Cinayət mühakimə icraatının
məhkəmə-tibbi təminatı
221
hadisənin baş verdiyi mühitə və şəraitə uyğunluğunu və s. yoxlamaq
mümkündür. İstintaq eksperimenti gedişində məhkəmə-tibb
ekspertinin fəaliyyət predmeti bəzən ölümün səbəbi, tanatogenezi,
xəsarətlərin həyatiliyi və müddəti məsələləri də ola bilər. Bu sualların
xüsusi müayinə metodları ilə düzgün və etibarlı təyin edilə bilmədiyi
hallarda olur.
İstintaq eksperimenti şəraitində canlı orqanizmdəki fizioloji və ya
patolojı proseslərə fəal surətdə müdaxilə etmək, yəni onları yenidən
canlandırmaq mümkün deyil. Bu baxımdan həmin proseslərin
qiymətləndirilməsi ilə əlaqədar olan hər bir məlumat istintaq
yoxlanılmasına cəlb edilə bilmir. İstintaq eksperimentinin digər
prosessual hərəkətlərlə (ekspertiza, baxış və s.) əvəz edilməsi alınmış
nəticələri sübuti əhəmiyyətindən məhrum edir.
Mütəxəssisin istintaq eksperimenti (ifadələrin yoxlanılmasının)
keçirilməsinə hazırlığı bir sıra mühüm metodiki aspektləri özündə
birləşdirir, onlara etinasızlıq göstərdikdə mütəxəssisin həmin
eksperimentdə iştirakını heçə endirə bilər. Mütəxəssisin zəruri
hərəkətləri içərisindən aşağıdakıları ayırmaq vacibdir:
• iş materiallarının ilkin öyrənilməsi;
• iş üzrə əvvəllər keçirilmiş xüsusi tədqiqat və ekspertizaların
təkrari kompleks təhlili;
• vacib halda mütəxəssisin digər istintaq hərəkətlərində iştirakı
(dindirilmə, üzləşdirmə, baxış, tanınma);
• yer, vaxt, digər şəraitlər və istintaq eksperimenti iştirakçılarının
tərkibi haqda müstəntiqin məsləhəti;
• təcrübələrin keçirilməsi və nəticələrin təsbit edilməsində istifadə
ediləcək zəruri xüsusi avadınlıqların və yardımçı texniki vasitələrin
müəyyən edilməsi. Onların hazırlığının yoxlanılması və silah
maketlərinin, digər obyektlərin manekenlərinin hazırlanmasına
kömək etməsi;
• istintaq eksperimentinin keçirilməsi qaydalarının müstəntiqlə
razılaşdırılması - məzmunu, ardıcıllığı, təcrübələrin optimal sayı,
nəticələrin təsbit etmə üsulları;
|