CiLİNGƏR İŞİ cilingər metalın emalıni,maşın mexanizml

-4.YİVLƏRİN ACİLMASİ .
Fırlanan cismin gövdəsində əmələ gətirlən vint səthinə yiv deylir.Yivdən birləşdirici ,kipləşdirici və ya nəzərdə tutumuş yerdəyişməni təmin etmək ücün geniş istifadə olunur .
Yiv dəzgahda ,ya da yivacma alətlərindən ; Yivburğusundan ,paftadan,və yiv kəsicisindən istifadə etməklə əl iləacilır . Yiv sol və sağ olur .Yiv girim formasına görə bir, iki ,üc cox girimli olur,Yivdə girimlərin sayni təmin etmək ücün vint və ya qaykanın təpəsinə baxıb necə dolağ olduğunu saymaq lazindir ,
Hər bir yivdə aşağidakı əsas elementlər vardır ;profil,addim ,xarci və daxili diametr , İki qonşu dolaqların tənələri arsında qalan və oxa parelel ölcülən məsafayə yivin addımı deylir .
Yivin profili yivdəki batıq və cıxıntıların görkəminə deylir.
Yivin xaeci diametri –yivin təpəsi üzürə oxa perprndikulyar şəkildə ölcülən ən böyük diametridir .yivin daxili diametri –vintin oxuna perpendikulyar istiqamətdə ölculən yivin qarşı oturaçaqları arasındakı məsafəyə deylir.
Üc yiv sistemindən istifadə olunur ;metrik yiv ,düymə yiv və boru yivi ; trapesiya səkkilli ,söykənmə ,dairəvi və konus şəkilində briqqs yivindəndə istifadə olunur.
Metrik yiv profili təpə bucağı 60⁰ olan ücbucaq şəkilində .Duymə yivin profilində təpə bucağı 55⁰ –dir ,boru yivi profilindəbucaq55⁰yə bərabərdir .ayivin duymə ilə ölcusunə 1”-dəki yiv tellərnin sayı üyğun gəlir ,Boru yivinin diametri kimi şəryi olaraq boru deşiyinin diametri göturlur
Daxili və xarci yiv acmaq ücün alətlər . daxili yivlər yiv burğusu ilə (şəkil 36 ,a) xarci yivlər isə daurəvi paftalarla acılır (şəkil,36 B,q) Yiv burğusu düz və vintvari qanovcuqları olan vint şəkilində hazırlanır .Qanovcuklar yiv burəusunun kəsən tillərini əmələ gətirir əYiv burğusu gövdədən və quyryq hisədən ibarətdir .Patron və cığırqa bərkitmək ücün yivburğusunun quyruğunda kvadrat olur.Yiv burəusunun işlək hissəsi gğtürmə hissədən və kalibirləşdirici hissəsindən ibarətdir .Götürmə hissəsi yiv acarkən əsas işi yerinə yetirir ,kalibirləşdirici hissə isə yivin acılması prosesində aləti istiqamətləndirir ,yiv deşiyini təmizləyir və kalibirləyir.yivi əl ilə acmaq ücün yivburğusu dəstindən istifadə edirlər. Belə dəstə -kobud,orta,vətəmiz yiv burğusu olur yiv burğusu sağ və sol yivli hazırlanır,sağ saat əqrəbi istiqamətində ,sol əksinə fırlanırə. PAFTALAR –(şəkil 36yivi həm əl ilə həmdə dəzkahda acarkən istifadə olunur yəni yivin diametrini 0,1-0,25mm artirib azaltmaq olur Yiburğusu və pafdadan istifadə etməklə yiv acəlması.Yivburğusu ilə birgəiki nisbi hərəkət etməkləyiv acırlar ,Yivdəoyuq yaratmaq ücün deşiyi zenkoblamaq lazımdır .Yivi acmazdan əvvəl yivburğusunu eləqoyurlarki ,onun oxu, acılacaq yivinoxuna tuş gəlsin ;əks halda yiv cəp alınar vəyivburğusu sina bilər ivi pafta ilə eyni cür acırlar Burğulama dəzkahlarinda yiv acılmasınımexanikləşdirmək ücün qoryucu yiv acma potronundan istifadə edilir Belə patron yük altında yiv qurğusunun firlanmasını avtomatik olaraq dayandırır
Q0ryucu yaylı patron,qoryucu, friksionyivacmapatronundanistifadəedirlər.ayiv acarkən yağlayıcı-soyuducumaelərdən istifadəedirlər,emulsiya ,sulfofrezol,istiyədavamlıpoladlar ücün heft,maşınyağı,və bitgi yağıqarışığı.