Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

Yuqorida to„lov talabnomalari bo„yicha hisob-kitoblarda huj-
jatlar aylanishi qanday tartibda amalga oshirilishini mustaqil ra-
vishda chizib ko„rishni tavsiya qilgan edik. Bu sizning naqd pulsiz 

---

102 
hisob-kitoblarning ushbu shaklini qanday o„zlashtirganingizni yaq-
qol ko„rsatadi. Endi o„zingiz chizgan sxema bilan quyida keltirilgan 
umumiy sxemani solishtirib ko„ring. 
2-sxema. 
To„lov talabnomalari bo„yicha hisob-kitoblarda
hujjatlarning aylanish sxemasi 
 
Hisob markazi 
9 8 
10 Mahsulot jo„natuvchi 
korxona banki 
_______4_______ 
7 Mahsulot oluvchi 
korxona banki 
| 
3 |11 
| 
5
| 
6 
| 
Mahsulot jo„na- 
tuvchi korxona 
________1________ 
________2_________ 
Mahsulot oluvchi
korxona 
 
1. Mahsulot jo„natuvchi korxona bilan mahsulot oluvchi korxona 
o„rtasida xo„jalik shartnomasi tuziladi. 
2. Mahsulot jo„natuvchi korxona mahsulot oluvchi korxonaga to-
var jo„natadi. 
3. Mahsulot jo„natuvchi korxona o„ziga xizmat ko„rsatuvchi bank 
bo„limiga to„lov talabnomasi va tovar-trasport hujjatlarini taqdim qiladi. 
4. Mahsulot jo„natuvchi korxona banki mahsulot oluvchi korxona 
bankiga pochta yoki kuryerlar orqali hujjatlarni jo„natadi. 
5. Mahsulot oluvchi korxona banki kelib tushgan to„lov talabno-
masini akseptlash uchun mahsulot oluvchi korxonaga beradi. 
6.Korxona o„z bankiga akseptlangan talabnomani taqdim etadi. 
7.Mahsulot oluvchi korxona banki talabnomada ko„rsatilgan sum-
mani to„lovchi korxona hisobvarag„idan chegirib, talabnoma bo„yicha 
to„lovni amalga oshiradi. 
8. Mahsulot oluvchi korxona banki Hisob Markaziga to„langan 
elektron to„lov talabnomasini modem orqali jo„natadi. 
9. Hisob Markazi elektron to„lov tizimi orqali to„langan talabno-
mani mahsulot sotuvchi korxona bankiga o„tkazadi. (Hisob Markazida 
bo„ladigan operatsiyalar boshqa mavzuda batafsil ko„rilishi sababli u 
yerda Hisob Markazida bajariladigan ishlar batafsil yoritilmadi). 
10. Mahsulot sotuvchi korxona banki talabnoma summasini mah-
sulot sotuvchi korxonaning hisobvarag„iga o„tkazadi. 

---

103 
11. To„lovning kelib tushganligini xabar qilish uchun kompyuterda 
chiqarilgan elektron to„lov talabnomasining ikkinchi nusxasini hisobva-
rag„dan ko„chirma bilan birgalikda mahsulot sotuvchi korxonaga topshiradi.