nızı daha yaxşı etməyin, müəyyən şeyləri olduğu kimi saxlama-
ğın və ümumiyyətlə hər şeyin öz qiyməti vardır."
Harri Brone
Xoşbəxtliyinizin 85%-i digərləri ilə xoş münasibəti-
nizdən qaynaqlanır. Və təəssüf ki, uyğun olaraq problem
və qayğılarınızın da 85%-i digər insanlarla bağlı olacaq.
XVIII və XIX hissələrdə ailə həyatını xoşbəxt etmək və
uşaqları daha yaxşı tərbiyə etmək haqda danışdıq. Lakin
xoşbəxtliyiniz üçün dostlarınız və onlarla münasibətləri-
niz də vacibdir. Hər cür insan münasibətlərində uğurlu
olmaq və balans yaratmaq üçün bu sahədə mütəxəssis
olmaq lazımdır. Xoşbəxtlikdən isə bu öyrənilə bilən baca-
rıqdır. Digər məşhur insanların etdiyini təkrarlamaqla
işdə və dost-tanış arasında ən sevimli adam ola bilərsiniz.
Aristotel insanı "sosial heyvan" adlandırırdı. Yəni
biz özümüzü digərləri ilə münasibətə əsasən qiymətləndi-
ririk. Kim olduğumuzu və içimizdə necə bir insanın giz-
ləndiyini digərləri ilə ünsiyyətdə aydınlaşdırırıq.
Şəxsiyyətin özəyi.
Psixoloqlar deyirlər ki, gördüyümüz hər bir iş öz
dəyərimizi artırmaq və ya onun digərləri tərəfindən aşağı
salınmasının qarşısını almaq üçündür. Hər kəs öz vacibli-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
245
yi və dəyəri mövzusunda olduqca həssasdır. Özünüzə
verdiyiniz qiymət, özünüzü nə qədər istəməyinizdən,
özünüzü necə təsəvvür etməyinizdən və özünüz haqda
nə fikirdə olmağınızdan asılıdır. Sizin özünütəsəvvürü-
nüz bir-biri ilə bağlı olan üç hissədən ibarətdir:
1. Birincisi, özünütəsəvvürünüz özünüzü kənardan necə
görməyinizdən asılıdır. Bu sizin yerişinizi, jestlərinizi,
danışığınızı və digərləri ilə unsiyyətinizi müəyyən edir.
2. Özünütəsəvvürünüzü formalaşdıran ikinci faktor, baş-
qalarının sizi necə gördüyü haqda fikrinizdir. Digərlə-
rinin sizi sevdiyini və hörmət etdiyini düşündükdə siz
özünüzü yaxşı hiss edir, daha pozitiv olur və özünüzü
yüksək qiymətləndirirsiniz.
3. Özünütəsəvvürünüzün üçüncü hissəsi isə digərlərinin
sizi həqiqətdə necə gördükləridir. Digərlərinin sizi
sevdiyini və hörmət etdiyini düşündüyünüz halda
kimsə sizə qarşı hörmətsizlik etdikdə bu sizi şoka salır
və özünüzə olan inamınızı sarsıdır. Digər tərəfdən isə
bu sizi öz gözünüzdə adi adam səviyyəsinə endirir və
siz başqa bir adamdan hörmət və sevgi gördükdə pozi-
tiv şoka məruz qalırsınız və bu sizin öz gözünüzdə
qiymətinizi yüksəldir.
Xoşbəxtliyin açarı.
Siz əsl xoşbəxtliyi, özünütəsəvvürünüzü formalaş-
dıran hər üç amilin yerində olduğunu hiss etdiyiniz za-
man duyursunuz. Özünüzü kənardan necə görməyiniz,
digərlərinin sizi necə gördüyü haqda fikriniz və digərləri-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
246
nin sizi həqiqətdə necə görməkləri hamısı bir-birinə uy-
ğun gəldikdə siz xoşbəxt olursunuz.
Həyatda, sizi sizin özünüz kimi görən insanlarla
dostluğa can atırsınız. Sizi sevən və hörmət edən insan-
ların əhatəsində olduqda özünüqiymətləndirməniz artır.
Özünüzü daha yüksək qiymətləndirir və hörmət edirsiniz.
Onların yanında özünüzü daha xoşbəxt hiss edirsiniz.
Misal üçün məktəbdə müəllimin sizi sevdiyini və yaxşı
oxumağınızı istədiyini düşündükdə, siz daha həvəslə və
səylə çalışırdınız. İşçi üçün ən böyük motivasia, rəisinin
onu sadəcə işçi deyil şəxsiyyət kimi görməsidir. İşçi özü-
nə qarşı bu cür münasibət hiss etdikdə daha məsuliyyətli
və çalışqan olur.
Dolayı təsir Qanunu.
Mükəmməl dostluq əlaqəsi yaratmaq və saxlamağın
sirri çox sadədir. Bütün insanlarla münasibətdə Dolayı tə-
sir Qanununu tətbiq etmək lazımdır. Siz öz nəzər nöqtəni-
zi kənara qoyub digər insanların mövqeyindən baxmalısı-
nız, onlar başqa cür düşünə və hiss edə bilərlər. Dostluq
münasibəti yaratmaq üçün birinci özünüz dost olmalısı-
nız. Başqalarının sizi sevməklərini istəyirsinizsə, öncə
özünüz onları sevməlisiniz. Başqalarının sizə hörmət et-
məsini istəyirsinizsə, öncə özünüz başqalarına hörmət et-
məlisiniz. Başqalarının sizə heyran olmasını istəyirsinizsə,
öncə özünüz heyran olmalısınız. Bu yolla, insanlara dola-
yı yanaşmaqla onların altşüurunun ən dərin ehtiyaclarını
ödəmiş olursunuz.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
247
Qarşınızdakı insanın özünüqiymətləndirməsini
yüksəldin.
İnsanların ən dərin alt şüur ehtiyacları özlərini va-
cib hiss etmək istəyidir. Bu hissin sizə də xas olduğuna
görə Dolayı təsir Qanununu tətbiq etməklə, digərlərinin
özlərini vacib hiss etmələrini təmin edərək, özlərinə ver-
dikləri qiyməti yüksəldərək və onları daha xoşbəxt edərək
dolayısı ilə özünüzü də bu təsirə məruz qoyursunuz. Hər
dəfə digərlərinin özünüqiymətləndirməsini artırdıqda
"bumeranq effekti"ni işə salırsınız və bu sizin də özünü-
züqiymətləndirmənizi artırır. Siz hər dəfə qarşınızdakı
adamın özünü xoşbəxt hiss etməsinə səbəb olan bir iş gör-
dükdə eyni zamanda özünüz də xoşbəxtlik hissi keçirirsi-
niz.
Özünüzdən yüksəyə qalxmaq üçün güclü daxili-in-
tizam və iradə lazımdır. Başqalarının sizi sevməsi və hör-
mət etməsi üçün səylər göstərib boşuna enerji sərf etmək
əvəzinə özünüz onları sevin və hörmət edin, nəticədə on-
lar da eyni şeyi sizə qaytaracaqlar.
İnsanları özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin etməyin
yeddi yolu.
İnsanlarla yaxşı münasibət qurmağın sirri olduqca
sadədir: onların özlərini dəyərli hiss etmələrini təmin
edin. Ailə üzvlərinizdən başlayaraq iş yoldaşlarınıza kimi
ətrafınızdakı insanların hamısını mümkün qədər yüksək
qiymətləndirin onda siz özünüzdə hamı tərəfindən yük-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
248
sək dəyərləndirilən olacaqsınız. İnsanları özlərini əhəmiy-
yətli hiss etmələrini təmin etməyin yeddi üsulu var. Bu
sadə qaydaları daim təkrarlamaqla özünüz üçün adətə
çevirə bilərsiniz.
1. İnsanları olduqları kimi qəbul edin: İnsanların ən bö-
yük istəyi digərləri tərəfindən mühakiməsiz və tənqid-
siz qəbul edilməkdir. Psixoloqlar bunu "şərtsiz pozitiv
mükafat" adlandırırlar. İnsanların əksəriyyəti mühaki-
mə və tənqid edən olduğundan kiminsə onlara müha-
kiməsiz və tənqidsiz yanaşması, olduqları kimi qəbul
etməsi özünüqiymətləndirmələrini artırır. "Bridget
Consun gündəliyi" filmində bütün film Bridgetin onu
olduğu kimi sevən insanı tapması üzərində qurulmuş-
dur. Bu çox heyrətamiz bir şey kimi qəbul edilmişdir.
Dostlarının hamısı, bir kəsi olduğu kimi qəbul etməyin
əsasında münasibət qurmağın mümkünlüyünə təəccüb
edirdilər. Siz bir kəsə baxıb sadəcə gülümsədikdə o
adam özünü xoşbəxt hiss edir. Özünə verdiyi qiymət
artır. Özünü daha dəyərli və vacib hiss edir. Özünüz
və başqalarına hansı təəssürat doğurduğunuz haqda
düşünməyə son qoyub onların sizə hansı təəssüratı ba-
ğışladıqları haqda düşündükdə rahatlana bilərsiniz.
Dərindən nəfəs alıb bütün gərginliyinizi kənara atır və
ətrafınızdakı insanlara gülümsəyirsiniz. Bu istifadə
edəcəyiniz ən güclü münasibət qurma alətlərindən bi-
ridir. İnsanlara gülümsəmək onları özlərini əhəmiyyət-
li və dəyərli hiss etmələrini təmin edir.
2. Alqışınızı göstərin. Bir adamı gördüyü işə və ya dedi-
yi sözə görə alqışladıqda onun özünüqiymətləndirmə-
sini artırır və özünü daha əhəmiyyətli hiss etməsini tə-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
249
min edirsiniz. Alqış məktubu və hədiyyələrdən tutmuş
adi təbəssümə kimi istənilən alqış insanın özünü də-
yərləndirməsini artırır və həmin adam özündən razı
qalır. Nəticədə Dolayı təsir Qanunu əsasında onlar siz-
dən də razı qalır və sizi yüksək qiymətləndirirlər. Alqı-
şını nümayiş etdirməyin ən sadə yolu "Çox sağ olun"
deməkdir. "Sağ olun" ifadəsi istənilən dildə ən sevilən
ifadədir. Doxsandan artıq ölkədə olmuşam və hər dəfə
yeni ölkəyə getdikdə yerli dildə öyrəndiyim ilk ifadə
"Çox sağ olun" ifadəsidir. Hər dəfə bu ifadədən istifadə
etdikdə insanların gözü parlayır, üzlərində təbəssüm
yaranır və sizin yanınızda olmaqdan özlərini xoşbəxt
hiss edirlər. Bu ifadə insanlara sehrli təsirə malikdir.
3. Razılığa gəlin. İstənilən situasiyada ən arzu olunan
insanlar asanlıqla razılığa gələn və digərlərinə qarşı
pozitiv olanlardır. Və əksinə, daim mübahisə edən, su-
allar verən, şübhə ilə yanaşan və narazı olan insanlar
nadir hallarda hardasa arzu olunurlar. Qarşınızdakı
adam nə haqqındasa fikirlərini və hisslərini danışarkən
siz razılıqla başınızı tərpətməklə, gülümsəməklə və
pozitiv reaksiya verməklə onun özünü dəyərli, əhə-
miyyətli və ağıllı hesab etməsinə zəmin yaradırsınız.
Tam razılaşmadığınız mövzularda belə bir adamla
asanlıqla razılığa gəlir və pozitiv münasibət göstərirsi-
nizsə o özünü sizin yanınızda xoşbəxt hiss edir. Peşə-
kar natiq kimi işimdə hər il minlərlə insanla rastlaşı-
ram. Onlar mənə yaxınlaşıb, mənim onlardan daha
yaxşı bildiyim mövzularda fikir yürüdürlər. Bəzən
onların dedikləri fikir ya səhv, ya da ümumiyyətlə ab-
surd olur. Mən isə hər dəfə gülümsəyərək qulaq asır,
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
250
başımı razılıqla tərpədir və pozitiv reaksiya verirəm.
Onlar natiqlə maraqlı söhbət etdiklərindən və mənim
onlarla həmfikir olduğumdan özlərini xoşbəxt hiss
edirlər. Bu məndən heç bir zəhmət tələb etmir, əvə-
zində isə onları xoşbəxt edir.
4. Heyrətinizi göstərin. İnsanlar adətən xarici görünüş-
lərinə, nailiyyətlərinə və əllərində olana çoxlu şəxsi
emosiya sərf edirlər. Siz onlara məxsus bir şeyi təriflə-
dikdə bu onları xoşbəxt edir. Abraam Linkoln dediyi
kimi: "Komplimenti hamı xoşlayır". İnsanların xarici
görünüşünə və ya geyimlərinə komplimentlər deyin.
Kişilər ayaqqabılarına qarşı xüsusilə həssas olurlar.
Qadınlar isə saçlarına və ümumi görünüşlərinə qarşı
həssas olurlar. İnsanlar evdən qırağa çıxmazdan öncə
özlərinə çoxlu vaxt sərf edirlər. İnsanların xarakterinə
dair də komplimentlər onları xoşbəxt edir. Onlar xa-
rakter və müəyyən xüsusiyyət formalaşdırmağa bütün
həyatlarını həsr edirlər və siz bu xüsusiyyəti dəyərlən-
dirdikdə onlar çox xoşbəxt olurlar. İnsanın nailiyyətlə-
rini dəyərləndirin. Evlərini, ofislərini, qurduqları biz-
nesi və ya işdəki nailiyyətlərini tərifləyin.
5. Digərlərinə qarşı diqqətli olun. Qarşınızdakı adama
qiymət verməyin ən güclü vasitələrindən biri o danı-
şarkən diqqətlə qulaq asmaqdır. "Xarizmanın Gücü"
kitabında həmmüəllifim Ron Arden və mən, danışan
adama diqqətlə qulaq asmağın xarizmatik hərəkət ol-
duğunu izah edirdik. Diqqətlə dinləməyin sirri suallar
vermək və hər bir cavabı dinləyib analiz etməkdir. Bir
az qabağa əyilərək qulaq asın. Danışanın sözünü yal-
nız arada dəqiqləşdirici suallar vemək üçün kəsin.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
251
Dünyanın ən maraqlı və ağıllı söhbətinə qulaq asırmış
kimi qulaq asın. İnsanları diqqətlə dinlədikdə onların
beyni endorfin ifraz edir və özlərini xoşbəxt hiss edir-
lər. Daha yüksək qiymətləndirirlər və sizin yanınızda
olmaqdan sevinc duyurlar. Onlar sizi çox maraqlı və
ağıllı insan kimi qəbul edəcəklər.
6. Tənqid, ittiham və şikayətdən qaçın. Heç zaman insa-
nın qüruruna toxunacaq, özünüqiymətləndirməsini
azaldacaq və özünü dəyərsiz hiss etdirəcək bir söz de-
məyin. Qeybət qırmaqdan və başqaları haqda neqativ
danışmaqdan çəkinin. Bir adamın üzünə deyə bilmə-
yəcəyiniz sözü dalınca danışmayın. Bütün insan müna-
sibətlərinin ən güclü dağıdıcı qüvvəsi neqativ tənqid-
dir. Bu insanın özünüqiymətləndirməsini aşağı salır,
müdafiə mövqeyinə keçməyə və tənqid edən adamı
rəqib kimi görməyə vadar edir. Buna görə də sevmədi-
yiniz insan və ya situasiyanı tənqid etməyin. İstənilən
sahədə məşhur adamı təsvir etmək üçün ən geniş ya-
yılmış söz "gözəl" sözüdür. Xoşladığınız biznes və ya
restoran haqda düşündükdə onunla əlaqədar adamları
"gözəl" zənn edirsiniz. Bir adamı digərinə təqdim edər-
kən adətən "gözəl insan" kimi təsvir edirsiniz. Satış və
biznesdə "gözəl insan" uğurlu insandır. İnsanlar onlar-
dan almağı, sonra yenə onlara müraciət etməyi və
dostlarına məsləhət görməyi xoşlayırlar. İnsanlar "gö-
zəl insan"larla rastlaşmağı xoşlayırlar və daim onlara
can atırlar. Bu "gözəl" ifadəsinin nə demək olduğunu
soruşduqda adətən "şən" kimi izah edirlər. Nə qədər
pozitiv olsanız bir o qədər şən olarsınız. Şən olduqca
isə daha "gözəl" insan olursunuz. Nə qədər "gözəl in-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
252
san" olsanız bir o qədər çox adam sizin yanınızda ol-
mağa can atacaqdır.
