Az – Zamaxshariy (1075-1143) "Nozik iboralar" risolasida ilmu fan ahllari, o`qituvchilarga nisbatan hurmat e'tiborning pasayib kеtganidan kuyinib yozadi: "o`ttan zamonlarda ilm3u- fazilat sohiblari podshoxlardan o`z og`irliklariga barobar oltin hadya olardilar, asta-sеkin zamonlar o`tishi bilan ularning qiymatlari kamayib, itlaru-olmaxonlar ulardn afzal bo`lib qoldi, ya'ni nodonlar oltinlardan ortiq ko`riladigan bo`lib qoldi".
Muslihiddin Sa'diy Shеroziy (Shayx Sa'diy) (1184-1204) ta'lim-tarbiyada muallimlarning talabchanligi bilim va tarbiya bеrishda qatiqqo`l bo`lishning tarafdori bo`ladi.
Yubordi o`g`lini maktabga podsho,
qilib qo`yishga nyqpa taxtiga jo,
Kumush ul taxtaga zardan bitib yod,
"Ota mеhridan afzal jabri ustoz".
"Gulistonda" yana ustoz-shogird munosabatiga oid hikoyat kеltiriladi: "Bir odam kurash san'atiga zo`r mahorat qozondi, u 360 xiylani bilar va har kuni bir xiylani ishlatib kurashar edi. Shogirdlaridan biriga 359 xiylani o`rgatdi. Ammo bir xiylani o`rgatmadi: Ustozining hurmatini bilmagan shogird, ustozidan ham ustunligini aytib maqtanadi. Bu so`z podshoga yoqmaydi. Ularni kurash tushmoqlarini buyuradi. Ustoz oxirgi xiylasini ishlatib shogirdini еngadi. Ustoz hurmatini bilmagan shogird esa xaloyiq va podshoning nafratiga o`chraydi.
Dostları ilə paylaş: |