Buxoro davlat universiteti raxmatullayeva f. M., Abdulloyev a. J., Giyazova n. B., Narzullayeva g. S

3.2. O’zbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy siyosatining 
mohiyati, qoidalari va maqsadlari 
O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosati va xalqaro faoliyati 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Konstitutsiyasining 
normalari 
va 
prinsiplariga, “O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari 
to‘g‘risida”gi Qonunga, “Mudofaa to‘g‘risida”gi O‘zbekiston 
Respublikasi Qonuniga, O‘zbekiston Respublikasining Harbiy 
doktrinasiga, boshqa qonunlarga, Birlashgan Millatlar Tashkilotining 
hamda Yevropada Xavfsizlik va Hamkorlik Tashkilotining prinsiplari 
va maqsadlariga, shuningdek mamlakatimiz tomonidan imzolangan 
xalqaro konventsiya va shartnomalarga asoslanadi.
O’zbekiston o’z mustaqilligining ilk kunlaridanoq milliy 
manfaatlarga asoslangan va har tomonlama puxta o’ylangan tashqi 
siyosat olib bormoqda. O’zbekiston tashqi siyosati jahon hamjamiyati 
tomonidan keng e’tirof etilib, mamlakatimizning xalqaro maydondagi 

---

28 
obro’-e’tiborini, uning mintaqaviy va xalqaro masalalarda roli va 
ahamiyatini mustahkamlab kelmoqda. 
O’zbekistonning zamonaviy tashqi siyosati faol, tashabbuskor va 
pragmatik tashqi siyosiy kurs olib borishni hamda yuzaga kelayotgan 
xavf-xatarlarga o’z vaqtida va adekvat javob choralari orqali yechishni 
talab etadigan XXI asrning o’ta shiddat bilan o’zgarib borayotgan 
xalqaro-siyosiy voqeliklarini inobatga olgan holda qurilmoqda. 
O’zbekiston Respublikasining tashqi siyosatining asosiy 
maqsadlari
– bu davlat mustaqilligi va suverenitetini yanada 
mustahkamlashdan, 
mamlakatning 
xalqaro 
munosabatlarning 
to’laqonli sub’ekti sifatidagi o’rni va rolini yanada kuchaytirishdan, 
hamda milliy va mintaqaviy xavfsizlikni ta’minlash, mamlakat 
iqtisodining barqaror va tez sur’atlar bilan o’sishi, uning ochiq 
demokratik davlat qurish yo’lidagi jadal siyosat olib borishi va 
rivojlangan davlatlar safidan o’rin olishi uchun eng qulay sharoitlarni 
yaratishdan iboratdir. 
O’zbekiston o’z tashqi siyosatida quyidagi printsiplarga sodiq 
bo’lib qolmoqda: 
-
o’zining milliy manfaatlariga asoslangan ochiq, pragmatik va 
puxta o’ylangan tashqi siyosat olib borish; 
-
teng huquqlilik va o’zaro manfaatdorlik, suverenitetni, hududiy 
yaxlitlikni 
hurmat 
qilish, 
chegaralarning 
daxlsizligi 
va 
davlatlarning ichki ishlariga aralashmaslik, munozarali masalalarni 
tinch yo’l bilan hal etish, kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid 
qilmaslik. 
Tashqi siyosiy faoliyat kontseptsiyasiga muvofiq, O’zbekiston 
Respublikasi davlatning, xalqning oliy manfaatlariga, uning farovonligi 
va xavfsizligiga, mamlakatni modernizatsiya qilishning ustuvor 
yo’nalishlariga, amaldagi milliy qonunchilik hamda qabul qilingan 
xalqaro majburiyatlarga amal qilgan holda ittifoqlar tuzish, 
hamdo’stliklarga va boshqa davlatlararo tuzilmalarga kirish, 
shuningdek ulardan chiqish huquqini o’zida saqlab qoladi. 
O’zbekiston tinchliksevar siyosat yuritadi va harbiy-siyosiy 
bloklarda ishtirok etmaydi, har qanday davlatlararo tuzilmalar harbiy-
siyosiy blokka aylangan taqdirda, ulardan chiqish huquqini o’zida 
saqlab qoladi. 
O’zbekiston Respublikasi qo’shni davlatlardagi qurolli 
mojarolarga va keskinlik uchoqlariga tortilishining oldini olish 

---

29 
yuzasidan siyosiy, iqtisodiy va boshqa chora-tadbirlarni ko’radi, 
shuningdek o’z hududida xorijiy davlatlarning harbiy bazalari va 
ob’ektlari joylashtirilishiga yo’l qo’ymaydi. 
Konstitutsiyaga, «Mudofaa to’g’risida»gi Qonunga va Harbiy 
doktrinaga muvofiq O’zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari faqat 
davlat suvereniteti va mamlakat hududining yaxlitligini, aholining tinch 
xayoti va xavfsizligini himoya qilish maqsadida tuziladi hamda 
xorijdagi tinchlikparvarlik operatsiyalarida ishtirok etmaydi. 
Bugungi kunda O’zbekistonning tashqi siyosatining asosiy 
vazifalari quyidagilardan iborat: 
-
siyosiy, savdo-iqtisodiy, madaniy-gumanitar, ilmiy-texnikaviy va 
boshqa sohalarda xalqaro hamkorlikni izchillik bilan rivojlantirish; 
-
mamlakatimizda olib borilayotgan demokratik islohotlarni hamda 
jamiyatni va iqtisodiyotni modernizatsiya qilishning jadal 
jarayonlarini samarali amalga oshirish uchun mumkin qadar qulay 
tashqi siyosiy shart-sharoitlarni shakllantirish; 
-
Markaziy Osiyoda tinchlik va barqarorlikni saqlash hamda 
mustahkamlash, mintaqani xavfsizlik va barqaror taraqqiyot 
zonasiga aylantirish, Afg’onistonda tinchlik va barqarorlikka 
erishishga ko’maklashish; 
-
jahonning yetakchi davlatlari va xalqaro tashkilotlar bilan strategik 
hamkorlik qilishning mutanosib, ko’p qirrali tizimini 
shakllantirish, mintaqada geosiyosiy muvozanatni saqlab turish, 
O’zbekistonning savdo, iqtisodiy, texnologik, transport va boshqa 
aloqalarini keng diversifikatsiya qilish; 
-
mavjud yoki yuzaga kelayotgan muammolarni o’z vaqtida hal etish 
uchun 
siyosiy 
diplomatik 
hamda 
xalqaro 
huquqiy 
mexanizmlardan, 
jumladan 
preventiv 
diplomatiya 
chora-
tadbirlaridan foydalanish; 
-
O’zbekistonning siyosiy va savdo-iqtisodiy sohadagi ishonchli, 
mas’uliyatli sherik sifatidagi xalqaro nufuzini mustahkamlash, 
mamlakatimizning tashqi dunyo uchun investitsion, sayyohlik, 
madaniy-tarixiy jozibadorligini kuchaytirish; 
-
milliy iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlariga to’g’ridan-to’g’ri chet 
el investitsiyalari va ilg’or texnologiyalarni jalb etish jarayonlarini 
kuchaytirish uchun ikki tomonlama va ko’p tomonlama hamkorlik 
mexanizmlaridan foydalanish va ularni rivojlantirish; 

---

30 
-
O’zbekistonning dunyoning yirik bozorlariga kafolatli chiqishini 
ta’minlaydigan 
ko’p 
muqobilli 
transport-kommunikatsiya 
yo’laklarining tizimini shakllantirish va rivojlantirish; 
-
xorijdagi O’zbekiston Respublikasi fuqarolari va yuridik 
shaxslarining huquq va manfaatlari har tomonlama himoya 
qilinishini ta’minlash.