Cəfərova Gülbahar Şahin qızı (magistrantın s a. a. )

Rokvell metodudur. Metodun mahiyyəti ondan 
ibarətdir ki, bərkliyi təyin edilən metala 
(materiala), bucağı 120
0
olan konusvari almaz 
batırmaqla təyin edirlir. Cihazın şkalasında 
bərklik göstərilir. Rokvell üzrə bərklik HRC ilə 
işarə olunur. Rokvell üsulunun sadəliyi, 
məhsuldarlığı, dəqiqliyi və istənilən məmulatın 
bərkliyinin təyin edilə bilən olması üçün geniş 
tətbiq olunur. METAK şirkəitinin laboratoriya 
prosesilə yaxından tanış olaraq, laboratoriya 
şəraitində yeməkxana məmulatının xammalının 
bərkliyini sınaqdan keçirdim. Proses zamanı ilk 
öncə metal sınaq nümunəsi əşya stoluna 
yerləşdirilir. Sonra almaz ucluqlu hissə metala toxunana qədər yaxınlaşdırılır. 
İndiqatorun kiçik əqrəbi saat əqrəbi istiqamətində hərəkət edərək müəyyən bölgüdə 
dayanır. 20-30 saniyə gözlədikdən sonra, şkalada görünən qiymət bərkliyin ölçüsüdür. 
Sınaq apardığım polad nümunənin bərkliyi ölçü şkalasında 10 HRC göstərdi. 
Yeməkxana məmulatları üçün bu göstərici 12%-ə qədər olur[24,25]. 
Aşağıdakı cədvəldə Şvars sınaq üsulu və ölçülməsi və Birinell lupası ilə izin 
diametri verilmişdir: 
Cədvəl 3.1. Sınaq zamanı metalın bərkliyi 
İzin 
diametri 
Brinell 
üzrə 
möhkəmlik 
Rokvell 
üzrə 
möhkəmlik 
HRC 
Şəkil 3.3.Rokvell cihazı. 

---

57 
D 
HB 
2. 00 
569 
53-54 
2. 05 
535 
52-51 
2. 10 
510 
51-52 
2. 15 
485 
49-50 
2. 20 
455 
47-48 
2. 25 
430 
45-46 
2. 30 
405 
45-44 
Laboratoriya şəraitində metal məmulatların dartınmağa davamlılığını yoxlamaq 
üçün “DEVOTRANS” cihazı vasitəsilə həyata keçirilir. Cihaz vasitəsilə metalların, 
plastik məmularlar, inşaat mallarının, tədqiq edilir. Material olaraq alüminium, dəmir, 
kağız, plastmas məmulatlar sınaqdan keçirilir. TŞ EN 7500-1/527-3/6892. Qopma 
həddinə tətbiq edilən güc N (Nyuton) olaraq seçilir. Test sürəti 0, 001-dən, 500, 000 
mm/dk aralıqda dəyişə bilir.
Yeməkxana təyinatlı metal qabların fiziki xassələrinin laboratoriya üsulu ilə 
qiymətləndirilməsi. Spektral analiz-metal nümunələrinin kimyəvi tərkibinin dəqiq 
öyrənilməsi məqsədilə spektral analiz aparılır. Tədqiqat Spektrometr cihazı vasitəsilə 
aparılır. Sınaqlar laboratoriya şəraitində aparılır. Apardığımız sınaq nümunəsi olaraq 
Cu(mis) istifadə edildi. Nəticələr aşağıdakı kimidir: