Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

Kredit operatsiyalari bo„yicha hisobvaraqlarni ochish
va raqamlash tartibi 
 
Kredit olish uchun bankda har bir kredit bo„yicha alohida ssuda 
hisobvarag„i ochiladi. Mijoz kredit olish uchun bankga belgilangan tar-
tibda hujjatlar paketini rasmiylashtirib topshiradi. Kredit komissiyasi-
ning qaroriga ko„ra kredit berish lozim deb topilsa, bank va kredit oluv-
chi o„rtasida kredit shartnomasi tuziladi. Kredit shartnomasida kredit-
ning nima maqsadda olinishi, muddati, summasi, qaytarilish tartibi, 
kredit uchun to„lovlar, tomonlarning majburiyatlari, javobgarligi, boshqa 
shartlar ko„rsatiladi. 

---

171 
Kredit bo„limining farmoyishiga ko„ra, hisob operatsion bo„limida 
kredit oluvchi korxonaga ssuda hisobvarag„i ochiladi. Qaysi turdagi 
xo„jalik yurituvchi subyektligiga qarab tegishli balans hisobvarag„i 
bo„yicha kredit hisobvarag„i ochiladi. Masalan: jismoniy shaxslarga 
12500, yuridik maqomga ega bo„lmagan yakka tadbirkorlarga kredit 
berish uchun 12600 balans hisobvarag„i bo„yicha ssuda hisobvarag„i 
ochiladi. Davlat korxonalariga kredit berishda esa 12700 balans hisob-
varag„i ochiladi. Kredit hisobvarag„i ham 20 ta razryaddan iborat bo„lib, 
uning ichida kredit olmoqchi bo„lgan korxonaning xos raqami bo„lishi 
lozim. Masalan, mijozga berilgan unikal xos raqam 04952452 bo„lsa 
so„mda berilgan kreditni hisobga olish uchun qarz oluvchi davlat 
korxonasi ekanligini hisobga olgan holda quyidagi hisobvaraq ochiladi. 
12701000K04952452001 
Bu hisobvaraqda bank tomonidan davlat korxonalariga berilgan 
qisqa muddatli kreditlarning hisobi yuritiladi. Hisob raqamining debe-
tida davlat korxonalariga berilgan ssudalar summasi aks ettiriladi. Hisob 
raqamining kreditida esa qarzdorlar tomonidan qaytarilgan ssudalarning 
summasi aks ettiriladi. Bu hisobvaraq bo„yicha analitik hisob har bir 
qarzdor va kreditlarning turlari bo„yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda 
olib boriladi. 
Xuddi shunday tartibda boshqa mulkchilik shakllariga tegishli 
bo„lgan, qarz olmoqchi bo„lgan xo„jalik yurituvchi subyektlarga ssuda 
hisobvaraqlari ochiladi va ular bo„yicha kredit berish va qaytarib olish 
bo„yicha operatsiyalar bajariladi.