MAY 2023 ISSN: 2181-3558 10
INTEGRATSIYALASHGAN TA’LIM VA TADQIQOTLAR JURNALI JOURNAL OF INTEGRATED EDUCATION AND RESEARCH SO’Z BIRIKMASI HAQIDA MA’LUMOT. SO’Z BIRIKMASINING BIRIKISH USULLARI Isomiddinova Shahzoda Chirchiq davlat pedagogika unversiteti Gumanitar fanlar fakulteti Rus tili( o’zga tilli guruhlarda) 2-kurs talabasi. Komilova Gulmira Temirovna "O'zbek tilshunosligi" kafedrasi professor-o'qituvchisi Annotatsiya. Ushbu maqolada so’z birikmasi haqida ma’lumot berilgan va
so’z birikmasining birikish usullari haqida fikr yuritilgan.
Kirish so’zlar: sintaksis, so’z birikmasi, so’z, sintagma,gap,moslashuv ,
qaratqich kelishigi, boshqaruv , Bitishuv.
Abstract. This article is about clause and the information which is about the
connection types of clauses is given in it.
Key words: syntax, clause, adaptation, word, sentence,possessive clause,
compound clause
Аннотация. В
этой
статье
представлена
информация
о
словообразовании и обсуждаются способы сочетания слов.
Вводные слова: синтаксис, словосочетаний,слов, предложения,
согласование, управление, примыкание.
KIRISH.
Hozirgi zamon talabi оna tili o’qitishni ham tashkiliy, ham mazmuniy
jihatdan qayta korib chiqishni taqozo etadi. Ma’lumki , yangilangan ona tili
ta’limining mustaqil fikrlash, fikr mahsulini nutq sharoitiga mos ravishda og’Zaki
va yozma shakllarda to’gri bayon qilish malakalarini qayta korib chiqishni taqozo
etadi. Ma’lumki, yangilangan ona tili ta’limining shakllantirish va rivojlantirishga
qaratilgan. Sintaksis grammatikaning bir qismidir.Sintaksisning asosiy o’rganish
ob’yektlaridan biri so’z birikmasidir. Soʻz birikmasi — nutq va tafakkur
jarayonida bir-biriga tobelanish yoki tenglik asosida birikkan, ma’no va grammatik
jihatdan o’zaro bog’langan , yaxlit, biroq qismlarga ajraladigan,tushunchani
ifodalovchi ikki yoki undan ortiq mustaqil ma’noli so’zlar birikmasi.
ASOSIY QISM
Tilning eng muhim ijtimoiy vazifasi fikrni aniq shakllantirish, uni tushunarli
ifoda etish, insonlarga fikr almashinuv vositasi sifatida xizmat qilishdir. Biz
muloqot qiladigan til turli birliklardan iborat bolib ular tilda o’ziga xos muhim bir
vazifalarni bajaradi.Lingvistik jihatdan tahlil qilinganda esa til birlikmari alohida
ajratilib , aniqlanadi hamda izohlanadi.Tildagi ma’lum bir qoidalar asosida
soʻzlarning oʻzaro birikuvidan soʻz birikmasi hamda gaplar hosil boʻladi.
Grammatikaning eng muhim bo‘limlaridan biri bo‘lgan sintaksisda soʻz
birikmalari, gaplarning qurilishi hamda ifoda xususiyatlari o‘rganiladi. Sintaksis
yunoncha“syntaxis” soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, yopishtirish, bogʻlash kabi