Şakir Musayev

 

Şakir Musayev  

 

224

s.) İlkin dindirmədə ekspertin şəxsən iştirakı mümkün olmadıqda, o, 

müstəntiq qarşısında dindirmənin digər mütəxəssisin iştirakı ilə 

keçirilməsi barədə vəsatət qaldıra bilər.  

İş üzrə əvvəllər ekspertiza keçirmiş məhkəmə həkimi tanınmanın 

keçirilməsinə  cəlb edilə bilər. Məsələn, istintaqla aşkar edilməyən 

cinayət alətinin maketini qurmaq tələb edildikdə. Bunun üçün, qrup 

əlamətlərinə görə müxtəlif olan bir neçə predmetlər  əvvəlcədən 

seçilir. Onların bir hissəsi zədələrin müayinəsi əsasında təyin edilmiş 

əlamətlər üzrə travma aləti ilə oxşar olmalıdır. Tanınmanın gedişində 

təqsirləndirilən  şəxsə  və  şahidə real predmetlər qrupundan, onların 

analoqlarından və ya öncədən hazırlanmış maketlərindən, travma 

aləti ilə daha çox oxşar olanını seçmək təklif olunur. Mütəxəssisin 

vəzifəsi seçilmiş alətin, zədələrin morfoloji xarakteristik 

xüsusiyyətlərinə  tədqiqi  əsasında təyin olunmuş xarakteristikalara 

uyğun gəlib-gəlməməsini qiymətləndirməkdən, müstəntiqin diqqətini 

və onun icazəsi ilə  həmin  şəxsin diqqətini də buna cəlb etməkdən 

ibarətdir.  

Beləliklə, işin ilkin gedişində mütəxəssis öz vəzifəsini 

aydınlaşdırır, ifadələrin yoxlanılması keçirilməsinin planını 

hazırlayır. Məqsəd sonradan yoxlanılan ifadələri işin digər 

materialları ilə daha tam həcmdə tutuşdurmaqdır.  

İstintaq eksperimentinə hazırlığın mühüm tərkib hissəsi, onun 

keçiriləcəyi yerin seçilməsidir. Bu məsələnin həllində məhkəmə-tibb 

ekspertinin fikri çox vaxt müstəntiq üçün həlledici olur. Bir sıra 

hallarda, yalnız mütəxəssis  əvvəlcədən eksperimentin keçirilməsi 

üçün hansı  şəraitlərin yaradılmasını  və eksperiment nəticələrinin 

düzgün və etibarlı sayılması üçün nəyin vacib olduğunu deyə bilər. 

Kriminalistikada qəbul edilmiş ümumi qaydaya görə istintaq 

eksperimenti keçirilməsinin  əsas taktiki üsullarından biri, onun 

mütləq tədqiq olan cinayətin baş verdiyi yerdə keçirilməsinin 

vacibliyidir. Bu, istintaq olunan hadisələrin yenidən bərpası  və 

maksimal dərəcədə oxşarlığının  əldə olunması  məqsədini güdür. 

İstintaq eksperimenti keçirilən ana qədər hadisə yeri mühitinin və 

avadanlıqlarının çox vaxt əhəmiyyətli dərəcədə  dəyişdiyindən, onun 

həmin yerdə yenidən qurulması  çətinləşir və  hətta bəzən mümkün 

---