Chastota nima? Javobi

Tobe o‘zgaruvchi nima va uning turlari haqida ma’lumot bering.

Javob. Tobe o'zgaruvchi, bir o'zgaruvchining qiymatini o'zgartirish bilan boshqa o'zgaruvchining qiymatlarida o'zgarishlar kuzatiladigan o'zgaruvchidir. Tobe o'zgaruvchilarning turli xil turlari mavjud,

1. 
   Muvofiqlashtirilgan tobe o'zgaruvchisi (covariate): Bitta o'zgaruvchining boshqa o'zgaruvchilar bilan birlikda o'zgarishini kuzatish uchun ishlatiladi.
   
2. 
   Misol uchun, insonning yoshi va og'irliklari orasidagi bog'liqligini kuzatishda, yosh muvofiqlashtirilgan o'zgaruvchisi bo'ladi.
   
3. 
   Nominal tobe o'zgaruvchisi: Bu o'zgaruvchi bitta xususiyatni aks ettiradigan turdagi qiymatlarga ega bo'lishi mumkin, lekin ularga tartib yo'q. Misol uchun, kasalarning jinsi yoki millati.
   
4. 
   Tartiblangan tobe o'zgaruvchisi (ordinal): Bu o'zgaruvchi bir xususiyatni ifodalaydigan tartiblangan qiymatlarga ega bo'lishi mumkin, ya'ni ularga tartib bor. Misol uchun, o'quvchilar sinfdagi o'rinlarini ifodalaydigan sonlar.
   
5. 
   Intervall tobe o'zgaruvchisi: Bu o'zgaruvchi qiymatlari tartiblangan, o'zaro masofalari bir xil bo'lgan bir birligi o'z ichiga olgan, lekin nol nuqtasining ma'nosi yo'q. Misol uchun, termometrning Celsiy va Fahrenheit qiymatlari.
   
6. 
   Nisbiy tobe o'zgaruvchisi: Bu o'zgaruvchi nisbiy qiymatlarga ega bo'lishi mumkin, ya'ni ularga nol va o'nlik o'lchamlari bilan ifodalangan bir birligi o'z ichiga olmaydi. Misol uchun, bir oy davomida har kuni sotilgan mahsulotlar soni.
   

18. 
    Aralashuvchi o‘zgaruvchilar
    

Javob. Aralashuvchi o'zgaruvchilar, bitta nazoratli o'zgaruvchining qiymatini boshqa bir nazoratli o'zgaruvchining qiymatiga bog'lab yuborish orqali o'rnatilgan modellar. Bu o'zgaruvchilar statistik modellarda qo'llaniladi va uchun maxsus ta'sirlar yaratish uchun ishlatiladi.
Masalan, bir ma'lumotlar jadvalida to'plangan ma'lumotlardan alohida o'zgaruvchilar olinadi. Agar biz xabar beruvchi tizimni ko'rsatayotgan modelni yaratmoqchi bo'lsak, modelni tayyorlashda foydalanish uchun har bir obyektni aniqlash uchun to'liq ma'lumotlar to'plamiga ega bo'lishimiz kerak bo'ladi. Lekin, bu ma'lumotlar odatda to'liq emas, balki yaqinidan mos keluvchi ma'lumotlar bo'lishi mumkin. Bu ko'rsatkichlarni o'zgartirish uchun, modelda aralashuvchi o'zgaruvchilar qo'llaniladi. Ushbu o'zgaruvchilar, mos keluvchi ma'lumotlarni aniqlaydigan funksiyalarga ega bo'ladi va bu ma'lumotlarni ishlovchi funksiyalarda ish
Aralashuvchi o'zgaruvchilar ko'pincha shu turlar statistik modellar yaratishda qo'llaniladi.

19.