Buxgalteriya hisobining milliy standarti (21-son bhms)


T/r Xo‘jalik muomalalarining mazmuni



Yüklə 3,14 Mb.
səhifə61/96
tarix20.11.2023
ölçüsü3,14 Mb.
#165847
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   96
21-bhms ilova lotin

T/r

Xo‘jalik muomalalarining mazmuni

Schyotlarning bog‘lanishi



Debet

Kredit



1

Qisqa muddatli bank kreditlari va qarzlar olindi



5110-5530

6810-6820

2

Qisqa muddatli bank kreditlari va qarzlar hisobiga TMZ xarid qilindi



1010-2910

6810-6820

3

Qisqa muddatli bank kreditlari va qarzlar hisobidan mol etkazib beruvchilar va pudratchilarning qarzi to‘landi



6010

6810-6820

4

Qisqa muddatli bank kreditlari va qarzlar qaytarildi



6810-6820

5110-5530

5

Qisqa muddatli bank kreditlari va qarzlar ajratilgan bo‘linmalar hisobidan qaytarildi



6810-6820

6110

6

Berilgan veksel va obligatsiyalar evaziga qisqa muddatli qarz olindi



5110-5530

6830-6840

7

Berilgan veksel va obligatsiyalar qoplandi



6830-6840

5110-5530

10-§. Turli kreditorlarga bo‘lgan
qarzlarni hisobga oluvchi schyotlar (6900)

296. Turli kreditorlar bilan muomalalari bo‘yicha qarzlar to‘g‘risidagi axborotlarni umumlashtirish quyidagi schyotlarda amalga oshiriladi:


6910 “To‘lanadigan operativ ijara”;
6920 “Hisoblangan foizlar”;
6930 “Royalti bo‘yicha qarzlar”;
6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarzlar”;
6950 “Uzoq muddatli majburiyatlar - joriy qismi”;
6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lanadigan schyotlar”;
6970 “Hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar”;
6990 “Boshqa majburiyatlar”.

297. 6910 “To‘lanadigan operativ ijara” schyotida korxonaning operativ ijara bo‘yicha ijaraga beruvchi oldidagi majburiyati aks ettiriladi. Hisoblangan ijara summasi 6910 “To‘lanadigan operativ ijara” schyotining kredit tomonida, ijaraga beruvchiga to‘langan summa esa ushbu schyotning debet tomonida aks ettiriladi.


6910 “To‘lanadigan operativ ijara” schyoti bo‘yicha analitik hisob har bir operativ ijara shartnomasi bo‘yicha alohida yuritiladi.

298. 6920 “Hisoblangan foizlar” schyotida kreditorlar tomonidan berilgan qarzlar va kreditlar bo‘yicha hisoblangan foizlar aks ettiriladi. To‘lanishi lozim bo‘lgan foizlar bo‘yicha hisoblangan summalar 6920 “Hisoblangan foizlar” schyotining kreditida, foizlar bo‘yicha qarzlarni to‘lash esa ushbu schyotning debetida aks ettiriladi.


6920 “Hisoblangan foizlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob har bir kreditor bo‘yicha alohida yuritiladi.

299. 6930 “Royalti bo‘yicha qarzlar” schyotida korxonaning boshqa xo‘jalik yurituvchi sub’ektlardan foydalanish uchun aktivlarning olinishi natijasida vujudga kelgan royalti to‘lovlari bo‘yicha korxonaning majburiyatlari hisobga olinadi. Royalti bo‘yicha hisoblangan qarzlar 6930 “Royalti bo‘yicha qarzlar” schyotining kredit tomonida xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar bilan bog‘langan holda aks ettiriladi.


6930 “Royalti bo‘yicha qarzlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob har bir kreditor bo‘yicha alohida yuritiladi.

300. 6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarzlar” schyotida korxonaning sotilgan mahsulotlarga kafolatli xizmat ko‘rsatish bo‘yicha xaridorlar oldidagi majburiyatlari aks ettiriladi. Agar korxona mahsulotini sotish vaqtida xaridorga kafolatli muddat bersa, ushbu majburiyat butun kafolat muddati davomida mavjud bo‘ladi. Kafolat summasi mahsulot sotish amalga oshirilgan davrda xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlarning debetida aks ettiriladi. Korxona o‘z tajribasidan kelib chiqqan holda, kelgusi davrlarga beriladigan kafolat summasi qanchaga to‘g‘ri kelishi, ya’ni tovar yoki xizmatning bir birligiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha xizmat qiymatini hisoblab chiqishi va ushbu summani 6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarzlar” schyotining kredit tomonida xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar bilan bog‘langan holda aks ettirishi mumkin.


6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarzlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob kafolat bilan sotilgan xar bir mahsulot, ish va xizmatlarning turlari bo‘yicha alohida yuritiladi.

301. 6950 “Uzoq muddatli majburiyatlar - joriy qismi” schyotida 12 oy mobaynida to‘lanishi lozim bo‘lgan uzoq muddatli qarz majburiyatlarining joriy qismi aks ettiriladi. Uzoq muddatli majburiyatlar joriy qismga o‘tkazilganda 6950 “Uzoq muddatli majburiyatlar - joriy qismi” schyoti to‘lanadigan summaga uzoq muddatli majburiyatlarni hisobga oluvchi schyotlar bilan bog‘langan holda kreditlanadi va uzoq muddatli majburiyatlarning boshlang‘ich summasini kamaytiradi.


SHuningdek ushbu schyotda moliyaviy ijara bo‘yicha ijaraga beruvchi oldidagi uzoq muddatli majburiyatlarning joriy qismi ham aks ettiriladi.
6950 “Uzoq muddatli majburiyatlar - joriy qismi” schyoti bo‘yicha analitik hisob uzoq muddatli majburiyatlarning turlari, qaytarilish muddatlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi hududidagi va uning tashqarisidagi uzoq muddatli majburiyatlarni ajratgan holda alohida yuritiladi.

302. 6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lanadigan schyotlar” schyoti xaridorlar, buyurtmachilar va boshqa korxonalar tomonidan bildirilgan da’volar, shuningdek tan olingan (yoki e’tirof etilgan) jarimalar, penyalar va neustoykalar bo‘yicha korxonaning qarzi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni umumlashtirish uchun mo‘ljallangan. Da’volar asosan shartnoma majburiyatlarini bajarmaganlikdan kelib chiqib, 6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lanadigan schyotlar” schyotining kreditida xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar bilan bog‘langan holda aks ettiriladi.


6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lanadigan schyotlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob har bir kreditor va da’vo bo‘yicha alohida yuritiladi.

303. 6970 “Hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar” schyoti korxona ishchilariga ma’muriy-xo‘jalik va operatsion xarajatlar, shuningdek xizmat safarlari uchun berilgan hisobdorlik summalari bilan haqiqiy sarflangan summalari o‘rtasidagi farq natijasida kelib chiqadigan qarzlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni umumlashtirish uchun mo‘ljallangan.


Agar sarflangan summa hisobdorlik bo‘yicha berilgan summadan oshsa, korxonaning hisobdor shaxs oldida qarzi vujudga keladi va ushbu summa 6970 “Hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar” schyotining kredit tomonida ko‘rsatiladi.
6970 “Hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob har bir hisobdor shaxslar bo‘yicha alohida yuritiladi.

304. 6990 “Boshqa majburiyatlar” schyoti turli notijorat muomalalar bo‘yicha jismoniy va yuridik shaxslar (o‘quv yurtlari, ilmiy korxonalar va sh.k.) oldidagi sud organlarining ijroya hujjatlari yoki qarorlari asosida korxona ishchilarining mehnat haqidan turli korxona va alohida shaxslar foydasiga ushlab qolingan summalar bo‘yicha korxonaning joriy majburiyatlari aks ettiriladi.


6990 “Boshqa majburiyatlar” schyoti bo‘yicha analitik hisob boshqa majburiyatlarning har bir turi bo‘yicha alohida yuritiladi.

305. Turli kreditorlarga bo‘lgan qarzlarni hisobga oluvchi schyotlar (6900)ning boshqa schyotlar bilan bog‘lanishi:






Yüklə 3,14 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   96




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin