Boshlang’ich ta’lim va sport tarbiyaviy ishi yo’nalishi 4-bosqich 1709-guruh talabasi Sherqulova Malikaning Matematika o’qitish metodikasi fanidan tayyorlagan

Yakuniy yozma nazorat ishi. 1 -variant.1. Hismoblang: 7225:85+12*55-343:7 2. Hismoblang: 1) 3 m 2 dm 5 sm+2m 7 dm 5sm 2) 5t 6 sr 75 kg-4t 3sr 30k
XULOSA
Xulosa qilib aytar ekanmiz bugungi kunda boshlang’ch sinf matematika darslarida har bir kichik matematik elementni o’rgatishda ham o’qituvchi tomonidan katta e’tibor talab qilinmoqda va bunda amal qilish lozim. Shunga ko’ra matematika darslari boshqa fanlarga nisbatan o’zining aniqligi va murakkabligi bilan o’quvchilar qiziqishini va diqqatini tez jalb qilib, fikrlash doirasini charxlaydi. Matematik malumotlari faqatgina dars davomida emas, balki boshlang’ch sinf matematika darslarida o’quvchilar matematik malumotlarga ega bo’lmay turib murakkab masalalarni yecha olmaydilar. O’quvchilar sonlarni sanay olmasdan, ularni aniq bilmasdan turib, sonlar ustida oddiy amallarni ham yecha olmaydilar.
Sonlardan tashqari o’quvchilar barcha matematik bilimlar va turli matematik o’lchov birliklari ‘geometrik shakillar vaqt birliklari umumiy matimatik tushunchalar haqida ham ma’lumotlarga ega bo’lishlari lozim. Shularni barchasini bolaga boshlang’ch talimdan bilimlarni puxta anglatmoq lozim. Yuqorida aytilgan matematik tushunchalar barchasi kundalik turmushimizda qo’laniladi va bu fan hayotda juda ko’p narsalar bilan bog”liqligini ko’rsatadi. Masalan: har bir bola o’zining bir kunlik ish tartibini vaqt asosida rejalashtirsa har bir ishi unumli kuni samarali bo’ladi. Buning uchun esa u vaqt birligi haqida malumotga ega bo’lishi lozim. Birgina vaqt birligi emas, o’lchov,miqdor hajm birliklari haqida ham mukammal bilimga ega bo’lishlari lozim. Shularning hammasi ham kundalik hayotimizda ko’p qo’lanilladi. Yerni uzunligini, yo’lni uzoqligini, osmonning kengligini, tog’ning balandligini, har xil jismlarning og’irligini va yengilligini, vaqtning chegaralanganligini va boshqa shunga o’xshash harakatlarni har bir bola bilishi kerak va o’rganmog’i zarur. Boshlang’ch sinf matematika darslarida uzunlik o’lchov birliklari haqida umumiy malumotlar beriladi va o’rgatiladi. Har bir uzunlik birligining o’z o’rni va o’z nomi bor. Bolalar har bir uzunlik birliklari haqida malumotlarga to’liq ega bo’lgandan so’ngina ularni hayot davomida amalda qo’lay boshlaydilar. Boshlang’ich sinflarda miqdorlarni o’rganish bo’yicha olib borilgan izlanishlar natijasida quyidagi umumiy xulosalarga keldik:
Boshlang’ich sinflarda miqdorlar, ayniqsa, sig’im va hajmni o’rganish jarayonida ayrim qiyinchiliklar bo’lishi mumkin. Chunki, bu mavzuga darslikda kam e’tibor berilgan, mashqlar juda kam. Mavzuni mukammalroq o’rganishga mo’ljallangan ilmiy-uslubiy ta’limot yetarli emas. Boshlang’ich sinf o’qituvchilari uchun, o’quvchilar uchun, sig’im va hajm mavzusini o’rganish bo’yicha qiziqishni orttirishga mo’ljallangan, barcha uzluksiz ta’lim talablariga javob bera oladigan, tenglash imkonini beradigan metodika ishlab chiqilmaganligi sababli, biz ushbu kurs ishimiz orqali biroz ijobiy harakatlar qilishga erishdik, deb o’ylaymiz.
Ushbu ishda boshlang’ich sinflarda sig’im va hajm tushunchalarini o’rganish samaradorligini oshirishga qaratilgan qator ishlar amalga oshirildi: - sig’im va hajm tushunchalarini o’rganishning nazariy asoslari ishlab chiqildi. Mavzuga oid nazariy ma’lumotlar, jumladan, ilg’or pedagog olimlar fikrlari to’plandi;
- sig’im, hajmni o’rganishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish usullari batafsil yoritildi, mos dars ishlanmalari namunalari ishlab chiqildi; -barkamol avlod tarbiyasida miqdorga doir tushunchalarining o’rni ko'rsatildi, tegishli mashqlar namunalari bir tizimga keltirildi;
-sig’im, hajm, vaqt, uzunlik tushunchalari mazmunini muvaffaqiyatli o’ziashtirishga qaratilgan didaktik o’yinlardan foydalanish yo’llari ko’rsatildi;
- boshlang’ich sinf o’qituvchilari uchun miqdorga tushunchalarini mukammal o’rganishga qaratilgan metodik tavsiyalar ishlab chiqildi. Bu tavsiyalar mazkur mavzu bo’yicha asosiy vazifalardan birini bajarishi mumkin
- o’quvchilarda miqdorlarni o’lchash va hisoblash malakalarini shakllantirishga, testli masalalarni yechilishini o’rgatish asosiy o’rinni egallaydi.
- o’quvchilaria matematika darslarida miqdorlarni shakllantirishda yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish, o’quvchilarni shu mavzular bo’yicha bilim, malaka va ko’nikmalarni yegallashlarini kafolatlaydi:
- O’quvchilarda miqdorlarni o’lchash malakalarini shakllantirishga doir har bir darsda yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llashda o’quvchilarning yosh xususiyatlari va bilim darajalarini hisobga olish zarur.