.
Kodon aminokislotani kodlovchi 
triplet nukleotidlar 
Cofermentation 
Коферментация 
одновременный рост 
двух микроорганизмов 
в одном биореакторе 
Kofermentasiya bir bioreaktorda ikki 
xil mikroorganizmlarni o’sishi. 
Adhesion 
sites Site 
of 
association 
in Gram-
negative 
bacteria 
between 
the plasma 
membrane 
and the 
outer 
mem-
brane; 
Bayer 
junction 
Центры ад rem
Центры 
cоединенные в 
грамнегативных 
бактериях между 
плазматической 
мембраной;
соединение 
Байера. 
AdgczionqbmlarTashqivaplazmatikmembranao'rtasidagiyopishishjoyi; 
Bayerbirikishjoyidebhamyuritiladi. 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
TEST 
1. 
Биотехнологи тўғрисида хар хил фикрлар бор: а) биотехнология - бу ўкув 
жараёнида ўтиладиган биологияни бир йўналиши; б) биотехнология - бу 
биохимия, микробиология ва генетикани амалиётга қилинган тадбиқлари; в) 
биотехнология хозирги замонавий фанлари долзарб йўналиши; г) биотехнология 
саноатни бир тармоғи; д) биология бу микробиология саноатининг бир тармоғи. 
Қуйидаги қайси жавоблар варианти туғри деб хисобланади?
А. б в г
Б. а б в
В. а в г
Г. а б г
Д. д а б г в 
 
2.
Қуйидаги йўналишлардан биотехнологияга қайсилари тегишли?а) молекуляр 
биология; б) ген ва хужайра инженерияси; в) оқсил ва ферментлар 

Yüklə 6,66 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   141




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin