Budjet hisobi
Yüklə 3,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
qabul qilish~topshirish dalolatnom asi
tuziladi. Qabul qilish-topshirish dalolatnomasi buxgalteriya hujjatlarining yig‘majildlarini qabul qiluvchi va topshiruvchining javobgarliklarini ajratish uchun tuziladi. Shu bilan birga, uning maqsadi buxgalteriya hujjatlariningyig'majildlarini qabul qilish-topshirish vaqtida buxgalteriya hisobining boshlang‘ich hujjatlari, hisobotlar va, birinchi navbatda, pul mablag‘lari buxgalteriya hisobining holatini ko‘rsatish ham da hisobni tashkil qilish va moliyaviy nazoratni yaxshilash uchun zarur chora- tadbirlami ishlab chiqish uchun kerakli bo‘ladigan m a’lumotlami yig'ishdir. Buxgalteriya hujjatlari y ig ‘majild]arini bosh buxgalter(qabul qiluvchi va topshiruvchi)lar tomonidan qabul qilish-topshirish moliya organi rahbarining buyrug‘iga asosan amalga oshiriladi. Buyruqda buxgalteriya hujjatlari yig‘m ajildlarini qabul qilish-topshirish muddatlari ko‘rsatiladi. Agar, aw algi bosh buxgalter vafot etganligi yoki boshqa buxgalteriya hujjatlari yig‘majildlarini topshirishda qatnashishi m umkin boim ag an sabablar bo‘yicha lavozimidan ozod qilingan bo‘lsa, u holda yangi tayinlangan bosh buxgalter buxgalteriya hujjatlari yig‘m ajildlarini qabul qilishi odatdagi qabul qilish-topshirish dalolatnomasi tuzish y o ‘li bilan amalga oshirilaveradi. Buxgalteriya hujjatlarining yig‘majildlarini qabul qilish-topshirish oldidan kassaning holati tekshiriladi. Kassani tekshirish dalolatnomasi buxgalteriya hujjatlari yig‘- majildlarini topshirayotgan tomonidan va qabul qilib oluvchi tomo nidan imzolanadi va buxgalteriya hujjatlari yig‘m ajildlarini qabul qilish-topshirish dalolatnomasiga ilova qilinadi. Kassani tekshirish dalolatnomasi imzolangandan so‘ng buxgalteriya hujjatlari y ig‘ma- jildlarini topshirayotgan bosh buxgalter, buxgalteriyaga rahbar- lik qilishdan chetlatiladi. Bir vaqtning o ‘zida yangi tayinlangan bosh buxgalteming to‘lov topshiriqnomalariga, cheklarga va boshqa bank hujjatlariga imzo qo‘yish huquqi rasmiylashtiriladi. Bu imzo q o ‘yish huquqi rasmiylashtirilgunga qadar bank hujjatlariga a w a lg i bosh 13 buxgalter yangi tayinlangan bosh buxgalter nazorati ostida imzo qo‘yaveradi. Bundan buyon buxgalteriya hujjatlari y ig‘majildlarini qabul qilayotgan bosh buxgalter buxgalteriya hisobi va hisobotining holatini tekshirish bilan birga buxgalteriyaning joriy ishiga rahbarlik qiladi. Buxgalteriya hujjatlari y ig ‘majildlarini topshirish buxgalteriya tomonidan oxirgi marta topshirilgan balans asosida amalga oshiriladi. Qabul qilish-topshirish dalolatnomasida qaysi sana holatiga buxgalteriya hujjatlari y ig ‘majildlarini topshirish amalga oshirilganligi ko‘rsatilgan b o ‘lishi kerak. Buxgalteriya hisobi va hisobotining holati to ia tekshirilgandan so‘ng qabul qiluvchi va topshiruvchi tomonidan imzolanadigan buxgalteriya hujjatlari yig‘majildlarini qabul qilish- topshirish dalolatnomasi tuziladi. Qabul qilish-topshirish dalolatnomasi hujjatlar bilan asoslangan bo'lishi kerak, ammo buxgalteriya hujjatlari yig‘majildlarini qabul qilish- topshirish taftish usullari bilan am alga oshirilishi mumkin emas. Qabul qilish-topshirish dalolatnomasida hisob, hisobot va arxivning holati aks ettirilgan b o ‘lishi kerak. Agar buxgalteriya hujjatlari y ig‘majildlarin\ topshirish jarayonida suiste’mol qilish hollari aniqlansa, u holda buxgalteriya hujjatlari yig‘m ajildlarini qabul qilib oluvchi shaxs, moliya organi rahbaridan hujjatli taftish tayinlanishini talab qilish huquqiga ega b o ‘ladi. Ammo, bu buxgalteriya hujjatlari yig‘majildlarini qabul qilish- topshirishni to‘xtatishga sabab b o ‘lishi mumkin emas. Topshirayotgan qabul qilish-topshirish dalolatnomasiningbiror-bir joyiga rozi bo'lmagan hollarda, u qabul qilish-topshirish dalolatnomasiga imzo chekishda tegishli dalil-isbotli izohlar qilishga haqlidir. Qabul qilish-topshirish dalolatnomasi uch nusxada tuziladi, uning birinchi nusxasi moliya organi rahbariga tasdiqlash uchun beriladi, ikkinchi nusxasi buxgalteriya hujjatlari yig‘majildlarini topshirayotganda qoladi va uchinchi nusxasi esa yuqori moliya organiga yuboriladi. Bosh buxgalterga uning hisob va hisobot bo‘yicha majburiyatlarini ijro qilish bilan bog‘liq bo‘lmagan topshiriqlar berish mumkin emas. Bosh buxgalterga pul mablagiari va moddiy qiymatliklar uchun bevosita moddiy javobgarlik yuklatish mumkin emas. Unga banklar va boshqa tashkilotlardan bevosita pul mablag‘larini olish man qilinadi. Amaldagi qonunlarga yoki 14 buxgaltcriya hisobi va hisobotini yuritish bo'yicha belgilangan tartibga to‘g‘ri kelmaydigan farmoyish olinganda bosh buxgalter bu haqda yuqori moliya organi rahbariga xabar qilishga majburdir. Bosh buxgalterga yuklatilgan m ajburiyatlami amalga oshirish uchun unga buxgalteriya hisobi va nazorat uchun barcha kerakli hujjatlar: budjet daromadlari va xarajatlari yillik ro‘yxatining choraklarga bo‘lingan yoyilmasi yoki ro‘yxatdan ko‘chirm a, buyruqlar, farmoyishlar, moliyaiashtirish hajmini o'zgartirish haqidagi m a’lumotnomalar-bildi- rishnomalar va boshqa hujjatlar va budjet ijrosi bilan bog‘liq hujjatlar o ‘z vaqtida berilishi kerak. Budjet daromadlari vaxarajatlariningchoraklarbo‘yichataqsimlangan yillik yoyilmasi va moliyaiashtirish rejasi ular tuzilgandan so‘ng 3 kun mobaynida buxgaltcriyaga berilishi kcrak. Budjet bo‘limi (inspeksiyasi) aybi bilan mahalliy budjet daromadlari va xarajatlarining yoyilmasi va yillik moliyaiashtirish rejasini taqdim qilish kechiksa, u holda budjetdan moliyaiashtirish amalga oshirilmaydi va moliyaiashtirish am alga oshirilmaganligi uchun javobgarlik budjet bo‘limiga (inspeksiyasiga) yuklatiladi. M aktab ta’limi sho‘basi xodimining aybi bilan m aktab ta’limi fondi budjeti daromadlari va xarajatlarining parametrlarini taqdim qilish kechiksa, u holda m oliyaiashtirish amalga oshirilmaydi va moliyaiashtirish amalga oshirilmaganligi uchun javobgarlik maktab ta’limi sho‘basi xodimiga yuklatiladi (maktab ta’limi sho‘basi bo‘lmaganda esa maktab ta’limi fondi budjeti ijrosining hisobiga doir ishlar yuklatilgan budjet boMimi (inspeksiyasi) xodimiga yuklatiladi). Bosh buxgaltcming buxgalteriya hujjatlarini rasmiylashtirish tartibi bo‘yicha bergan farmoyishlari moliya organining barcha xodim lari uchun majburiy hisoblanadi. Moliya organi buxgalteriya xizmatida ishlovchi har bir xodim o ‘z majburiyatlarini aniq bilishi va ulaming bajarilishiga javobgar ekanligini his qilishi uchun bosh buxgalter tomonidan buxgaltcriya xizm atining barcha xodimlari uchun xizmat vazifalarini bclgilanadi va moliya organi rahbari tomonidan tasdiqlanadi. M a h a lliy m o liy a o rg a n i b u x g a ltc r iy a x iz m a ti te g is h li b u d j e t l a m i n g ijro sin i b u x g a lte r iy a h is o b in i o lib b o r a d i v a q u y i m o liy a o r g a n la r i d a , 15 shuningdek, bu budjetlardan moliyalashtiriladigan budjet tashkilotlaridagi buxgalteriya hisobiga rahbarlikni amalga oshiradi. Moliya organi buxgalteriya xizmati funksiyasiga muayyan moliya organi xarajatlar smetasi ijrosining buxgalteriya hisobini olib borish ham kiradi. Mahalliy m oliya organlarini saqlash xarajatlari smetasi ijrosining buxgalteriya hisobi m ahalliy budjet ijrosining buxgalteriya hisobidan alohida va budjet tashkilotlari uchun belgilangan tartibda olib boriiadi. Moliya organlari muayyan m a’muriy-hududiy birlik doirasida umuman barcha boshqa budjetlar ijrosining buxgalteriya hisobini tashkil qiladi. Ular o ‘zi ijro etayotgan budjet ijrosi to ‘g‘risida oylik, chorak va yillik buxgalteriya hisobotlarini tuzadi va budjet ijrosi natijalarini aniqlaydi. 4 . M O L I V A O R G A N L A R I D A Q O ‘L L A N l L A D l G A N B U X G A L T E R I Y A H U J J A T L A R 1 Moliya organi buxgalteriya xizmatida hisobga olinayotgan budjet ijrosi bo'yicha barcha operatsiyalar hujjatlar bilan belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan bo'lish i kerak. Pul mablag‘larini o ‘tkazish bo‘yicha buxgalteriya hujjatlari, hisob-kitob tavsifidagi va ssudalar b o ‘yicha hujjatlar moliya organining rahbari yoki uning o ‘rinbosari va bosh buxgalteri tomonidan imzo chekiladi. Bosh buxgalter ta’tilda, kasal, xizmat safarida yoki boshqa sabab bilan bo‘lmaganda uning o‘rinbosari tomonidan imzo qo‘yiladi. Bu imzolarsiz buxgalteriya hujjatlari qonuniy kuchga ega emas, deb hisoblanadi. Tegishli ko‘rsatkich(rekvizit)lari to ‘ldirilmagan hujjatlarga imzo chekish man qilinadi. Moliya organida mahalliy budjet ijrosi b o ‘yicha operatsiyalami buxgalteriya yozuvlari uchun asos bo‘lib tegishli ravishda rasmiylash tirilgan quyidagi hujjatlar xizmat qiladi: 1) moliyalashtirish rcjasi; 2) moliyalashtirish miqdorlari o ‘zgarganligi to ‘g ‘risida m a’lumot- noma-bildirishnoma (17-shakl); 3) mahalliy budjet m ablag‘lari depozit hisobvarag‘iga kelib tushgan daromadlar to‘g4risida m a’lumotnoma (3-shakl); 4) tayinlash sertifikatlari (5-shakl va 12-shakl); 16 5) o ‘zaro hisob-kitoblar bo‘yicha bildirishnoma (1 1-shakl); 6) daromadlarni qaytarish to‘g‘risidagi xulosa (2 1-shakl); 7) budjet m ablag‘larini tasarruf qiluvchilarga mahalliy budjetdan mablagMar o ‘tkazib berish uchun to‘Iov topshiriqnomalari; 8) budjet bo‘yicha xarajatlar smetalari ijrosi to‘g ‘risida davriy va yillik hisobot; 9) budjet mablag'lari hisobidan kapital qo‘yilmalar va boshqa tadbirlami moliyalashtirish bo‘yicha tijorat banklari va 0 ‘zbekiston Rcspublikasi Markaziy banki muassasalarining hisobotiari; 10) memorial order (274-shakl); 11) O ‘zbekiston Rcspublikasi M arkaziy banki muassasalarining mahalliy budjet mablag‘larining asosiy dcpozit hisobvarag‘idan ko‘chirm alari,0‘zbekiston Rcspublikasi M arkaziy bank muassasalarining mahalliy budjetlar mablag‘larining asosiy dcpozit hisobvaraqlaridagi mablagMar qoldig‘i to‘g‘risidagi hisobotiari; 12) budjet ijrosi bilan b o g liq boMgan boshqa hujjatlar. M ahalliy b u d jet mablagMari d ep o zit h isobvarag‘iga kelib tushgan d aro n iad Jar to ‘g4risida m a'lu m o tn o m a (3-shakl) Muayyan mahalliy budjetga xizmat qiluvchi bank muassasasi ushbu mahalliy budjet mablagMari hisobvarag‘i bo‘yicha har kuni o‘z ko‘chirmasini unga ilova qilib barcha boshlang‘ich (dastlabki) hujjatlami mazkur moliya organiga bcradi. Xizmat ko‘rsatuvchi bank muassasasi tomonidan bu berilgan hujjatlar asosida moliya organining buxgalteriya xizmati har kuni «M ahalliy budjet mablagMari depozit hisobvarag‘iga kelib tushgan daromadlar to ‘g ‘risida m a’lumotnoma»ni (3-shakl) tuzadi. M a’lumotnomada budjet tasnifining boMimi, bobi, paragrafi, daromadlaming nomi, hujjatlar soni va to‘lovning har bir turi bo‘yicha summasi ko‘rsatiladi. Kun ichida budjet ijrosi bo‘yicha barcha opcratsiyalarga tuziladigan memorial orderda daromadlaming um um iy summasiga tegishli schyotlar korrespondensiyasi keltiriladi. M ahalliy budjet hisobvarag‘iga kelib tushgan darom adlar to‘g ‘risidam a’lumotnoma memorial order, mahalliy budjet mablagMari hisobvarag‘idan ko‘chirm a va boshqa hujjatlar bilan birga m oliya organining buxgalteriya xizmatining hujjatlar yig‘majildlariga tikib saqlanadi. I - Yüklə 3,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|