Bu kitab abş-da Təhsil Almış Məzunlar Asosiasiyasının dəstəyi ilə 2104-cü ildə nəşr olunmuşdur
Yüklə 2,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
116
Şirkətin yaradılması haqqında müqavilənin xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, onun tərəfləri şirkətin yaradılması ilə bağlı və onun qeydiyyatına qədər meydana çıxan öhdəliklər üzrə paylı deyil, birgə məsuliyyət daşıyırlar. Hesab edirik ki, bu öhdəliklər üzrə təsisçilərin məsuliyyəti sonradan şirkətin üzərinə qoyula bilər, bir şərtlə ki, şirkətin təsisçiləri öhdəliyin keçirilməsinə razı olsunlar. Yaradılan şirkətin xüsusiyyətləri, fəaliyyətinin həyata keçirilmə qaydası, təsisçilərin konkret hüquq və öhdəlikləri təsis müqaviləsinin zəruri şərtləridir. Beləliklə, təsis müqaviləsində hüquqi şəxs yaratmaq, onun yaradılması barədə birgə fəaliyyət qaydalarını, öz mülkiyyətini ona ötürmək şərtlərini, onun fəaliyyətində iştirak etmək və bu fəaliyyəti idarə etmək, gəlir və zərəri öz arasında bölüşdürmək, eləcə də hüquqi şəxsin tərkibindən çıxmaq şərtlərini müəyyən etmək olar. Təsis müqaviləsinin mühüm şərtləri aşağıdakılar hesab olunur 117 : - şirkətin yaradılması üzrə təsisçilərin birgə fəaliyyətinin həyata keçirilməsi qaydası; - nizamnamə haqqında şərtlər və nizamnamə kapitalının miqdarı; - öz mülkiyyətini şirkətə ötürmək barədə şərtlər; - təsisçilər arasında yerləşdirilən səhmlərin kateqoriya və tipləri haqqında (MMC-də nizamnamə kapitalındakı payların miqdarı barədə); - təsisçilər tərəfindən səhmlərin (payların) ödənilməsi qaydası və müddəti; 116 Брагинский М.И. Договоры об учреждении коллективных образований // Право и экономика. 2003. N 3. С. 32 117 MM-in 45-ci maddəsində təsis müqaviləsinin tərkibi haqqında minimum tələblər göstərilib. 76 - gələcək hüquqi şəxsin təşkilati-hüquqi forması; - təsisçilərin hüquqi şəxsin fəaliyyətində iştirakı; - hüquqi şəxsin fəaliyyətinin idarə edilməsi qaydası; - təsisçilərin hüquqi şəxsin tərkibindən çıxma qaydası; - şirkətin idarəetmə orqanlarının tərkibi və səlahiyyəti və onlar tərəfindən qərar qəbul edilməsi qaydası, eləcə də yekdilliklə və ya ixtisaslaşdırılmış səs çoxluğu ilə həll olunan məsələlər haqqında. Hesab edirik ki, təsisçilər müqaviləyə qanunvericilikdə müəyyən edilməyən, lakin öz biznes maraqlarına uyğun digər şərtləri də əlavə edə bilərlər. 118 Təsis müqaviləsinə əqdlər və müqavilələr haqqında ümumi qaydalar tətbiq edilir. Buna görə nizamnaməyə və təsis müqaviləsinə dəyişikliklərin edilməsi qaydası fərqlənir. Təsis müqaviləsi yalnız iştirakçıların yekdil qərarı ilə, nizamnamə isə sadə (şərtləşdirilmiş) səs çoxluğu ilə dəyişilə bilər. Yəni iştirakçılar nizamnaməyə dəyişikliklər edə bilərlər, ancaq təsis müqaviləsinə dəyişikliyin edilməsində yekdillik olmadıqda, hər iki sənəd bir-birinə zidd ola bilər. Qanunvericilik nizamnaməni şirkətin yeganə təsis sənədi kimi müəyyən edir, 119 lakin təsis müqaviləsinin bağlanmasını tələb edən normada bu müqavilənin təbiəti, yəni onun da təsis sənədlərinə aid olub-olmaması müəyyən edilməyib. Zənn edirik ki, əgər təsis müqaviləsi daha çox iştirakçıların daxili qarşılıqlı münasibətlərini tənzimləməyə yönəldilibsə, nizamnamə üçüncü şəxslər üçün yaradılan sənəddir. Qanunvericilikdə bu qeyri-müəyyənlik şirkətlərin idarəetməsi ilə bağlı bir neçə sualı cavabsız qoyur. Belə ki, təsis müqavilənin hansı mərhələyə qədər qüvvədə 118 Müqavilə azadlığı prinsipi MM-in 390-cı maddəsində əks olunub. 119 MM-nin 47.1-ci maddəsi 77 olması aydın deyil. Yəni təsis müqaviləsi yalnız şirkət qeydiyyata alınanadək təsisçilərin münasibətini tənzimləyir, 120 yoxsa şirkətin fəaliyyəti dövründə də bu müqavilə qüvvədədir? Həmçinin səhmdarlar arasında konflikt olduqda hansı sənədin (nizamnamə və ya təsis müqaviləsi) üstünlüyə malik olması da aydın deyil. Təsis müqaviləsinin dəyişdirilməsi iştirakçıların yekdil qərarı ilə mümkündür, halbuki nizamnaməyə dəyişikliklərin qəbul edilməsi şirkət səhmdarlarının (iştirakçılarının) sadə (və ya şərtləşdirilmiş) səs çoxluğu ilə həyata keçirilir (əgər qanunla bu qərarın qəbul edilməsi üçün daha çox səs sayı lazım deyilsə). Lakin üçüncü şəxslər və şirkətin səhmdarları (iştirakçıları) üçün nizamnamənin və təsis müqaviləsinin müddəaları arasında toqquşma olduğu hallarda üstünlüyü müəyyən edən normanın olmaması onlar arasındakı münasibətlərin tənzimlənməsində əlavə problemlər yaradır. Yüklə 2,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|