Buxgalteriya hisobining milliy standarti (21-son bhms)

T/r	Xo‘jalik muomalalarining mazmuni
Schyotlarning bog‘lanishi
Debet	Kredit
1	Operativ ijara bo‘yicha foiz hisoblandi	Xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar	6910
2	Operativ ijara bo‘yicha qarz to‘landi	6910	5010-5530
3	Moliyaviy ijara bo‘yicha foiz hisoblandi	9610	6920
4	Qarzlar bo‘yicha foizlar hisoblandi	9610	6920
5	Qarzlar bo‘yicha hisoblangan foizlar to‘landi	6920	5110-5530
6	Royalti hisoblandi	9690	6930
7	Hisoblangan royalti to‘landi	6930	5110-5530
8	Kafolatli xizmat bo‘yicha qarz hisoblandi	9430	6940
9	Kafolatli xizmat bo‘yicha haqiqiy xarajatlar hisobdan chiqarildi	6940	Xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar
10	Uzoq muddatli majburiyatlar joriy qismga o‘tkazildi	7810-7920	6950
11	Uzoq muddatli majburiyatlarning joriy qismi bo‘yicha to‘langan summa	6950	5110-5530
12	Tan olingan da’volar (xatolar, yo‘ldagi kamomad, mahsulot sifatining muvofiq kelmasligi va hokazolar) bo‘yicha qarzlar hisoblandi	9430	6960
13	TMZlardagi arifmetik xatolardan kelib chiqqan da’volar bo‘yicha qarzlar (hisob-kitob hujjatlaridagidan haqiqatda kam etkazib berilganda) hisoblandi	1010-2990	6960
14	SHartnoma majburiyatlariga rioya qilmaganlik uchun jarimalar, penyalar, neustoykalar summalari bo‘yicha qarzlar (tan olingan yoki arbitraj tomonidan e’tirof etilgan hajmda) hisoblandi	9430	6960
15	Asosiy ishlab chiqarish, yordamchi ishlab chiqarish, umumishlab chiqarish va boshqaruv ehtiyojlari, xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklarga taalluqli xarajatlarni amalga oshirganligi uchun hisobdor shaxslarga qarzlar hisoblandi	2010, 2310, 2510, 2710, 9420	6970
16	YAroqsiz mahsulot bilan bog‘liq bo‘lgan turli xarajatlar (qaytarib olib kelish va hokazo) to‘lovi uchun hisobdor shaxslarga qarzlar hisoblandi	2610	6970
17	Sotib olingan tovarlar uchun hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar hisoblandi	2910-2990	6970
18	Mahsulotni sotish bilan bog‘liq bo‘lgan (transport va boshqa) xarajatlarni amalga oshirganligi uchun hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar hisoblandi	9410	6970
19	Tabiiy ofatlarning oldini olish yoki bartaraf qilish bilan bog‘liq bo‘lgan turli xarajatlarning to‘lovi uchun hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarzlar hisoblandi	9720	6970
20	Kapital qo‘yilmalarda turli korxonalar xizmatlar ko‘rsatdi	0810-0890	6990
21	Turli korxona va shaxslardan turli TMZ sotib olindi va har xil xizmatlar qabul qilindi	1510	6990
22	Turli korxonalar asosiy, yordamchi, umumishlab chiqarish sexlari va xizmat ko‘rsatish xo‘jaliklariga xizmatlar ko‘rsatishdi	2010, 2310, 2510, 2710	6990
23	YAroqsiz mahsulotni tuzatish bilan bog‘liq bo‘lgan xarajatlar bo‘yicha iste’molchilarga bo‘lgan qarz	2610	6990
24	Boshqa shaxslardan tovarlar kelib tushdi	2910-2990	6990
25	Asosiy vositalarni hisobdan chiqarishda ko‘rsatgan xizmatlari uchun boshqa korxonalarga bo‘lgan qarz	9210	6990
26	Boshqa shaxslardan pul ekvivalentlari kelib tushdi	5610	6990
27	Boshqa shaxslardan o‘tkazmalar kelib tushdi	5710	6990
28	Boshqa shaxslardan qimmatli qog‘ozlar sotib olindi	0610, 5810	6990
29	Turli korxonalarning ijtimoiy soha ob’ektlarini saqlash bo‘yicha ko‘rsatgan xizmatlari hisoblandi	2710	6990
30	Sotib olingan aksiyalarni saqlaganligi uchun depozitariyga bo‘lgan qarz hisoblandi	9690	6990

VII BO‘LIM. UZOQ MUDDATLI MAJBURIYATLAR

Muqaddima

1-§. Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga
to‘lanadigan uzoq muddatli schyotlar (7000)
2-§. Ajratilgan bo‘linmalar, sho‘‘ba va qaram
xo‘jalik jamiyatlariga bo‘lgan uzoq muddatli qarzlar (7100)
3-§. Uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlarni
hisobga oluvchi schyotlar (7200)
4-§. Xaridorlardan va buyurtmachilardan olingan
bo‘naklarni hisobga oluvchi schyotlar (7300)
5-§. Uzoq muddatli kreditlar va qarzlarni
hisobga oluvchi schyotlar (7800)
6-§. Turli kreditorlarga bo‘lgan uzoq muddatli
qarzlarni hisobga oluvchi schyotlar (7900)
306. Ushbu bo‘limning schyotlari korxonaning yuridik va jismoniy shaxslar oldidagi uzoq muddatli majburiyatlari to‘g‘risidagi axborotlarni umumlashtirish uchun mo‘ljallangan.

307. Korxonaning chet el valyutasidagi majburiyatlari ushbu bo‘limdagi schyotlarda pul hisob-kitob hujjatlaridan ko‘chirma olingan sanadagi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki kursi bo‘yicha so‘mda hisobga olinadi. Hisobot oyining oxirgi sanasiga kreditorlik qarzlarini O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki kursi bo‘yicha qayta baholashda aniqlangan kurs farqlari (ijobiy kurs farqi bo‘lganda) 9540 “Valyuta kurs farqidan daromadlar” yoki (salbiy kurs farqi bo‘lganda) 9620 “Valyuta kurs farqidan zararlar” schyotlarida hisobga olinadi.

308. Ushbu bo‘limda quyidagi schyotlar bo‘yicha hisob yuritish tartibi yoritiladi:

7000 - Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan uzoq muddatli schyotlar;
7100 - Ajratilgan bo‘linmalar, sho‘‘ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga bo‘lgan uzoq muddatli qarzlar;
7200 - Kechiktirilgan uzoq muddatli majburiyatlarni hisobga oluvchi schyotlar;
7300 - Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan bo‘naklarni hisobga oluvchi schyotlar;
7800 - Uzoq muddatli kreditlar va qarzlarni hisobga oluvchi schyotlar;
7900 - Turli kreditorlarga bo‘lgan uzoq muddatli qarzlarni hisobga oluvchi schyotlar.