Cəfərova Gülbahar Şahin qızı (magistrantın s a. a. )

Cədvəl 3.2. Misin spektral analiz nəticələri 
Cu 
Zn 
Sn 
Pb 
Fe 
Ni 
Al 
Mn 
Si 
1 
98, 
18 
<0, 
000 
<0, 
001 
0, 
0274 
0, 
0206 
0, 
2427 
0, 
1569 
0, 
0074 
0, 
0762 
2 
98, 
20 
<0, 
000 
<0, 
001 
0, 
0236 
0, 
0151 
0, 
2350 
0, 
1666 
0, 
0064 
0, 
0708 
Avg 
98, 
19 
<0, 
000 
<0, 
001 
0, 
0296 
0, 
0185 
0, 
2590 
0, 
1559 
0, 
0074 
0, 
0735 
Cd 
As 
P 
Bi 
Mg 
1 
0, 
0219 
>0, 
238 
0, 
000 
0, 0214 
0, 0075 
2 
0, 
0213 
>0, 
242 
0, 
000 
0, 0135 
0, 0083 

---

58 
Avg 
0, 
0194 
>0, 
2210 
0, 
000 
0, 
0175 
0, 0077 
Bildiyimiz kimi, mexaniki xassələrin yoxlanilması metalın möhkəmlik, plastiki və 
elastiki xassələrini tədqiq etməyə imkan verir. Tədqiq üsulunun seçilməsi üçün 
ərintilərinin xassələrini, təyinatını bilmək lazımdır. Məsələn, bıçaq, qayçı və digər 
kəsici-doğrayıcı alətlətin hazırlanmasında istifadə olunan metalın keyfiyyətinin təyin 
edilməsi vacib üsullardan biridir. Eyni zamanda daha deqiq tədqiqatlar üçün 
məmulatın dartılmaya davamlılığı, 
bərkliyə 
müqavimətini, 
deformasiyaya uğrama qabiliyyəti 
təyin edirlər. Texnoloji tədqiqat 
zamanı metalın kövrəkliyi, qaynaq 
edilmə qabiliyyəti, közərmə, maye 
axıcılığı yoxlanılır. 
 
Uzanmanın tədqiqi. Uzanmanın 
tədqiqi 
bir 
neçə 
müxtəlif 
avadanlıqlarla həyata keçirilə bilər. 
İM-4P tipli dartıcı maşının iş 
prinsipi və hissələri aşağıdakı 
kimidir:mühərrik, vintlər, gücölçən 
rəqqaslı ling qurğusu, val, ölçü 
şkaladn ibarətdir. Tədqiqat zamanı metalın gərilməsi 100:1 miqyasla avtomatik 
dartılır. Uzanmanın tədqiqi zamanı uzunsov, yastı nümunələr götürülür. Uzanmanı 
tədqiq edərkən möhkəmlik həddini, nisbi dartınma və uzanma müəyyən olunur. 
Möhkəmlik həddi, nisbi uzanma və nisbi dartınma möhkəmlik xassəsini, axıcılıq isə 
plastiklik xassəni müəyyən edir[26]. 
Mütənasiblik həddi. Mütənasiblik həddi, deformasiya oluna bilən səthdə yük ilə 
aslılıq təşkil edən maksimum gərginlik başa düşülür. Dartı qüvvəsi ilə nümunənin 
uzanması düz mütənasiblik təşkil etdiyi P
m
mütənasiblik həddi deyilir. Bu zaman