Central asian journal of education and

---

 
Page 16 
 
CENTRAL ASIAN JOURNAL OF EDUCATION AND 
INNOVATION 
Volume 1, Issue 2, November 2022 
www.in-academy.uz 
 BYUDJET TASHKILOTLARIDA MOLIYA XO‘JALIK 
FAOLIYATINI NAZORAT KILISHNING AMALDAGI HOLATI 
Usmonov Shavkatjon Shukurovich 
Jamoat xavfsizligi universiteti, 
“Iqtisodiy xavfsizlik” kafedrasi magistri 
https://doi.org/10.5281/zenodo.7370176 
ARTICLE INFO 
 
ABSTRACT
 
Received: 10
th 
November 2022 
Accepted: 20
th 
November 2022 
Online: 28
th
November 2022
 
 
Moliyaviy nazoratning mazmuni va ahamiyati, Moliyaviy 
nazoratning obyektlari, subyektlari va usullari, Moliyaviy 
nazorat quyidagi tekshirishlarni o‘zida aks ettiradi, 
oliyaviy nazoratning oldida hal qilinishi lozim bo‘lgan 
quyidagi vazifalar turadi,
KEY WORDS 
byudjet, byudjet tashkiloti, 
audit, ichki audit, nazorat. 
 
Byudjet tashkilotlarida ichki audit – tashkilot tomonidan smetalarni tuzish hamda ijrosini 
amalga oshirishni qonunchilik hujjatlariga rioya qilinishini tekshirish hamda monitoring olib 
borish yoʻli bilan nazorat qilish, moliyaviy hisobot maʼlumotlarining ishonchliligini taʼminlash, 
byudjet-smeta intizomiga rioya qilish, mablagʻlarni maqsadli va oqilona sarflashga 
yoʻnaltirilgan faoliyatdir. Byudjet kodeksi qabul qilinishi va natijadorlik tamoyilini joriy qilish 
bilan bogʻliq ichki auditni tashkil etish shu kunning eng dolzarb masalalaridan boʻlib turibti. 
Byudjet tashkiloti davlat funksiyalarini amalga oshirish uchun belgilangan tartibda davlat 
hokimiyati organlarining qaroriga koʻra tashkil etilgan, davlat byudjeti mablagʻlari hisobidan 
saqlab turiladigan notijorat tashkilotidir. Byudjet tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar 
jarayonida, xalqaro standartlar talablari asosida byudjet hisobinitashkil etish va yuritish 
tartibi takomillashtirilishi natijasida byudjet tashkilotlarida hisobni tashkil etishning 
qonunchilik asoslari yetarli darajada shakllantirildi. 
Lekin shunga qaramay byudjet tashkilotlari hisobi amaliyotida qator muammoli holatlar 
kuzatilmoqda. Jumladan: 
1. Hisobni yuritishda masʼul xodimlarning tegishli meʼyoriy-huquqiy xujjatlar haqida 
yetarlicha xabardor emasligi, buxgalteriya boʻlimi xodimlari tarkibining tez-tez oʻzgarib, 
yangilanib turishi, yaʼni kadrlar qoʻnimsizligi, buxgalteriya boʻlimi xodimlari oʻzaro bir-birlari 
bajaradigan ishlarini nazorat qilish mexanizmi yetarli darajada shakllantirilmaganligi 
natijasida xatoliklar hamda moliyaviy tartibbuzarliklar kuzatilmoqda. Nazorat iqtisodiy 
tizimning zarur elementi sifatida butun insoniyat sivilizatsiyasi bilan birga rivojlanadi, 
evolyutsion taraqqiyot va inqilobiy to‘fonlar jarayonida, jamiyat iqtisodiy formatsiyasi, siyosiy 
tizimi, davlat va xo‘jalik boshqaruvi, qonun chiqaruvchi, ijroiya va sudlov hokimiyati organlari 
almashinuvi jarayonida o‘zgarib boradi. Nazorat - jamiyat iqtisodiy hayotidagi obyektiv 
hodisa va har qanday davlat boshqaruvining muhim bo‘g‘inidir. Shu bilan birga u ko‘p ming 

---