Boshlang’ich sinflarda matematika o’qitishda kompetensiyaviy yondashuv

*
*Zamonaviy o‘qituvchining asosiy vazifasi o‘quvchilarda tashabbuskorlik va mustaqillilik hissini hosil qilish, ularning har biri uchun o‘zining iqtidori va qiziqishini amalga oshira oladigan rivojlantiruvchi muhitni yaratishdan iborat. SHuning uchun ham,
o‘qituvchilarini qayta tayyorlash va
malakasini oshirish kurslari, pedagogika ta’lim muassasalaridagi ta’lim mazmunini qayta ko‘rib chiqilishi hamda zamonaviy metodik qo‘llanmalarni yaratish tavsiya etiladi. Matematika fanidan egallagan kompetensiyalari darajalariga qo‘yiladigan talablar ta’lim mazmuniga muvofiq ishlab chiqilgan, umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim bo‘yicha uzviy bo‘lib, Xalqaro standartlarga moslashtirish maqsadida ta’lim mazmuni va matematik kompetensiya deskriptorlari (Trends in international matematis and siene studi enter (TIMSS)) baholash standartlariga
o‘zaro bog‘liq holda olindi hamda ular sodda va tushunarli shaklda berildi.
*Matematikadan boshlang‘ich
ta’limning bu ikki jihati (aspekti)
(boshlang‘ich
ta’limning tarkibiy qismi va matematika oldi tayyorgarligi) metodikada o‘zining
munosib aksini topishi lozim.
Boshlang‘ich matematika kursi, bir tomondan,
bilimlarning boshqa sohalarida foydalaniladi va bolalarning rivojlanishiga yordam
beradi. Shu bilan boshlang‘ich bilimlar yagona majmuini yaratadi, ikkinchi tomondan
zaruriy metodologik tasavvurlarni va fikrlashning mantiqiy tuzilishlarini shakllantirishga yo‘naltirilgan.
*6-10 yoshli davr bolalarining eng muhim fikrlash tuzilmalarining
shakllanishida
mas’ul davr ekanligini psixologlar isbot qilishgan. Mana shu bolalikda shakllantirilmagan narsalarni keyinchalik to‘ldirish juda qiyin. Shu sababli boshlang‘ich ta’lim metodikasining, xususan, matematikadan boshlang‘ich ta’lim metodikasining markaziy vazifalaridan biri
o‘qitishning yetarlicha yuqori rivojlantiruvchi samaradorligini oshirishni ta’minlashda o‘qitishning bolalarning aqliy
rivojlanishlariga ta’sirlarini jadallashtirishdan iborat.
Matematikadan boshlang‘ich ta’lim – tarbiyaviy vazifalari nazariy bilimlar tizimi asosidagina hal etishi mumkin. Bu o‘zicha ilmiy dunyoqarash, psixologiya, didaktika, matematikani va matematika fani xususiyatini o‘z ichiga metodologik o‘qitish nazariyasini (matematika didaktikasi) oldi. Biroq, birgina nazariy bilimlarning o‘zi, har qanday boshqa faoliyatga tayyorlanishdagi kabi yetarli emas. O‘qitishning ma’lum mazmuni va o‘qituvchilarning aqliy faoliyati saviyasi bilan ta’sirlanadigan u yoki bu o‘quv yo‘nalishi uchun eng yaroqli usullarini tiklash va qo‘llanishini bilish darsga tayyorlanishda yoki darsning o‘zida yuzaga keladigan aniq metodik vazifalarni hal etishni bilishi zarurdir.
Ayni shu boshlang‘ich sinflarda bolalarning aqliy
rivojlanishlariga asos solinishi sababli
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi uchun o‘quvchilarning aqliy faoliyatlari darajasini va imkoniyatlarini bilish va hisobga olish,
ayniqsa muhimdir.

*XULOSA

Xulosa o‘rnida aytish mumkinki, darslikni ayblash, uning yetishmovchiligi bilan

bog‘liq muammolarni og‘zaki tarzda bayon qilish bilan

ish bitmaydi. Dunyoda ideal

deb qaraladigan darslik bo‘lmagan, bo‘lmaydi ham.

Biroq kompetensiyaviy

yondashuvga asoslangan darsliklarni amaliyotga tatbiq

etishga doir videoseminarlar,

vebinar darslarni o‘qituvchilar hukmiga ko‘proq va xo‘broq havola etib borsak,

maqsadga muvofiq bo‘ladi.