Temir yo‘l transportini hisoblash.
Qalmoqir karyerida qazib olingan kon massasi qabul qilish punktlarigacha tashish uchun temir yo‘l tarnsportidan foydalaniladi.Temir yo‘l transportining qo‘llanishining asosiy sababi ishlab chiqarish unumdorligining yuqoriligi va tashish masofasi uzoqligi xisoblanadi.Olmaliqoy otvaligacha tashish masofasi 10 km ni tashkil etadi.
Temiryo‘l va xarakatlanuvchi sostavlar temiryo‘l transporti vositalari xisoblanadi.Karyer temiryo‘llar ekspluatatsiya qilinish sharoitlariga ko‘ra statsionar va vaqtinchalik yo‘llarga bo‘linadi.Karyerlarda,asosan ,kaleyasi 1520 mm bo‘lgan standart temiryo‘llar qo‘llaniladi.Barcha standart temiryo‘llarda burilish radiusi 200m dan kam bo‘lmasligi kerak.
Menga berilgan topshiriq asosida kon massasini temir yo‘l transporti bilan tashishda YEL -1 eletrovozi va 2VS-105 dumpkari yordamida kon massasini tashish ishlari parametrlarini hisoblaymiz.
Bitta dumpkar yordamida tashiladigan kon massasini hisoblaymiz:
qgr = Yev∙ bunda: YEVv - vagonning sig‘imi; YEV = 48,5 m3 - vagonga yuklangan kon jinsining zichligi;
kzag - vagonning yuklanish koeffitsiyenti.
Vagonga yuklangan kon jinsining zichligi quyidagicha topiladi:
A)ruda
t/m3 B)koplama jins
t/m3 bunda
- tog‘ jinslarining massivdagi zichligi; kr- vagonda tog‘ jinslarining maydalanish koeffitsiyenti;
kr = 1,1
Vagoning yuklanish koeffitsiyenti quyidagicha topiladi:
A)ruda
kzag= b)koplama jins kzag= qv- vagonning yuk ko‘tara olish kobiliyati; qv=105t
U holda
A)ruda
qgr = 48.5∙2.2∙0,99=105.6 t
b)qoplovchi jins
qgr = 48.5∙1,6∙1,3=100,8 t
Bitta lokomotiv sostavidagi vagonlar sonini aniqlash uchun kerak bo‘ladigan qiymatlarni aniqlab olamiz.
- harakatlanishga ko‘rsatiladigan asosiy solishtirma qarshilik, uning qiymati:
=20 30 N/t ga teng.
kss-temiryo‘l va sostavning bir biriga ilashish koeffitsiyenti, uning qiymatikss= 0,18 0,34 ga teng.
Quyidagi formula buyicha bitta lokomotiv tarkibidagi vagonlar sonini aniqlaymiz:
nv = ( )∙ Rss= Ql= 150 t (YEL -1 elektrovoz uchun)
qT - vagonning ogirligi; qT = 48 t
ir-temir yo‘lning bosh qiyaligi, ir=30‰
U holda
A)ruda
nv = ( )∙ ta b)koplama jins nv = ( )∙ ta. Lokomotiv sostavi yordamida bitta reysda tashiladigan kon massasini hisoblaymiz:
A)ruda
Qgr= nv ∙ qgr=11∙105.6=1161,6 t.
B)qoplama jins
Qgr= nv ∙ qgr=11∙100,8=1108,8 t.
Lokomotiv sostavini yuklash vaqti davomiyligini quyidagi formula bilan aniqlaymiz:
A)ruda
tp= soat b)qoplama jinsda tp= soat. bunda: Pe.tex =400 m3/soat ekskavatorning texnik unumdorligi, m3/soat.
Vaqtinchalik va doimiy yo‘llar bo‘yicha lokomotiv sostavini harakat vaqti davomiyligini aniqlaymiz:
A) ruda
td.v = Tgr + Tpar = 60 (
L1=3 kmL2 =5 km Lobsh=8 km
I-----------------------------------I-------------------------------------------------------------I
TgrL1=3 km L2=7 km
V1=13 km/soat V2=28 km/soat V1=15 km/soat V2=30 km/soat
B)qoplama jins td.v=28,8+25,8=54,6 min.
L1=3kmL2 =7km Lobsh=10km
I-----------------------------------I-------------------------------------------------------------I
Tgr L1=3 km L2=7 km
V1=13 km/soat V2=28 km/soat Tpor L1=3 km L2=7 km
V1=15 km/soat V2=30 km/soat
Lokomotiv sostavining yukni to‘kish vaqtini aniqlaymiz:
traz= bunda:
tr.v– vagonni bo‘shatish vaqti davomiyligi bo‘lib, yozda 1,5 5 min; qishda 3 5 min. tr.v=3 min yoki tr.v=0,05 soat deb qabul qilamiz va lokomotiv sostavining yukni bo‘shatish vaqti davomiyligini aniqlaymiz:
traz= xar ikkala sostav uchun bir xil Yuklash vaqtida lokomativ sostavining kutib qolish vaqti toj- bitta reys uchun 5 10 min deb olinadi. toj=6 min yoki toj=0,1 soat deb olamiz, u holda lokomotiv sostavining bitta reys davomiyligi quyidagiga teng bo‘ladi:
A)ruda
Tr=tp+ td.v + traz + toj=66+45,9+33+6=150,9 min yoki 2,5 soat.
B)Qoplama jins
Tr=tp+ td.v + traz + toj=90+54,6+33+6=183,6 min yoki 3 soat.
Temir yo‘l transportining 1 sutkadagi ish vaqtini T=22 soat deb olamiz va ishchi lokomotiv sostav sonini aniqlaymiz: