Buxoro davlat universiteti matlab tilavova texnologiya va uni o

 
Gazlamalardan turmushda foydalanish: 
1. Kiyim (uy, ish, chiqish, yozgi, qishki, mavsumaro, o`quvchilar 
formasi va hokazo); 
2. Ichki kiyim (ayollar, erkaklar, bolalar ichki kiyimi); 
3. Yostiq anjomlari; 
4. Sochiqlar; 
5. Oshxona anjomlari (dasturxon, sochiqlar); 
6. Bosh kiyimlar; 
7. Poyabzal; 

---

297 
8. Yumshoq va yarimyumshoq mebellarni qoplash; 
9. Uy anjomlari (pardalar); 
10. O`yinchoqlar (yumshoq o`yinchoqlar, qo`g`irchoq kiyimlari); 
11. Xo`jalik anjomlari (sumkalar, xaltalar, chang artish, pol 
yuvish uchun lattalar va hokazo). 
Gazlamalardan texnika va ishlab chiqarishda foydalanish: 
1. Maxsus ishlab chiqarish kiyimi; 
2. O`rash materiallari (doka, kolenkor, lederin); 
3. Parashyutlar; 
4. Fazogirlar skafandrlari; 
5. Changyutgich filtrlari; 
6. Metro, avtobus, samolyot o`tirg`ichlari qoplami (sun`iy charm 
asosi – gazlama); 
7. Kinoteatr ekranlari; 
8. Sayyohlar palatkasi va yotoq xaltalar; 
9. Plastmassa – tekstolit. 
Gazlamadan detallarni yopishtirish. 
Gazlamadan tayyorlangan 
buyum detallari odatda ip bilan tikiladi. Keyingi yillarda tikuvchilik 
ishlab chiqarishida detallarni yopishtirishdan ko`proq foydalanib, 
buning uchun maxsus yelim va moslamalardan foydalaniladi. Karton 
va muqovalar ishlab chiqarishida ham gazlamani qog`oz va karton 
bilan yyelimlanishini kuzatish mumkin. Bunda maxsus muqovalash 
gazlamalari – kolenkor, lederin, granitoldan keng foydalaniladi. Bu 
matolar oddiy ip-gazlama matolardan, tanda va arqoq iplari orasidagi 
hamma g`ovak va oraliqlarni to`ldiruvchi maxsus tarkiblar bilan 
shimdirilgani bilan farq qiladi. Shuning uchun bu gazlamalarning 
teskari tomoniga yelim tarkibi surtilganda, yelim o`ng yuzaga 
o`tmaydi va uning ko`rinishini buzmaydi. Yelim tarkiblar bilan ishlov 
berilgan gazlamalar deyarli cho`zilmaydi, namlanishda shakli 
buzilmaydi. 
Boshlang`ich sinf o`quvchilari texnologiya fani darslarida 
gazlamalarni yelimlash hamda gazlamadan detallarni qog`oz va 
kartonga 
yopishtirish 
xususiyatlari 
to`g`risida 
dastlabki 
tushunchalarga ega bo`ladilar. Ba‘zi o`quv buyumlarni tayyorlashda 
o`quvchilar gazlamadan detallarni qog`oz va kartonga yopishtiradilar, 
masalan, gazlama to`plamlarini tuzish va joylashtirish, gazlamadan 

---

298 
applikatsiyalarni o`rnatish, kitob muqovalarini tayyorlash, qo`g`irchoq 
teatri personajlarini tayyorlash va hokazolarda. 
Bu amaliy masalalarni o`quvchilar ongli hal etishlari, ularga 
kerakli ahamiyat berishlari uchun ular gazlamadan detallarni boshqa 
materiallarga yelimlash jarayonida nima ro`y berishini aniq tasavvur 
etishlari kerak.