Urug‘ hujayralarning ko‘payishi va spermotognez -Urugʻ hujayra - hayvonlar va koʻpchilik oʻsimliklarda voyaga yetgan gaploid erkak jinsiy hujayra Spermatogenez (sperma va ... genez) — hayvonlarda va koʻpchilik oʻsimliklarda dastlabki diploid jinsiy hujayralarni ixtisoslashgan erkaklik hujayralari — spermatozoidlar yoki spermiylarga aylanishi. Rivojlanayotgan jinsiy qujayralar oʻzaro sinsitial bogʻlangan. S. koʻpayish, oʻsish, yetilish va spermatozoidlar shakllanishi davrlaridan iborat. Koʻpayish davrida diploid hujayralar — spermatogoniyalar bir necha marta mitoz boʻlinadi va oxirgi interfazada DNK replikatsiyalanadi. 2davrda ular oʻsib, 1tartib spermatotsitlarga aylanadi. 3davrda 2 marta boʻlinib yetilish, yaʼni meyoz sodir boʻladi. 1boʻlinishda har bir spermatotsitdan 2 tadan 2tartib spermatotsitlar; 2boʻlinishda 4 ta bir xil kattalikdagi spermatidlar hosil boʻladi; xromosomalar soni 2 baravar kamayadi. Spermatidlar S.ning 4davriga oʻtib, spermatozoidlarga aylanadi. Bu davrda ularning akrosomasi, xivchini va qoʻshimcha yadrosi hosil boʻladi; sitoplazmaning koʻp qismi ribosomalar, Golji kompleksi va endoplazmatik toʻr bilan birga chiqib ketadi. Spermatidlar ichidagi bunday oʻzgarishlar telokinetik harakatlanish deyiladi. S. 3 kundan (boʻshliqichlilarda) 20 kungacha (odamda) davom etadi. S. koʻpchilik hayvonlarda urugʻ yoʻlida, germafrodit hayvonlarda esa germafrodit gonadada, gʻovaktanlilarda mezogleyda roʻy beradi. Oʻsimliklarda spermatozoidlar anteridiyalarda hosil boʻladi.
Jinsiy va somatik hujayralar va ularnig o‘xshashliklari va farqlari -Somatik hujayralar - bu gametalardan (reproduktiv hujayralardan) boshqa har qanday hujayralar va ularning roli inson tanasida barcha hujayralar rivojlanishiga imkon beradigan bir xil genetik ma'lumotlarga ega bo'lgan tizimlarni shakllantirishdan iborat.Somatik hujayralar xususiyatlariSomatik hujayralar o'zlarining yadrosidagi shaxslar to'g'risida genetik ma'lumotlarga ega. Ular diploid hujayralar, ya'ni ularning har birida 23 ta xromosomalarning ikkita seriyali, jami 46 ta xromosomalar mavjud. .Somatik hujayralar tanamizni tashkil qiladiya'ni, neyronlar, miyotsitlar, keratinotsitlar, gepatotsitlar, osteotsitlar va siz o'ylaydigan barcha hujayralar tanasi, tuzilishning bir qismi, teridan ko'zgacha, tizimlar va barcha organlarning astaridan o'tadi. .Somatik hujayralar, shuning uchun tirik organizm tanasini vujudga keltiradigan biologik birliklar sifatida belgilanadi. Bu ta'rifdan tashqariga chiqadigan yagona hujayralar - jinsiy hujayralar, ildiz hujayralari, gametalar va gametotsitlar. Bizga mavjudlik beradigan 30 trillion hujayrali jismlarning deyarli barchasi somatik.Ikkinchidan, jinsiy hujayralar - gametlarning prekursorlari, bizning holatda tuxum va sperma. Garchi ularning soni somatiklarga qaraganda ancha kichik bo'lsa -da, ikkalasi ham bizning turlarimizning vaqt o'tishi uchun bir xil ahamiyatga ega, chunki gametlarsiz urug'lantirish mumkin emas edi.