Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

 
5-sxema. 
Hisob-kitob Markazi orqali banklararo hisob-kitoblarni
o„tkazish sxemasi 
 
 
 
 
7.5.
Bir bankka qarashli filiallar o„rtasidagi hisob- 
kitoblarning tashkil etilishi 
 
Hozirgi kunda respublikamizda 31 ta tijorat banki faoliyat yuritib 
kelmoqda. Bu banklar o„z faoliyati hamda mijozlarning operatsiyalari 
yuzasidan boshqa banklar bilan munosabatda bo„ladilar. Agar bir tipdagi 
 Markaziy bankning 
Hisob markazi
 
Bosh bank A
Bosh bank B
Markaziy bank axborotlarini 
qayta ishlash bo„limi
 
Markaziy bankning 
Hisob-kitob-kassa 
markazi
A bank filiali
 
B bank filiali

---

145 
banklar o„rtasida operatsiyalar yuzaga kelsa, bu holda Bosh bankning 
ichida operatsiyalar yakunlanadi. Masalan, DAT “Asakabank”ning 
ikkita filialining miijozlari bir-biriga pul o„tkazishlari lozim bo„lsa, bu 
operatsiyalar DAT “Asakabank”ning Bosh banki orqali o„tkaziladi. 
Markaziy bankning Hisob-kitob markazi bu operatsiyalarda ishtirok 
etmaydi. Bir tipdagi bank filiallari o„rtasidagi operatsiyalar debet huj-
jatlari bo„yicha alohida, kredit hujjatlari bo„yicha alohida buxgalteriya 
provodkalari orqali bajariladi. 
Eng avvalo, to„lovchi korxona bankida mijozning hisobvarag„idan 
pulni kamaytirish bo„yicha buxgalteriya yozuvlari bajariladi. (Bunday 
buxgalteriya yozuvlarini avvalgi mavzuda o„rgangansiz. Ushbu 
provodkani eslab ko„ring). Faraz qilamiz, DAT “Asakabank”ning 
Yunusobod filiali to„lovchi korxonaga xizmat ko„rsatadi, mahsulot 
sotgan korxonaga esa DAT“Asakabank”ning Andijon filiali xizmat 
ko„rsatadi. DAT“Asakabank”ning Yunusobod filialidan elektron to„lov 
Bosh bankka jo„natiladi. Bosh bank elektron to„lov haqidagi axborotni 
qabul qilib, Yunusobod filialining vakillik hisobvarag„idan Andijon 
filialining vakillik hisobvarag„iga mablag„larni o„tkazadi. Bu operatsiya 
quyidagi provodka orqali bajariladi: 
Debet 22204 DAT“Asakabank”ning Yunusobod filiali 
Kredit 22204 DAT“Asakabank”ning Andijon filiali
Shundan so„ng, elektron to„lov “Asakabank”ning Andijon filialiga 
o„tkaziladi.