7. Rastlaşdığınız hər kəslə ədəbli, qayğıkeş və diqqətli
olun. Bir adama qarşı ədəbli olduqda o özünü daha
əhəmiyyətli və dəyərli hesab edir. Və cavabında o da
sizinlə əhəmiyyətli və dəyərli insan kimi rəftar edəcək.
Bir adama qarşı qayğıkeş olduqda o sizə daha da ya-
xın olur və sizi dəyərli hesab edir. Çətinliyə düşmüş
bir adama qarşı qayğı göstərdikdə siz onun qəlbinə yol
açmış və rəğbətini qazanmış olursunuz. Bir adama qar-
şı diqqətli olduqda onun haqda yaxşı sözlər deməyə və
onun özünü daha yaxşı və xoşbəxt hiss etməsinə səbəb
olan işlər görməyə başlayırsınız.
İnsanların qayğısına qalın.
İlk dəfə və ya növbəti dəfə görüşməyinizdən asılı
olmayaraq adamdan əhvalını xəbər alın və ən vacibi cava-
ba diqqətlə qulaq asın. Onlar adətən həyatlarındakı qay-
ğılarını və problemlərini sizinlə bölüşəcəklər. Bu zaman
diqqətli və həssas olun. Onun problemlərini özünüz üçün
vacib məsələ hesab edin.
Bir ömürlük dostluq münasibəti qurmaq qaydası
çox sadədir. Elə edin ki, insanların əhvalı sizdən ayrılar-
kən sizinlə görüşərkən olduğundan daha yaxşı olsun. İn-
sanlara önəm vermək üçün yuxarıdakı ideyaların hər bi-
rindən istifadə edin. Hər vasitə ilə onların özlərini əhə-
miyyətli və vacib hiss etmələrini təmin edin. Onların əhə-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
253
miyyətini artırmaq üçün göstərdiyiniz hər bir səy sizin öz
əhəmiyyətinizi artıracaqdır.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
254
Tapşırıq:
1. Şəxsi və peşəkar həyatınızdakı ən əhəmiyyətli dostları-
nızın siyahısını tutun. Onları öz gözlərində daha əhə-
miyyətli etmək üçün nə edə bilərsiniz?
2. Görüşdüyünüz hər bir adamın özünü əhəmiyyətli hiss
etməsini təmin etmək üçün görə biləcəyiniz ilk işi mü-
əyyən edin.
3. Ünsiyyətdə olduğunuz hər kəsin özünü dəyərli hiss et-
məsini təmin edəcəyinizi qət edin.
4. Bütün münasibətlərdə ittihamçı mövqeyindən imtina
edin. Vəziyyətə daim digərlərinin mövqeyindən baxın.
5. Təsəvvür edin ki, görüşdüyünüz adamın çox az ömrü
qalıb və bunu bilən yeganə adam sizsiniz.
6. Hər kəsdə sizi heyran edən xüsusiyyət tapın və ona ne-
cə heyran olduğunuzu bildirin.
7. Sizin insanlarla ünsiyyətinizi qeydə alan gizli kamera
olduğunu təsəvvür edin. Bu vəziyyətdə öznünüzü ne-
cə aparardınız?
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
255
XXI HİSSƏ
Daxili-İntizam və Beyninizin Sakitliyi
Dostları ilə paylaş: |